John Rawls tarafından yazılan Bir Adalet Teorisi belki de yirminci yüzyılın ahlak ve siyaset felsefesi üzerine yapılmış en önemli çalışmasıdır, Kant'ın ve Mill'in çalışmalarının yanında duran bir klasiktir. Rawls, adaletin doğru ilkelerinin, özgür ve rasyonel kişilerin yer aldıkları ‘orijinal pozisyon'da bir bilinmezlik perdesi arkasında; toplumdaki kendi yerlerini, sınıflarını, ırklarını cinsiyetlerini, yeteneklerini, zekalarını ve güçlerini, hatta iyi/değer kavramlarını bilmeden bile üzerinde anlaştıklar

Siyasal iktisadın tanınmış isimlerinden Albert O. Hirschman kapitalizmin şekillenmekte olduğu on yedinci ve on sekizinci yüzyıllardaki düşünsel havayı inceleyerek, çok uzun süre günah sayılan maddi çıkar peşinde koşmanın nasıl olup da hayatın merkezine oturduğu sorusuna cevap arıyor. Kapitalizmin yükselişine farklı bir yorum getiren yazar, Marksist ve Weberci düşüncenin ortak paydası olan kopuş fikrine değil, eski ile yeni arasındaki sürekliliğe vurgu yapıyor. Montesquieu, James Steuart, John Millar, Adam

Devlet Yönetme Sanatının Başyapıtı Kimilerince devlet yönetiminde zafere giden her yolun mubah olduğunu savunduğu için eleştirilen, kimilerince de siyasal bir başyapıt olarak sayılan Prens, devlet yönetme sanatı ve siyaset etiği üzerine yazılmış en etkili eserlerdendir. Prensin kaleme alındığı dönem İtalyan Rönesansına denk gelmektedir. Sanatta, bilimde ve edebiyatta büyük bir dönüşümün yaşandığı bu dönemde Katolik Kilisesinin etkisi azalmış ve Avrupada modern devlet kavramı yeşermeye başlamıştı. Bu coğrafy

Platon'un Devlet kitabında tarif ettiği Filozof Kral'ın tarihte bir örneği var mıdır diye sorulsa akla gelecek ilk isim Marcus Aurelius'tur. O bir Stoacı filozof ve büyük bir imparator olarak Platon'un hayalinin gerçekleşebilir olduğunu göstermiştir bize. Devlet Adamı kavramının zihnimizde çağrıştırdığı bütün olumlu imajların tecessüm etmiş halidir. Düşünceler'de bıkıp usanmadan tasvir ettiği bilge adam, Devlet Adamı nasıl olmalıdır şeklinde de okunabilir. Roma'nın en ihtişamlı döneminde, sade bir asker p

Kültürlerin de, uygarlıkların da oluşması için dinin, daima bir temel öğe olduğundan hareket eden Akif İnan, bu eserinde İslâm dışındaki uydurulmuş veya özünden sapmış uygarlıkların birer beşeri dalalet olmak bakımından birbirleriyle bir öz yakınlığı belirtir. Ona göre bu sapkın uygarlıklar, öyle zannedildiği gibi birbirlerine aykırı uygarlıklar değildirler. Hepsinin dayandığı, insanoğlunun zihnî ve ruhî spekülasyonudur. Bu spekülasyonsa, çeşitli zamanlarda ve farklı alanlarda değişik görüntülü ürünler verm

Milattan önce 384-322 yılları arasında yaşamış, mantığı, metafiziği, fiziği ve biyolojisiyle otorite olan Yunanlı bilim adamı ve filozof. Ufak bir Makedonya kenti olan Stageira´da doğmuştur. Babası Makedonya kralı II. Amyntas´ın hekimidir. 17 yaşında Platon´un Atina´daki akademisine girmiştir. Yunan dünyasının Platon'dan sonraki en önemli düşünürü olan Aristoteles, döneminin bütün bilim alanlarıyla ilgilenmiş olan büyük bir bilginidir. Platon'un ölümüne değin yaklaşık 20 yıl Atina'da kalmış, sonradan onun ö

Klasik tragedyalar siyaset felsefesi ve psikanalizde sık sık yorum konusu olmuştur. Bu zengin metinlerden bazıları (Persler, Troyalı Kadınlar, Antigone, Oresteia, Eumenidler ve Yakarıcılar) burada ilk defa telif yazılarda, düşünce tarihiyle diyalog içinde ele alınıyor. Kitap kronolojik olarak uzak görünen ama içerdiği olaylarla gayet yakın duran bir geçmişe ait bu metinlerle çiftyönlü bir ilişki kurma amacını güdüyor: Bir yandan siyaset felsefesindeki tartışmaları ve günümüz problemlerini klasik tragedyalar

Yaşlı bir denizci Thomas Morea, son seyahati sırasında tesadüfen keşfettiği Utopia adasını anlatır. Bu adanın yönetim biçimi, yasama, yürütme ve yargılama gücü, yurttaşların kamu haklarından yararlanmaları gerçekten de mükemmeldir. Ona göre Utopia bütün Avrupa devletlerinin yapılanmasına örnek oluşturacak ideal devletin ta kendisidir. Utopiada yurttaşların birlikte çalışarak elde ettiği ürünler pazar yerlerindeki ambarlara getirilir. Halk her ihtiyacını bu ambarlardan karşılar, üstelik ücretsiz. Çünkü Utopi

Yazar hukuk felsefesi konusundaki ayrıcalıklı mevkiini bir kez daha kanıtlıyor. Türk milleti kadar kaderini devletiyle bir görmüş başka millet yoktur. Ne yazık ki Türk devletinin değerlendirmesi bütün boyutlarıyla ve yeterince yapılamamıştır. Belki geçmişte buna ihtiyaç duymuyorduk; çünkü bir cihan devletimiz tarih sahnesinden çekilirken, bir yenisi doğuyordu... Ama bugün devletimizi tanımaya muhtacız. Ancak bu sayede halimizi anlayabilir; mazimize layık bir yere gelebiliriz.

Makyavel, ülkelerin kurtuluşunun kuvvete dayanan ulusal devlette olduğuna inanan, ulusal devlet ya da ulus-devlet düşüncesinin ilk temsilcisidir. Bu nedenle de Ulusal devlet yapısının babası sayılır. Yine Makyavel ve düşünceleri tüm totaliter yönetimler ve özellikle faşistler tarafından kullanıldığı için de, faşizmin de öncülerinden biri kabul edilir. Makyavel'in felsefesi Makyavelizm olarak anılır.Bu felsefeyi temsil eden ana düşünce ise "Amaca ulaşmak için her araç yasaldır" fikridir. Makyavelizmde bu ara

Düşünmenin hüzünlü bir yazgısı vardır. Salt edimselliğinde düşünce dinleyicisini bulamaz. Düşünmek kötü zamanlamadır. Özürlü bir şimdi'de parlar. Kendinden başka ölçüsü yoktur. Bu da ölçü değildir zaten! Umut geleceği, nostalgia ise geçmişidir. İkisi birden kökeninde yurt özleminden başka bir şey değildir: Yurda dönüş umudu/özlemi/acısı. Hep uzakta olan varlık'a yakınlaşma çabasıdır. Bu çabanın ötesinde bir beklentisi yoktur. Düşüncenin açığa çıktığı zaman-mekân aralığı bu yüzden düşünenin varlığın açığa çı

Bu kitabın arka planında karşı karşıya kaldığınız düşünce tek başına kasvetli ve nahoştur: Bugüne kadar bilinen hiçbir pesimizm türü, bu dereceye kadar kötü niyete ulaşamamıştır. Yalanların yaşamak için gerekli olması, varoluş karakterinin korkunç ve kuşkulu bir parçasıdır.

La Boétie'nin bu eseri, siyaset felsefesinin temelinde yatan en önemli sorulardan birini sorarak başlıyor: İnsanlar neden kendi rızalarıyla tiranlara itaat eder? Her tiranlık ve hatta her yönetim biçimi sivil itaate bağlıdır. La Boétie insanların köleleştirilmelerine gösterdiği bu rızayı eleştirdikten sonra, yaşadıkları sefaletten ve baskıdan kurtulmalarının yolunu ilan ediyor: Sivil itaatsizlik.İnsanların topluca itaat etmeyi reddettiği hiçbir yönetim uzun süre var olamayacaktır; dolayısıyla tiranlığın çöz

Plutarkhos (46-119?): Eserleri 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar Avrupa'da tarih ve deneme yazımını büyük ölçüde etkileyen çok verimli bir yazardır. Plutarkhos'un Lamprias adlı kataloga göre 227 eseri vardı. Ahlak, din, doğa, politika ve sanat üzerine yazdıklarından günümüze ulaşanlar Ethika adıyla anılır. Plutarkhos asıl ününü Yunan ve Romalı kahramanları birbiriyle karşılaştırdığı Paralel Hayatlar adlı biyografik eseriyle kazanmıştır. Bu eserde bir insanın kişiliğinin kendi kaderine ve başka insanların yaş

Machiavelli 1527'de öldü. Ölümünden bugüne dört yüz yılı aşkın zaman geçen Machiavelli'nin çalkantılı siyasal yaşamından çıkardığı Rönesans ruhunu dahi zorlayacak sonuçlar, temelindeki sarsıcı etkileri her dönem korumuştur. Kitabın tarihsel arka planı, antik Roma Cumhuriyeti'dir. Roma devletinin kararlılığının analizi, rasyonel askeri ve siyasal taktiklerinin güncel olarak geçerli olabileceği fikrine ağırlık kazandırır. Machiavelli'nin anlatımı açıktır. Temel yapıtı olan Söylevler'de baştan sona aynı

Plutarkhos (46-119?): Eserleri 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar Avrupa'da tarih ve deneme yazımını büyük ölçüde etkileyen çok verimli bir yazardır. Plutarkhos'un Lamprias adlı kataloga göre 227 eseri vardı. Ahlak, din, doğa, politika ve sanat üzerine yazdıklarından günümüze ulaşanlar Ethika adıyla anılır. Plutarkhos asıl ününü Yunan ve Romalı kahramanları birbiriyle karşılaştırdığı Paralel Hayatlar adlı biyografik eseriyle kazanmıştır. Bu eserde bir insanın kişiliğinin kendi kaderine ve başka insanların yaş

Sivil itaatsizlik terimini siyasi literatüre ilk kazandıran Henry David Thoreau'dur. İyi bir doğacı ve çevreci olan Thoreau'nun 1849'da yayınlanan Sivil İtaatsizlik kitabının yankıları 20. yüzyıl başında Gandhi'ye, ortalarında ise Martin Luther King'e ve onları izleyen binlerce adalet yanlısına kadar uzanır. Görüşleri ile milyonları etkilemeyi başaran yazarın yaşamına bakıldığında, gençlik yıllarından itibaren topluma karşı çıkışının izlerine rastlanır. Hiçbir zenginlik hırsı olmayan Thoreau, asgari geçim ş

Muhasebe, ancak akl-ı selim bir yaklaşım ve inşa ile birlikte ele alınırsa amacına ulaşır. İnşa süreci, kendimiz olmaya karar vermekle başlar. Bizler, insanlık ailesi içinde yer alan koca bir ümmetin parçasıyız. Bu sebeple ümmetin, acılarını hisseden vicdanı olmalıyız. Bizler, ümmetin bazen başı, bazen gözü, bazen eli, bazen de kolu olduk. Bizler, ancak Müslümanların ve insanlığın dertleriyle dertlendikçe ve bu dertlere çözümler üretebildikçe BİZ olacağız. Tarihsel olarak böyle bir imkânın eşiğinde bulunu

Floransa'da doğmuş, 1469 ve 1527 yılları arasında yaşamış bir devlet adamı olan Nicolo Machiavelli bu eseriyle, hükümdarın iktidarı nasıl elde edeceğini ve kullanılacağını, iktidarın mantığını ve yönetilen topluluklara hükmetmenin perde arkasını gözler önüne sermektedir. Krallıkların nasıl el değiştirdiğini, kralların birbirlerinin topraklarına nasıl göz diktiklerini, nasıl saldırdıklarını, ordusunu kendi halkı içinde seçtiği askerlerle kuran kralın, paralı askerle ordusunu kuran krala nasıl üstün geleceğin

Siyaset felsefesi ikircikli bir alan; felsefeciler yeterince felsefî bulmaz, siyasetçiler onda siyaset görmez. Her bir cüz'ünün verimlerinden yararlanmaya açık, gerek felsefenin gerek siyasetin imkânlarından istifadeye hazır olsa da hüviyeti sorulunca yurtsuzluğu faş olur. Bu disipliner yurtsuzluk siyaset felsefesi için bir lanet mi, yoksa bir vaat mi söylemesi zor. Lakin ayakları bu iki âlemden yalnızca birine basanların diğerine uzandığında zora düştüklerini söylemek öyle zor değil. Siyasette yahut salt s