Uzun süren 'Osmanlı Barışı'nın ardından, uluslararası emperyalizmin açık hedefi olan Ortadoğu, modern dünya politikasının da merkezlerinden biri haline gelir. Birinci dünya savaşı sonrası Osmanlı Devleti'nin bölgeden çekilmesi ve batılı güçlerin işgaliyle, bölgenin stratejik geçiş yolları üzerinde olması kadar, petrolün uluslararası sermayeye açılması bölgede son deree sert bir rekabet ve siyaset ortamının doğmasına yol açar. Savaş sonrası Ortadoğusunun siyasi coğrafyasının yapay olarak değiştirilmesi ve bu

16 Ocak 1990... Akşam vakti bahçeden yükselen "Allahü Ekber" sesini duyunca balkona çıktım. Son yirmi yıldır abidelerin korunması idaresine çevrilmiş ve bize komşu olan caminin minaresine 5-6 gencin çıktığını gördüm. Ellerinde milli cumhuriyetimizin üç renkli bayrağı dalgalanıyordu. Bu gençler, atamız Mehmet Emin Resulzade'nin yükselttiği bayrağı minareye dikerek, "Allahü Ekber" diye bağırmağa başladılar. Onlar 20-25 yaşlarındaydı. İlahi!

Ülkemiz gelişme yolunda her geçen gün mesafe kat ederken, bir yandan geleneksel yapısından uzaklaşmanın, diğer yandan yoğunlaşan toplumlar arası ilişkilerin taşıdığı yeni problemlerle de tanışıyor. Problemleri aşma çabaları içinde, karmaşıklaşan toplumsal yapımızı anlamaya yönelik, sosyologlar dışında da kuşkusuz ciddi bir okuyucu kitlenin doğduğuna şahit oluyoruz. İçinde yer aldığı toplumsal yapıyı ve o yapının organizasyonunu tanımak ihtiyacı duyan herkesin başvurabileceği kaynaklara sahip olabilmesi büy

Her şey bir gece durup dururken hiçbir yerden gelen, olmayan bir ağlayışı duyması ile başladı. Ve ondan sonra da olur olmaz sesleri duymaya devam etti. Nihayet olmayan bir ülkeyi aramak için yollara düştü... Bir seyyahtır her insan, kendi yolunu kendisi açarak yürür. Ve biz, yürüdüğümüz yolu inşa ederken, aynı zamanda kensimizi de inşa eder, gerçekleştiririz; yolu ve yolda karşımıza çıkanları içselleştirerek mümkün olur bu. Kendini hiçbir yere ait hissetmeyen seyyah, bazen hiçbir yerden gelip hiçbir yere g

Tarihsel zengşnlikleriyle tanınan Malatya Vilayetinin önemli bir ilçesi olan Pütürge, Osmanlı döneminde 1893 yılında kaza yapılmıştır. Gerek kaza merkezi olan İmrun köyü, gerekse çevresi, tarihte oldukça hareketli bir bölgede yer almaktadır. Bu önemli ve hareketli durumuna rağmen üzerinde yeterince yayın ve çalışma yapıldığı söylenemez. Bu çalışmada; Pütürge ilçesinin ve dahil bulunduğu çevresinin Anadolunun fethinden günümüze değin genel bir tarihini ve özellikle de Osmanlı Arşivi kaynaklarını bulacaksını

Doğu Türkistan... Türklerin atayurdu... Türkçenin bilinen ilk sözlüğünün yazarı Kaşgarlı Mahmud'un ve devlet yönetimi hakkında ilk siyasetname yazarı Yusuf Has Hacib'in doğduğu bu topraklar, Türk medeniyetinin beşiğidir aynı zamanda. Ve bu toprakların asıl sahipleri Doğu Türkistan Türkleri 1949 yılından beri Kızıl Çin işgali altında insanlığın, adaletin, merhamet ve vicdanın iflas ettiği Çin zulmü ve esareti altında yaşamakta, hürriyet içinde yaşayan insanlıktan sesinin duyulmasını beklemektedir. Yıllardı

...Belkide o, sadece bir şarkıydı; kalbimin en yüksek, en vahşi dağlarında sadece bir defa yankılanmış, hüznün ve aşkının güzelliği ile bütün dağları parça parça yıkıp dümdüz etmiş ve sonra da susmuş bir şarkıydı. Ölmeden evvel ölenlerin kıyameti için söylenmiş İsrafili bir şarkıydı o belki de, sadece benim duyduğum... Bütün dağlara ve dağ delilerine selam olsun... Tur mest u harre ve Musa saika. Allahın tecellisi ile zerre zerre dağılan dağ, insanın benlik dağı idi aynı zamanda. Len terani buyururken Alla

Sultan II. Abdülhamid adı, Osmanlı Devleti'nin çöküş yıllarıyla, bu çöküşü durdurma çabalarıyla geçen 30 yıllık en dağdağalı dönemle birlikte anıla gelmiştir. Dolayısıyla döneme ilişkin yapılan çalışmaların çoğu, dönemin siyasi tarihini kapsar. Bu çalışmada, 19. yüzyıl Osmanlı Devleti'nin çalkantılarla sarsılan, saray ve sosyal hayatının hangi mecralarda seyrettiği ortaya koyularak, dönemin toplumsal tarihine katkıda bulunmak hedeflenmektedir. Çalışmada bugüne kadar adı bilinip içeriği bilinmeyen Kılıç Ala

Büyük Türk dil ailesi içinde ´Oğuzca´, aitlik duygusunun sosyolojik birliğin genel ölçütü olduğu kadar, bundan daha da önemlisi kültürel antropolojinin de temel ölçütlerinden biridir. Ancak, kültür/dil bağlamında Oğuzcanın Karadeniz havzasındaki kapsam alanı (Kerkük, Hazar çevresi, Gürcistan, Anadolu Karadeniz’i, Kırım, Ukrayna, Bulgaristan ve Macaristan) göz önüne alındığında, bir dil´in etki alanı kadar, bölgedeki etnik çalışmalara da geniş ölçüde cevap verecek nitelikte olduğu anlaşılmaktadır. Finli Türk

20. yüzyılın başları, klasik imparatolukları parçalayan sosyalizmden, milliyetçiliğe kadar her türlü ideolojik akımların çarpıştığı bir dünya arenasıdır. Böylesi bir dünyada Türklük aleminin üç önemli merkezinden (İstanbul, Kazan, Bakü) biri olan Azerbaycan'da da bu dönemin şartları gereği bir dizi ideoloji ve felsefi cereyanın ortaya çıktığını görmekteyiz. Milli Birliklerin kuruluşunda kaçınılmaz bir olgu olan 'Milli romantizm' cereyanı Azerbaycan'da 'Pantürkizm' olarak ortaya çıkacak ve 1918 Azerbaycan Cu

Bir müddet evvel ünlü Macar Türkoğlu Laszlo Rasonyi'nin Türkçe yayınlanmış makalelerini toplayıp Doğu Avrupa'da Türklük namıyla bastırmıştık. Bu defa ünlü Çekoslovak Türkoloğu Josef Blaşkoviç (nam-i diğer Yusuf Blaşkoviç Kumanoğlu)'in Çekoslovakya'da Türklük adını taşıyan bu kitapta Blaşkoviç'in dil ve tarihl e alakalı 11'i Türkçe ve 1'i Almanca-Türkçe olmak üzere toplam 12 makalesini Türk okuruna sunuyoruz.

´Osmanlı hinterlandının tabii bir parçası olan her kültür coğrafyası gibi, Bahr-i Sefid ve Adalar Denizi özel ilgi alanını çekmesiyle, heyecanlı bir şekilde Rodos ve Oniki Ada isimli eserin hazırlıklarını yaptığımız günlerde, hep kendi kendime düşünmüşümdür acaba Rodosun, Giritin, Sakızın, Midillinin günlük Türk hayatına dair görsel malzeme yok mudur diye. Bu konuyu sevgili dost ve genç Adalılar Denizi tarihçisi Ali Fuat beye açtığımda, Ali Fuat Bey, üniversite kütüphanesiyle Yıldız Arşivinde Sultan II. Abd

Saray Günlüğü; 19.yüzyılın başlarında saltanat sürmüş üç Osmanlı hükümdarının günlük hayatlarından bize kesitler sunuyor, pek çok tarihi olaya tanıklık ediyor. Kitap, üç padişahın en yakınında bulunan üç sırkâtibinin kaleminden, devlet düzeninde ıslahat çabalarının buhranlarla iç içe olduğu bir dönemi aydınlatıyor; iki padişahın, biri sadrazam üç vezirin elim sonlarını hazırlayan olaylara ışık tutuyor. Saray Günlüğü´nde; helva sohbetlerinden mûsiki fasıllarına, tebdil gezilerinden, av gezilerine, çengî ve t

Osmanlı devlet adamlarının Akdeniz´in kilidi olarak tanımladıkları Rodos Adası, tarih boyunca bölgede hakim olmak isteyen güçlerin hedefi oldu. Ada, uzun süre Kudüs St. Jean Şövalyeleri idaresinde, Hıristiyan dünyasının Akdeniz´deki ileri karakolu olarak görüldü. Osmanlı Devleti´nin askerî gücünün zirvesinde olduğu dönemde, Kanunî Sultan Süleyman´ın bizzat katıldığı bir sefer ile 1522´de Türk hakimiyetine girişi, Avrupa´da hakettiği yankıyı uyandırdığı gibi, Osmanlıları Doğu Akdeniz´in en önemli gücü haline

Avrupa toplumlarında zümre tipi tabakalaşmanın olduğu dönemde Osmanlı toplum yapısı incelendiğinde farklı bir tabakalaşma sistemi ile karşılaşılmaktadır. Osmanlı devlet rejimi feodal ya da teokratik olmadığına göre onu nasıl tanımlayacağız? Onun en kısa tanımlanışını Batı Avrupa siyasa ve din geleneğinden farklı bir gelenekten geldiğini hatırlatmakla anlayabiliriz. Bu özellik bazı ilim adamlarınca; siyasaca doğu despotizmi, dince Sünni Halifeliği geleneği olarak nitelendirilmektedir. Kimi Türk tarih

"Fransa´da yaşanan son olaylar kaynağını sömürgecilikten alan Batı ırkçılığının artık Batının metropollerini de bir kaynayan kazan haline getirdiğini gözler önüne serdi. Cesaire´in tabiriyle sömürgeciliğin ve Batı ırkçılığının bumerang etkisi artık dönüp Batı medeniyetinin merkezlerini vuruyor. Cesaire´in kitabı bu gelişmeyi elli beş yıl önceden öngören bir kitap ve Batılı olmayan toplumlara Batı hayranlığını bırakıp kendi alternatiflerini geliştirme çağrısı yaparken Batıya da (gerçekten evrensel olmak ve

Tüfek bir savaş aracı olarak belki de en büyük değişimi ondokuzuncu yüzyılda yapılan teknolojik yeniliklere borçludur. Bu yenilikler arasında tüfek üretiminde modern anlamda en büyük atılım Amerika´da yüzyılın ilk yarısında uygulamaya konuldu. Bin dörtyüzlü yıllardan beri ateşli silahları kullanan Osmanlı Devleti 19. yüzyıla gelindiğinde bir taraftan kara ordusunu yeniden yapılandırarak, sayısıyedi yüz bini bulan modern bir ordu kurmaktayken diğer taraftan da söz konusu ordunun modern silahlarla donatılmas

Yaşanılan dünyayı tek boyutlu olarak algılayan çağımızın yeni Küre anlayışı çerçevesinde siyaset, temel argümanlarını demokrasi, milliyetçilik ve kimliklerin tartışıldığı bir zemin üzerine kurmuştur. Diğer yandan küre, siyasi harite ve kimliklerden arındırıldığında, adlandırmaların bakış açısıyla, duruş noktasına bağlı olarak; sanayi modernizm, yapısalcılık ve liberal gibi pek çok kavramın başına getirilen "Post" nitelendirilmesi, enformasyon ve teknolojiye vurgu ile yapılan toplum tanımlamasına, en sonunda

"Gelenekten Modernliğe Kalıplaşan Yenilik" adını taşıyan bu çalışmada;"geleneğin, değişerek devam ederken, modernliğin yeniliği kalıplaşarak sunmaları" ele alınmaktadır. Modernlik, yeniliğin üretim bandında standardize edilmiş ürünler olarak imal edilirken; gelenek, ürünler pazrında rekabet edilen rakip büyük firmalar olarak görülmektedir. Değişme kabiliyetinden mahrumiyet yada değişme mukavemet, yenilikleri sürekli etkilemekte, her defasında bir yenilik ortaya konulmaktadır. Bir taraftan modernlikte tek yo

Türk halkbilimi araştırmalarının, Türk milletlerinin kültürel, sanatsal, esteteik değerlerini tanıtma ve geleceğe aktarmanın en doğru yollarından biri olduğu bilinmektedir. Türk kültür ve edebiyat geleneğinin zenginliği oldukça önemli bir yere sahip olan halk hikayeleri, her dönemde kültürel birikim ve çeşitliliğin dikkate değer kaynakları arasında yer almıştır. Sözlü geleneğimizin önemli türlerinden biri olan halk hikayeleri, türk halkının hayal ve yaratma gücünün hayat deneyimlerinin bir yansımasıdır. Hi