Kelam yapmak, ilahiyatçının kullandığı araçlar bakımından kültürel bir eylemdir. Kelam yapmak doğası gereği, Kelami argümanların gizlice ya da açıktan göndermede bulundukları, belirli bir toplumsallaşma modeline göre şekillenen bir akıl yapısı içinde konuşmak anlamına gelmektedir. Geleneksel Kelami söyleme bağlı kalarak teoloji yapmak da buna bağlı olarak, geçmişin kollektivist, cemaatçi toplumsallaşma biçimini çaresizce savunmakla eşdeğer sayılmaktadır. Cemaat evrenine ait olan güç, istikrar ve güven gibi

Dinselliğin modernlikle eklemlenmesi bağlamında gerçekleşen modern kadın dindarlığı, çok boyutlu toplumsal gerçekliğin özgün bir yansımasıdır. Günümüz modern toplumu, modernlik ve din ilişkisinin sosyolojik olarak anlamaya değer bir tezahürüne tanıklık etmektedir: Bu, Risale-i Nur adlı dinsel metinleri hermeneuitik bir yöntemle yeniden okuyan ve yorumlayan, bu yorumları, modern dışsal tezahürlerine rağmen içsel yaşantıya, onun bir adım ötesinde de sosyal yaşamın farklı kategorilerine sindiren kadınların

İnsanlık tarihi boyunca Tanrı'nın varlığı ile ilgili lehte veya aleyhte pek çok söylem geliştirilmiş ve pek çok çıkarımda bulunulmuştur. Bu söylemler ve çıkarımlar, bireyin karşı tarafa kendi tutumunu kabullendirmekten ziyade, onun karşısında kendini entelektüel açıdan temellendirme niteliğindedir. Tanrı'nın varlığı ile ilgili lehte birer çıkarım olan teolojik çıkarımlar da bu türden bir temellendirme girişimidir. Elinizdeki çalışmada bu girişimlerin modern mantık açısından değerlendirmesini bulacaksınız.

"Homo Spaiens" ile var olan, zamanla toplumun güçlü kurumları haline gelen inanç/din; günümüzde etkinliğini sürdürmektedir. Bugün etkinliğini sürdüren Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslamiyet; Yakın Doğu'da ve Orta Doğuda ortaya çıkmışlardır. Bu tek tanrılı dinlerden, etkin olan Aryan inançlar arasında; önce Mithra ve daha sonra Manîheizm Akdeniz ve Avrupaya kadar yayılır. Tek tanrılı dinler ile bu topraklarda var olan Aryan kökenli inançlar zayıflamaya ve yok olmaya başlar. Bu süreç; egemen olan bu tek tanr

"Bu orijinal ve provokatif kitap, siyasi şirinliklerin ötesine gecip, dini fark meselelerini açık yüreklilikle tartışmak için bir davet. Akademik olduğu kadar angaje de olan bu çalışma modern kamusallıkların inşasında, din ve sekülerizmin birbirine nasıl dolandığını açımlayan, kamusal tartışmanın seviyesini yükselten bir müdahale." - Veena Das, Johns Hopkins Üniversitesi Sekülerizmin tüm vaizleri karikatürlerin sadece temsil olduğu, İslam'a saldırmadığını söylüyor. Müslümanlara çocuk muamelesi yaparak, bu

Bir tarihsel kavşak noktasında olduğumuz söylenebilir. Kavşaklar genellikle farklı seçenekler sunar. Belki postmodern söylemin en cazip tarafı, modernizmin içerdiği zorunlu ve tek yön düşüncesine karşılık yolların çeşitlenebileceğine zihni de iradeyi de hazırlamış olmasıdır. Postmodernite, modernitenin aksine farklı yol ve güzergahlardan gidilebileceğine ve geçilebileceğine açık bir alan bırakıyor. Yollar farklılaşabilir, hakikat iddiaları da, tarihsel algılar ve yönler de... Herkesin tarihe müdahale etme i

"Allah'ın rahmetinden umut kesilmez" (39/53). Ancak, insanlığın da Allah'ın rahmetini celbedecek bir çabanın/talebin peşinde olması gerekir. Soru sorma ve hayrete yönelerek "Nerden geliyorsun?" (86/5), "Nereye gidiyorsun?" (81/26) ve "Burada/dünyada ne arıyorsun/ne işin var?" (75/36) sorularının cevabını düşünmesi gerekir. Tanrı, kendini yardıma çağıranlara cevap vermeye her an hazırdır (40/60). Beleş (bi-lâ şey'= karşılıksız), bedava (bî da'va= davasız) kurtuluş yoktur. İnsanlık, Allah'a iltifat etmediği m

İslâmiyet Türk toplumunun mayasına nüfûz etmiş çok baskın bir özelliktir. Ancak devlet sekülerdir. Bir yanda hayatını inandıkları dine göre tanzim etmek isteyen insanlar, diğer yanda ise yönetirken dinî endişe ve kuralları uzak tutmak isteyen bir devlet ve bu düşünceye sahip insanlar var. Bu çelişki nasıl giderilebilir, bir uzlaşma mümkün müdür? Çoğulcu bir yapıda, inanan-inanmayan herkesin mutlu ve mutmain olacağı bir düzen gerçekleştirilebilir mi? İlahiyatçı yazar Hayreddin Karaman, Türkiye ve İslâmiyet a

Dinlerarası diyalog konusu, ülkemiz gündemini en çok meşgul eden konulardan biridir. Müslümanların diğer dinlerin mensuplarıyla ilişkilerinin ne olması gerektiği, yöntemi, biçimi, içeriği üzerinde kamuoyunda cereyan eden tartışmalar, konunun taraflarının birbirini suçlayıcı ifadeleri, ihanet noktasından başlayıp gereklilik noktasına kadar devam eden sonuç yelpazesi... Bu toz dumanı etrafında hakikatin ne olduğunu anlamak için epey bir çaba gerekiyor. Hayreddin Karaman'ın bu kitabı, konu hakkında açıklayıcı

Sosyal davranış düzlemi mikro yapıları temsil ettiğinde sosyal grup, makro yapıyı temsil ettiğinde de toplum adını alır. Sosyal yapı, sosyo-kültürel şahsiyetlerin bir hiyerarşik düzen içerisinde (tabaka ve sınıflar halinde) bulunmasıdır. Sosyo-kültürel kişiler toplumda statüleri ile temsil edilirler. Sosyal yapıyı bir toplum içerisinde ise anlamlandıran kültürdür. Kültürün merkezinde ise tarihi varlık alanında hep din bulunmuştur. Bu nedenle toplumlar anlaşılmaya ve açıklanmaya çalışılırken öncelikle mensup

"Anlaşılan tüketim kültürü ve din ilişkisi diyalektik bir karakter sergilemekte; bir taraftan Luckmanncı anlamda sekülerleşmeyle bağlantılı "görünmeyen din"e bir yönelimi gündeme getirdiği gibi, bir yandan da dindarlığın "görünürlük" kazandığı bir sürecin göstergesi olmaktadır. Tüketim kültürü ve din ilişkisi ekseninde önemli veriler sunan ve sosyolojik analizler yapan ve okuyucusunu modern toplumda dinin yeri ve önemi konusunda düşünmeye sevk eden böyle bir çalışma yapmış olmasından dolayı, İsmail Demire

Din, İbn Haldun'un bakış acısıyla "insanın zorunlu ve dolayısıyla varoluşsal yönünü teşkil eden toplum" için hayati derecede belirleyici bir olgudur. Din, tabiatı gereği toplumsal olan insan için zorunlu bir durumu ifade eder. O halde insan için toplum ve toplumsallık nasıl zorunlu ise din de öyle zorunludur. Böylece sosyolojik anlamda dinin toplum, toplumun da din için zorunlu olduğu söylenebilir. Toplum yoksa algılanıp yaşanan bir olgu olarak dinden bahsetmek mümkün değildir. Aynı şekilde toplumsal bir fe

Altıkırkbeş yayım hem özel serisine hem de Lacan metinlerine devam ediyor. Fallus'un Anlamı sonrasında yayınevinin Lacan Serisi'nin ikinci kitabı dinin zaferi. Kitabın dünyanın politik gidişatıyla da manidar bir zamanlama yakaladığını düşünüyoruz.

Şiilik kincidir, Kerbela'daki İmam Hüseyin'den İran'daki Ayetullah Humeyni'ye, Irak'daki Mukteda el-Sadr'a, Lübnan'daki Hassan Nasrallah'a kadar bir isyandır. Şiilik hayır demektir. Şiilik, geliştiği yerde, azınlık kompleksine sahip bir çoğunluktur.Şiilik siyasi olmakla kalmaz, siyaset de özünde şiidir. Weimar döneminin Alman sosyoloğu Max Weber siyaseti (bizim her zaman parantez içinde belirttiğimiz gibi) meşru şiddet açısından tanımlamışsada, Şiilik şiddeti siyaset alanından metafizik alanına sokmuştur. Z

Antropolog Christopher Dole, 1990'ların sonunda ve ardından 2000'lerin ortasında Türkiye'de yaşadı ve bu kitaba konu olan saha araştırmasını yaptı: Yalnızca seküler güçler tarafından değil, yerleşik dini kurum ve çevrelerce de insanların hastalıklarını ve çaresizliklerini suistimal etmekle suçlanan ve modernlik öncesi dönemin köhne kalıntıları olarak görülen cinci hocalar, üfürükçüler ve dini şifacılar nasıl oluyor da bugün hâlâ yaygın bir talep görüyor ve modern tıbba rakip olabiliyor? Dole'a göre dini şi

Bu çalışma, Bahailik inancını ve bu inancı yaşayan bir Bahai grubunun niteliklerini anlamayı amaçlamaktadır. Çalışma kuramsal ve uygulamalı olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma Antalya'da Bahai grup üyeleriyle yapılan mülakatlarla ve katılımlı gözlemlerle tamamlanmıştır. Araştırma nitel yöntem paradigması içinde, anlamacı-yorumlayıcı anlayış seçilerek gerçekleştirilmiştir. Bir Bahai grubunu bilişsel-davranışsal-maddi boyutlarda derinlemesine anlamayı içerdiği için "durum araştırması" tercih edilmiştir. Bu

Hepsi "dinsel", toplumlarını din ekseninde şekillendirmek isteyen dört "sosyal hareket": Mısır'da Müslüman Kardeşler, İsrail'de Şas, İtalya'da Comunione e Liberazione, ABD'de Kurtuluş Ordusu. Davis ve Robinson, çoğu zaman önyargılarla yaklaşılan bu hareketlerin ortaya çıkışlarının ve gelişmelerinin öykülerini, örgütlenme biçimlerini, "sivil toplum" yaratma konusundaki anlayışlarını, kurdukları kurum ve kuruluşlarla devletin etrafından nasıl dolandıklarını anlatıyorlar. Dinsel Hareketler ve Sosyal Refah, far

Medya ve Din derlemesiyle başlayan ve medya ile dinin ilişkisine odaklanan çalışmanın ikincisi bu kez Dijitallaşen Din başlığı ile okurla buluşuyor. Her şeyin dijital ortama aktarıldığı ve sanallaştığı çağımızda din öğesinin nasıl sanallaştığı ve dijitalleştiğinin tartışıldığı Dijitalleşen Din kitabında sanal cemaatlerden, sanal ibadete, internet ve İslam ilişkisinden, dini organizasyonların dijitalleşmesine, internetin dini biçimlendirmesinden, dini eğitimin dijitalleşmesine kadar pek çok konuyu odağına k

Tanrı'yı koruyup kollama güdünüz varsa bu kitap ve bu yazardan uzak durun zira sekülerleşme denen gulyabaninin Tanrı'yı ortadan kaldırmaya dönük bir hedefi olmadığını öğrendiğinizde Tanrı?yı koruma altına alan içinizdeki kahramanı öldürmek zorunda kalacaksınız. İyisi mi inandığınız masal hiç bozulmasın. - Hacer Akıcı, İlahiyatçı Sekülerleşme: Dinden Uzaklaşmanın Hikayesi bazı sorulara yanıt arıyor: Sekülerleşme ne demektir? Sekülerleşme ile laiklik ya da laikleşme arasındaki fark nedir? Sekülerleşme ve d

Postmodernizm ve İslam başlığı altında ele alınabilecek oldukça fazla literatür ile karşılaşmak mümkündür. Bu çalışma sadece bu başlığa dahil edilebilecek bir tartışmanın ötesinde, bu alanda bir boşluk olarak gördüğümüz bir konuya katkı sunmayı hedeflemektedir. Zira bu başlık altında yapılan çalışmalar büyük oranda postmodern olarak nitelendirilen toplumsal durumun Müslümanların yaşam tarzlarında nasıl etkiler açığa çıkardığına yönelik çalışmalardır. Bu çalışma postmodernitenin İslam'a yönelik meta-anlatı n