Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de kadın hakları güncel bir sorun. Kadının özgürlüklerine kavuşması, aile ilişkisinden ekonomiye, cinsellikten çalışma hayatına kadar her alanda baskılardan kurtulması çok uzun, çok yorucu bir çalışmayı gerektirmektedir. Son yıllarda feminist harekette dünyadaki gelişmelerin yanı sıra Türkiye'de de önemli gelişmeler meydana geldi. Prof. Dr. Necla Arat, ABC dizisi için hazırladığı özgün yapıtında feminizm konusunu felsefi arka planı ile ele alıp temel sorunlarını, dünyada

Hatıra ekranında Şarkılı kadınlar önüme çıkıyor. El dokumasından mamül, parlaklı uzun entarileriyle güçlü ve genç köylülerin masum yüzleri batıya dönüveriyor; onların zarif, herhangi bir ideali bulunmayan ve haremde inzivaya çekilmiş hanımları ile kızlarıda peçelerini sıyırmaya can atıyor ve kırık dökük bir ümitle tarıyorlar. Ebediyete kadar kadın kalacaklar. Lakin değişiyor ve değişmeye can atıyorlar. İlkel bir durumdalar ama yine de ileriye gitmede kararlılar. Ancak her şeyden önce bu kadınlar ümitle dol

Sevgili, anne, bilinçli masum, savaşçı... Kadın doğasının dört yönü... Gerçek kadını yaratmak için denge içinde geliştirmemiz gereken dört gücümüz... Dört yüzümüz... Belki tam olarak ne zaman kadınlık rolünü kabul ettiğimizi hatırlamayız bile. Sahi! Gerçekten ne zaman kadın olduk? Kadınlığımızın sınırları ve çizgileri ne zaman belirginleşti? Ojemizin rengi mi? Yoksa göğüslerimiz mi? Yoksa ayakkabılarımızın topuğu, boyanmış saçlarımız mı belirginleştirdi? Davranışlarımızdaki işve ya da çocukların gülümsem

"Cinsiyetli Olmak: Sosyal Bilimlere Feminist Bakışlar" kitabının devamı niteliğindeki bu derleme, cinsiyetli varoluşumuzu, toplumsal cinsiyeti ve cinselliği daha iyi anlama ve anlamlandırma çabasının bir sonucu. Kadın yazar ve akademisyenlerin teorik düşünümlerini somut deneyimlerle bir araya getirerek zenginleştirdiği bu yazılar toplumsal cinsiyet ve cinselliğin toplumsal ve tarihsel sorunlarla bağlantılarını tespit etme çabasında buluşuyor. Kitabı yayına hazırlayan Zeynep Direk'in ifadesiyle: "Cinsiyet b

"Bu kitabı kaç gündür elimden bırakamıyorum. Hiç farkında olmadan devrimimizin en önemli ayağı olan kadın erkek eşitliğini yavaş yavaş çocuk kafalarından silmek için ilkokulların ilk sınıf kitaplarından itibaren nasıl işlenmeye başladığını görüyoruz. (...) Bu çok önemli konuyu ortaya koyup kamuoyunun dikkatini çekmeyi başardığı için Sayın Firdevs Gümüşoğlu'nu candan kutlarım." Muazzez İlmiye Çığ, Cumhuriyet Bilim Teknik, 12 Nisan 2013 "Ders Kitaplarında Toplumsal Cinsiyet adlı yapıt, kadın algısının nasıl

"Kadının ikincilliğinin doğal kabul edilerek bunun onun bedeninin denetlenmesinin meşru gerekçesi sayılması, her üç tektanrılı dinin ortak özelliği. Bu ortak özellik, tarihsel ve coğrafi olarak üç geleneğin de aşağı yukarı aynı ya da birbirine yakın topraklarda ve benzer maddi koşullarda benzer gereksinimlere yanıt olarak doğup gelişmeleriyle açıklanabilse bile, ilginç olan, bugünkü ifadelerinde de kadınlara ilişkin tutum ve anlayışı odak almaları. Günümüzde Protestan ve İslamcı köktendinciliğin de kadının

Kadınlar hayatlarına nasıl sahip çıkıyor? Güldünya Yayınları'nın yeni kitabı, ""Kirpiğiniz Yere Düşmesin" / Kadınlar Hayatlarına Sahip Çıkıyor" İstanbul Feminist Kolektif'in 2015 yılında aylık olarak hazırladığı raporları, raporlarla ilgili yazıları ve raporlara konu olan kadınlarla söyleşileri içeren derlemede hayatlarına sahip çıkan kadınların hikâyeleri yer alıyor. Kitap, adını Çilem Doğan'ın kadınlara gönderdiği bir mesajdan alıyor. Çilem, Nevin, Yasemin... İsimlerini çok duyduk, peki ya hikâyelerini

Feminist felsefe nedir? Alison Stone, işte bu basit gibi görünen soruyla başlayıp engin bir ufka açılıyor. Feminist felsefeyi özgün sorularının yanı sıra felsefenin diğer alanlarıyla ortak soruları üzerinden inceliyor. Felsefi tartışmalar açısından adeta bir kılavuz netliğinde ve sadeliğinde olan incelemesi, feminist politikayla ilgilenen herkesin kafasında az ya da çok bulunan o kilitli kapıların anahtarlarını da sunuyor. Stone, yalın diliyle bizi yedi alanda düşünmeye itiyor: Cinsiyet, toplumsal cinsiyet,

Yoksulluk, etkisini küresel anlamda her geçen gün arttıran bir mağduriyet durumudur ve bu mağduriyetin çok da görünür olmayan muhatapları kadınlardır. Ancak kadınların mağduriyeti yalnızca ekonomik alanla sınırlı değildir; onlar yoksulluk durumlarının en temel taşıyıcıları oldukları gibi kendi sesleri, sözleri ve varoluşsal benlikleriyle temayüz etmekten de mahrumdurlar. Ne var ki, kadınlar yaşadıkları olumsuz durumları değiştirip dönüştürme gücüne ve cesaretine sahip toplumsal öznelerdir. Kendi sorunları ü

Nisa ama nasıl zor okunur özgürlük kelamı kadınlar kitabında gerçeğin kara bir aklıkta büyüdüğü yerdedir yalan topraktan gelenin sesi suya çarpınca matematik üç adım uzar ve sevdanın içinde kaybolur hayatın yorgun kalçaları 'seviyorum' yazmalı en büyük harflerle ve mutlaka dişi olmalı karakteri üstüne düşen her damlanın gizemini büyütmeli eteklerinde gecenin bekçisi bir gümüş ay çünkü 'ateşe ve suya dayanıklı' ne varsa yok ettiler, nefesleri dardı düşlere çünkü dar nefesle aşka düşülmezdi ama güneş utanmazd

"Toplumunuzdaki her şey erkekler tarafından yapılıyor sanki. Endüstri, sanat, yönetim, hükümet, kararlar. Bütün yaşamınız boyunca da babanızın ve kocanızın adını taşıyorsunuz. Erkekler okula gidiyorlar, siz gitmiyorsunuz; hepsi öğretmen, yargıç, polis, hükümet üyesi oluyorlar, değil mi? Neden her şeyi denetlemelerine izin veriyorsunuz? Neden istediğinizi yapmıyorsunuz?" Ursula K. LeGuin, Mülksüzler Toplumsal cinsiyet rolleri gündelik hayatımızı belirlediği kadar hayallerimizi, ütopik evrenlerimizi, hatta

Temaşa: Seyir. Gezinti. Hoşlanarak bakma. Seyretme. Seyredilecek görüntü.Görülmeye değer şey. Bu derleme, bedeni ve cinselliği zapturapt altına alanhetero-normatif düzende ve ikili cinsiyet sisteminde bir delik açma, straight düşüncenin ötesinde biryaşayışa, bir tahayyül alanına kapı aralamak için beden ve cinsellik düzenindebir temaşa davetidir. Queer teori, LGBTolmanın kişiyi radikalize etmediğini ve na-trans bir heteroseksüel olmanın daonu straight yapmadığını savunur;cinselliğe ve bedene dair kurduğ

Tecavüz, kadınların en çok korktuğu saldırıların başında geliyor. Bu korku, kadınların hayatlarını derinden etkiliyor, kısıtlıyor. Nedense tecavüz, hep "kadınların sorunu" olarak ele alınıyor. Saldırganlarsa "normal dışı", hasta, sapık erkekler, toplumsal normların dışında kalan kişiler olarak görülüyor. Oysa yazar Diana Scully´nin tutuklu tecavüzcüler üzerine yaptığı araştırma, cinsel şiddetin, kökeni erkek egemen kültürde yatan yaygın bir sorun olduğu sonucuna varıyor. Kısacası cinsel şiddetin sona

Kadınların ezilmesinin maddeci bir tahlilini geliştirmek, maddeci bir feminizmin temellerini araştırmak. Bunun için de kadınları tâbi kılan somut pratiği, kadınlarla erkekler arasındaki nesnel, maddi çıkar çatışkısını ortaya koymak; kadınların harcadıkları emeği görünmez olmaktan kurtarıp adını koymak. İşte 1970´lerde Batılı feministlerin uğraştıkları en temel sorunlardan biri buydu. Elinizdeki derleme, maddeci bir feminizm sorunsalı çerçevesindeki tartışmalardan bazı örnekler sunuyor. Bu makalelerde, erkek

ÇÜNKÜ ÖZEL OLAN POLİTİKTİR "Eskiden, birisiyle birkaç kez çıkar sonra yatağa girerdiniz, şimdiyse durum farklı. Birisiyle birkaç kez seviştikten sonra onu daha yakından tanımak için çıkmayı düşünebilirsiniz." New York Times yazarı Charles Blow, bu kitapla ilgili yazısında takılma kültürünü böyle özetliyor. Flörtten takılmaya nasıl ve ne zaman geçildi? Bunun kadınlar ve erkekler için anlamı ne? La Salle Üniversitesi öğretim görevlisi Kathleen Bogle. ABD üniversitelerinde yaptığı araştırmada heteroseksüel üni

Evliliği ile Freud kadınlarla ilgili bilinmezin daha fazla içine düştü. Freud bu bilinmezi şu soru ile vurgulamaktadır; Henüz yanıtlanamamış ve kadın ruhuyla ilgili otuz yıl süren araştırmalarıma karşın benim de yanıtlamayı başaramadığım çok önemli bir soru var: Kadın ne ister?

Lise Vogel, Marksist-feminizmin bu öncü eseriyle, Marks'tan Rus Devrimi'ne sosyalist kuram içinde üretilen "kadın-sorunu" analizlerinin izini sürerek, klasik Marksist metinleri yeniden değerlendiriyor. Vogel, bu değerlendirmeden ve Marks'ın Kapital'indeki merkezi kavramların geliştirilmesinden yola çıkarak, orijinal bir toplumsal cinsiyet ve maddi hayatın toplumsal üretimi ve yeniden üretimi kuramının önünü açıyor. Birleştirici bir sosyalist feminizm arayışı içinde, Kapital'deki kuramsal boşlukları, metnin,

Hocquenghem'in Homoseksüel Arzu'su, şu an "queer teorisi" adını verdiğimiz şeyin ilk örneği. - DOUGLAS CRIMP 1972 yılında, Fransa'da yayımlanan, Guy Hocquenghem'in Homoseksüel Arzu'su, eşcinsel kuramın bir klasiği haline gelmiştir. Psikanalitik ve Marksist teoriyi birleştiren bu kitap, homofobi adı verilen olgunun toplumsal ve ruhsal dinamiklerini tarif eder. Uluslararası eşcinsel hareketinin ilk ürünlerinden biri olan, Hocquenghem'in bu önemli eseri, Paris'teki Mayıs 1968 Olayları'ndan ve Haziran 1969'

Çalışan anne olmak ne demek? Anne olmak ve annelik sorumluluklarını yerine getirmek, çalışan olmak ve çalışma yaşamının gerekliliklerini karşılamak... Bu iki kimlik boyutu birbirinden ayrı mı düşünülmeli, yoksa bütünleştirilebilir mi? Kimdir çalışan anneler? Nasıl çalışıyorlar? Nasıl annelik yapıyorlar? Nelere ihtiyaç duyuyorlar? Annelikleriyle çalışma yaşamını nasıl bütünleştiriyorlar, bir kimlik olarak anneliklerinden ve/veya çalışan rollerinden hangisine sahip çıkıyorlar? Çalışma yaşamında ayrımcılığa uğ

Gazeteci-yazar Hüseyin Aykol, sol örgütlerle ilgili yıllar süren araştırmaları sırasında can sıkıcı bir gerçekle karşılaştı. Neredeyse bütün sosyalist örgüt liderleri erkekti. Yazar, konuyu biraz daha derinden araştırınca, Türkiye'de verilen toplumsal mücadele tarihinin aslında kadınlarla dolu olduğunu, fakat ''erkek tarih''in onları ya görmezden geldiğini ya da öykülerini kısaltıp önemsizleştirdiğini fark etti. Yoksa solun yaşadığı başarısızlıkların temel nedeni kadınların hep geri planda kalmaları mıydı