Bu eserin başlıca özellikleri şunlardır: Terimler 800 başlık altında ele alınmıştır. Okuyucunun daha kolay istifade etmesi için terimler alfabetik sıraya göre tertip edilmiştir. Terimlerin Türkçelerinin yanında parantez içerisinde Arapçası da verilmiştir. Arapça örneklerden önce Türk edebiyatından örnekler sunulmuştur. Terimlere dair verilen örnekler mümkün olduğunca âyet, hadis ve Arap şiirinden seçilmiş, yeri geldiğinde Arap kelamı ve atasözlerinden de yararlanılmıştır. Birden fazla ism

Bir bilim dalıyla ilgili çalışma yapmanın şartlarından biri, onun tarihini iyi bilmektir. Bu anlamda biyografi çalışmalarının hadis tarihi açısından önemi büyüktür. Bunun bilincinde olan muhaddisler, her dönemde hadis âlimlerine dair vefeyât, tabakât ve terâcim eserleri telif etmek suretiyle bizlere muazzam bir ricâl edebiyatı mirası bırakmışlardır. Genellikle eski dönem âlimlerinin konu edinildiği bu tür çalışmalarda, yakın dönem ilim adamlarına düşen payın azlığı dikkati çekmektedir. Oysa yakın dönemde ya

Kur'ân-ı Kerîm'in kendi kendisini açıklaması onun en büyük özelliği olduğu gibi, tefsir usulünün de en başta gelen ilkesidir. Bu ilke ihmal edildiği zaman herkesin kendi anlayışına göre âyetleri istediği tarafa çekebildiğine dair sayısız örneklerin şahidiyiz. Kur'an tefsirinin ikinci kaynağı ise Hadistir. Zira Kur'ân-ı Kerîm'i tebliğ etmenin yanı sıra, onu söz ve ille açıklamak Peygamber aleyhisselâma, ona itaat etmek de ümmetine görev olarak verilmiştir. Günümüzdeki ihtilâ?ar, özellikle bir kısım medya eli

Tasavvufu "insanın lehinde ve aleyhinde olan şeyleri bilip" hâlen yaşaması olarak da tarif edebiliriz. Din mücerret bir mefhum olmadığı gibi, sâdece şekil ve merasimler topluluğu da değildir. İlâhî olma özelliklerini kaybetmiş dinlerin kullandıkları müşterek sembollerin hakikat cihetinden değerlendirildiği ve her dinde değişmeyen asgarî müştereklerden hareket edildiği zaman farklı dinlere mensûb insanların birbirine yaklaşması daha kolay olacaktır. Kur ân-ı Kerîm de mevcûd kıssaları, ayrıca bu mülâhazalarl

Hz. Peygamber, müslümanların hem dinî hem de dünyevî lideri idi. O, bu vazifenin bir gereği olarak gelen vahyi müslümanlara tebliğ ettiği gibi bunları hayatında tatbik ederek müslümanlara örnek olmuştu. Yine müslümanların dünyevî işlerini düzene koymuş; liderlik sorumluluğunu yerine getirmiş ve siyasî birliği sağladıktan sonra da devlet başkanlığı görevini üstlenmişti. Hiç şüphesiz vefatıyla birlikte müslümanlar için yeni bir dönem başlamıştı. Hz. Peygamber'den sonra vahiy gelmeyeceği için peygamberlik göre

Günümüzde yoğun şekilde yaşanan kültürlerarası mücadele ortamında, İslâm kültürünün kendi özelikkleri içinde kalabilmesi ve Müslümanların ondan bu kapsamda yararlanabilmesi, sünnetin ve sünnete bağlılık meselesinin yeniden tetkikini zorunlu hale getirmiştir. Bunun için öncelikle İslâm Dinini, teori ve bilhassa pratik olarak sağlıklı bir şekilde öğrenmek gereklidir. Bu da ancak ilk nesli incelemekle mümkündür. Zira sahâbe dönemi, zengin bir İslâmî yaşayışın inkâr edilemez kesinlikte görüldüğü dönemdir. Sünn

Elinizdeki derleme, herhangi bir hukuk sistemi için vazgeçilmez öneme ve değere sahip iki kavramı öne çıkarmaktadır: Makâsıd ve İctihad. Gelişen ve değişen toplumsal şartlara koşut olarak hukukun canlılığını koruyarak gelişmesi ictihada; bu canlı gelişimin kanun koyucunun/şâriin muradı istikametinde olması makâsıda riayete bağlıdır. Bu açıdan makâsıd ve ictihad, biri diğerinden ayrılmayacak ölçüde birbirini gerektiren bir gerçekliğe işaret etmekte; somut hukukî olay veya işlemin bulunduğu bağlamda soruna m

Müslümanlar için bilgi objesi olmasının ötesinde hayata yön veren ve bu anlamda varoluşsal bir değer ifade eden Kur'ân, ahlâkî değerlerin tamamen kaybolduğu bir zamanda insanlığa gönderilen bir hidâyet kaynağıdır. Bu kaynaktan gerektiği gibi yararlanmak hiç kuşkusuz Kur'ân'a dönmekten ve onunla hemdem olmaktan geçmektedir. Genelde bu bilinçte olan müslümanlar özelde de Türk toplumu Kur'ân'ı okuma, okutma, ezberleme ve ezberletme konusunda büyük bir hassasiyet göstermektedir. İşte biz de tamamen bu hissiyatl

Batı'da sanayi devriminden sonra yaşanan gelişmeler, İslâmî ilimler için adeta bir dönüm noktası olmuştur. Bundan sonraki süreç, klasik usul ve ilimlere açılan bir savaşa tanıklık etmiştir. Bu süreçten en çok etkilenen alanların başında tefsir ilmi gelmektedir. Bugün gelinen noktada, tefsirle yeni tanışan neslin alana dair bilgilerini tefsire dair soru(n)lar teşkil etmektedir. Genç müfessirler bu süreçte ortaya çıkan kavramlarla düşünmeye başlamışlar, yabancı metodolojileri Batı'dan çok sahiplenmişlerd

Kur'an, varlık âleminin en mükemmel ve en güzel kitabı olarak tüm insanlığa gönderilmiştir. O geçmiş kitaplarla aynı kaynaktan gelmiş olmasına rağmen hem onların içindeki güzellikleri ve hem de onlarda olmayan hüküm ve hikmetleri kendinde toplamış bir kitaptır. Bir söz mucizesi olan Kur'an, gerçekten her konuda son sözü söyleyen, en doğru hükümleri veren, iman ile küfrü, hak ile batılı, doğru ile yanlışı, helal ile haramı, güzel ile çirkini, adalet ile zulmü birbirinden ayırt eden ilahi bir söz ve müke

Yüce Allah tarafından son ilahi mesajı insanlığa tebliğ etmekle görevlendirilen Peygamberimizin (sas) hayatını öğrenmek her dönemde bütün insanlar için gereklidir. Zira âlemlere rahmet olan Allah Elçisi'nin getirdiği mesaj, insanlığın kurtuluşunun tek yoludur. Bu nedenle Allah Elçisi'nin bu mesajı nasıl anladığı ve yaşadığı, bizim için çok önemlidir. Elinizdeki kitap, "Peygamberimin Hayatı", "Peygamberimin Ahlâkı", "Peygamberimin Arkadaşları" ve "Peygamberimin Hayatından Hikâyeler" başlıklarını taşıyan d

Yüce Allah tarafından son ilahi mesajı insanlığa tebliğ etmekle görevlendirilen Peygamberimizin (sas) hayatını öğrenmek her dönemde bütün insanlar için gereklidir. Zira âlemlere rahmet olan Allah Elçisi'nin getirdiği mesaj, insanlığın kurtuluşunun tek yoludur. Bu nedenle Allah Elçisi'nin bu mesajı nasıl anladığı ve yaşadığı, bizim için çok önemlidir. Elinizdeki kitap, "Peygamberimin Hayatı", "Peygamberimin Ahlâkı", "Peygamberimin Arkadaşları" ve "Peygamberimin Hayatından Hikâyeler" başlıklarını taşıyan d

Yüce Allah tarafından son ilahi mesajı insanlığa tebliğ etmekle görevlendirilen Peygamberimizin (sas) hayatını öğrenmek her dönemde bütün insanlar için gereklidir. Zira âlemlere rahmet olan Allah Elçisi'nin getirdiği mesaj, insanlığın kurtuluşunun tek yoludur. Bu nedenle Allah Elçisi'nin bu mesajı nasıl anladığı ve yaşadığı, bizim için çok önemlidir. Elinizdeki kitap, "Peygamberimin Hayatı", "Peygamberimin Ahlâkı", "Peygamberimin Arkadaşları" ve "Peygamberimin Hayatından Hikâyeler" başlıklarını taşıyan d

Yüce Allah tarafından son ilahi mesajı insanlığa tebliğ etmekle görevlendirilen Peygamberimizin (sas) hayatını öğrenmek her dönemde bütün insanlar için gereklidir. Zira âlemlere rahmet olan Allah Elçisi'nin getirdiği mesaj, insanlığın kurtuluşunun tek yoludur. Bu nedenle Allah Elçisi'nin bu mesajı nasıl anladığı ve yaşadığı, bizim için çok önemlidir. Elinizdeki kitap, "Peygamberimin Hayatı", "Peygamberimin Ahlâkı", "Peygamberimin Arkadaşları" ve "Peygamberimin Hayatından Hikâyeler" başlıklarını taşıyan d

Şehirlerin tarihini araştırmak, aslında bir yönüyle dinlerin de tarihini araştırmaktır. Şehirlerin kuruluş mitoslarına bakıldığında, genellikle merkezde bir mabedin etrafında oluşan bir yerleşim alanı olarak görülmektedir. Antik döneme ait mabetlerin kuruluşunun da benzer bir anlatımı vardır. Bunlar da genellikle bir ritüelin icrasını sağlayacak şekilde bir araya toplayıcı olarak karşımıza çıkmaktadır. Hz. İbrahim, Babil'den yola çıkıp Harran'a oradan güneye, vaat edilmiş topraklara doğru seyahat ederken

İslâm'ın ilim ve amele dayalı kültür ve medeniyet tarihine rengini veren, damgasını vuran iki ana damar Kur'ân ve Sünnet/Hadis'tir. Fert ve toplum, bu iki damardan akıp gelen "nûr" ile karanlıktan aydınlığa çıkar. İslâm kültür ve medeniyetini inşa eden harcın kimyasına, bu nûrun taşıdığı renkler karışır. Elinizdeki eserde, genellikle ibadetle ilintili olarak müslümanın hayatını tanzim eden ezan, selam ve vakıf uygulamaları gibi kaynağı hadis ve sünnet olan bildik örneklerin dışında, müslüman Anadolu ve

Hadislerin Hz. Peygamber'e aidiyetinin tespiti ve anlaşılması hususunda mezhepler arasında birtakım farklılıklar bulunmaktadır. Özellikle Hanefî mezhebinin hadis anlayışının bazı farklı yaklaşımları içermesi, bu mezhebin hadis alanında ayrı bir çalışma konusu olarak değerlendirilmesine sebep olmuştur. Hanefî mezhebine mensup âlimlerin hadis ile ilgili görüşlerini tespit etmek için ise öncelikle onların fıkıh usûlü eserlerine müracaat etmek gerekmektedir. Bu kitapta fıkıh usûlü eserleri çerçevesinde Hanefî m

Değerli şeyler, ekseriyetle herkesin rahatça ulaşabileceği yakınlıkta bulunmaz. Değerli şeyleri elde etmek için de çoğu zaman bir alete ve araca ihtiyaç duyulur. İşte fıkıhta usul, alet ve araç mesabesindedir. Fıkıh usulü külliyatı Müslümanların hukuk bilincini ve hukuk yapma tekniğine verdikleri önemi ortaya koyan çok önemli bir göstergedir. Bu külliyatı oluşturan ve bize miras bırakan gayretli ilim adamlarımızı rahmetle ve minnetle yâd ederiz. Son yüzyılda fıkıh usulü külliyatının ders notları mahiyetinde

İlahiyat fakültelerinde uzun yıllar usulü fıkıh okuttum, gördüğüm manzara şudur: Haftada dört saatle tam teşekküllü bir usulü fıkıh kitabı bitirilemiyor. Bu sebeple usulün öncelikli meselelerini haftada dört saatlik bir derste bitirilebilecek hacimde özetlemeyi denedim. *** Usulü fıkhın İslami ilimlerin her dalı için olmazsa olmaz bir disiplin olduğunu hesaba katarak: Anlaşılmasını kolaylaştırmaya çalıştım. Terimlerini anlaşılır kılmayı denedim. Ta ki, diğer ilimlerle meşgul olanlar da bir nebze usul bilgis

Kuran-ı Kerîm ve hadis-i şerifler başta olmak üzere, dînî ilimlerin anlaşılmasında belâgat ilminin önemli bir yeri bulunmaktadır. Hatta bir müfessirin bilmesi gereken temel ilimler arasında belâgat da zikredilmektedir. Bu çalışmayla özel olarak belâgat ilmine, genel olarak da İslâmî ilimlere zerre miktarı da olsa hizmet edebilmişsek ne mutlu bize. Bu mütevazi eserin temel özellikleri şunlardır: - Belâgat ilminin hem Arapça hem de Türkçe klâsik ve yeni birçok temel eseri incelenerek hazırlanmıştır. - Klâsik