"İnsan olmak, gerçek insan, etiyle kemiğiyle insan olmak bile ağır gelir bize. Utanırız bundan, insan olmayı yüz karası sayarız, benzeri olmayan toplumsal birtakım insanlar olmak için çabalarız. Ölü doğmuş insanlarız biz ve uzun zamandır canlı babaların çocukları değiliz, giderek daha çok hoşlanıyoruz böyle doğmuş olmaktan. Zevk duyuyoruz bundan. Çok yakın bir gelecekte bir şekilde düşüncelerden doğmanın yolunu bulacağız." Dostoyevski'nin Gogol etkisinden kurtularak kendi sesiyle verdiği ilk büyük yapıt ol

Roman, öykü ve oyun yazarı Nikolay Semyonoviç Leskov (1831-1895), on dokuzuncu yüzyıl Rus edebiyatı geleneğinde bir bomba etkisi yaratmıştır. Gerçekçi geleneğe karşı olmasa da mitsel, ayrıksı bir Rusya'dır onun resmettiği; askerlerin, rahiplerin, serflerin, prenslerin, çılgın Tatarların ve Çingenelerin cirit attığı, büyülü, düşsel, kabına sığmaz bir dünyadır. Sözlü anlatım geleneğine dayanan, meselsi, alegorik, sembolik ve çok-katmanlı örneklerden oluşan Büyülü Gezgin, Leskov'un olağanüstü imgelemiyle ilk

İskoç yazar John Buchan’ın iflah olmaz seyyah ve maceraperest Richard Hannay karakterini okurla tanıştırdığı 39 Basamak, Birinci Dünya Savaşı’na günler kala yaşanan soluk soluğa, uluslararası bir casusluk yarışını konu alıyor. Hannay, Ada’nın kuzeyine yaptığı çetin yolculuk boyunca, kendi yeteneklerini de keşfediyor. Dönemin siyasi tartışmalarını ustalıkla örülmüş polisiyeye arka plan olarak yerleştiren Buchan’ın eseri, 1935’te Alfred Hitchcock tarafından sinemaya da uyarlanmıştı... “O mayıs öğleden sonra

İşinde gücünde saygın bir banka şefi olan Josef K., bir gün umulmadık bir biçimde iki muhafız tarafından tutuklanır. Bu durumun başına neden geldiğini bilmiyordur, ona bu konuda tatmin edici bir açıklama da yapılmaz ve ardından kendini dolambaçlı ve boğucu bir yargılama sürecinin içinde bulur. Yirminci yüzyılın edebiyat tarihine damga vuran Franz Kafka’nın en önde gelen yapıtlarından olan Dava, birçok yazara esin kaynağı olduğu gibi, sayısız yorumlama ve çözümleme çabasının da konusu olmuştur. Bürokratik v

Birbirine düşman iki güçlü aile olan Montagueler ve Capuletlerin çatışması dillere destan bir aşkın da zeminini hazırlayacaktır. Bu kan davası, Romeo ile Juliet’in birbirlerine derin bir tutkuyla bağlanmalarını engelleyemez. Ne var ki bağlılıkları trajik bir imtihandan geçecektir. Dünyanın gelmiş geçmiş en büyük yazarlarından William Shakespeare’in en tanınan eserlerinden biri olan Romeo ile Juliet, aşka düşen insanın kendini içinde bulduğu açmazın akıllardan çıkmayan bir örneğidir. Bu tiyatro klasiğini Fer

“Altın Kâse bireysel tutkunun, düşüncelerin ve bir amacın zarif salınımlarını hissettiren neredeyse ‘eylemsiz’ bir roman. Bir zamanlar var olan altından bir hava, altından mekânlar, altından bir dünya. Böylesi bir saltanat söylencesi James’in karakterlerini hem kendisi hem de birbirleri için öyle ilgiye değer kılıyor ki onun her şey ve herhangi bir şeyle ilgili gözlemlerinin şiddeti, okurunu soluksuz bırakıyor. Hakiki altın, elinizle kavrayıp tutabildiğiniz altın, bu romandaki aşk hayalinin özünü oluş

Mark Twain’in en sevilen yapıtlarından biri olan Tom Sawyer’ın Maceraları çocukluğun masum, güvenli ve olağanüstü maceralarla dolu evrenine bir övgüdür. Roman Mississippi Nehri kıyısındaki küçük bir kasabada, belirtilmeyen bir dönemde geçer. Ancak okur evlerde siyahi kölelerin bulunmasından hikâyenin 1830’larda ya da 1840’larda geçtiği sonucuna varabilir. Herkesin herkesi tanıdığı, yetişkinlerin çocukları eğitmek ve disipline sokmak için birlikte çalıştıkları bu küçük kasabada, herkes göründüğü gibi midir?

Önce halk efsanelerinde, adı meçhule karışmış ozanlar söylediler bu âteşîn hikâyeyi. Sonra edebiyatçılar keşfettiler, eski kroniklerin içinde ilginç öyküler ararlarken. Kimler kalemini sivriltmedi ki şeytanla insanın gizli mukavelesini ademoğluna fısıldamak için. Ama içlerinde en ölümsüz olanı, müjdeyi ve lâneti tüm ruhları sarsarcasına haykıranı, Goethe'nin Faust'uydu. Faust, modernitenin trajedisini haber veren ilk büyük yapıtoldu. Kimin kazandığı ve kimin kimi kandırdığı belli olmayan bir irade savaş

Kumarbaz, psikolojik realizmin en başarılı kalemlerinden biri kabul edilen Dostoyevski’nin kumar borcunu ödeyebilmek için yirmi dokuz günde bitirdiği, romanın ana karakteri Aleksey İvanoviç’i de kendisinden esinlenerek yarattığı romanıdır. Dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen kumarbazların toplandığı kurmaca bir Alman kasabası olan Rulettenburg’da geçen roman, Dostoyevski'nin 1862’de yaptığı Avrupa seyahatinin izlenimleriyle doludur. Dostoyevski’nin de bizzat mücadele ettiği parasızlık ve kumar düşkünlüğünü

Paul Lafargue'ın Tembellik Hakkı adlı eseri 1883'te yayımlanmasının ardından Komünist Manifesto'dan sonra en çok dile çevrilen, en çok baskısı yapılan, en çok okunan, atıfta bulunulan, tartışılan başyapıtlardan biri oldu. Lenin Rusya'da 1905 Devrimi sürecinde çok sayıda baskı yapan Tembellik Hakkı'nı Ekim Devrimi üzerinde önemli etkiye sahip yapıtlardan biri olarak tanımlamıştı. 19. yüzyılın sonlarında on yedi saate varan çalışma saatleri üzerine kapitalizmin insanı köleleştiren, mutsuzlaştıran ve yoksul

Vadideki Zambak, olağanüstü gözlem yeteneği ve insan doğasını derinden kavrayışıyla klasik roman türünün tartışmasız en önemli ustalarından biri olarak kabul edilen Honoré de Balzac'ın, "İnsanlık Komedyası" adlı anıtsal yapıtının "Taşra Yaşamından Sahneler" başlığı altında yer alan en önemli, en ünlü kitaplarından biridir. Dünya edebiyatının en hüzünlü ve ihtişamlı aşk öykülerinden biri kabul edilen yapıt, Fransız Devrimi sonrasında şekillenen toplumsal ve siyasal hayatı ustaca yansıtmasıyla da başka bi

“Altın Kâse bireysel tutkunun, düşüncelerin ve bir amacın zarif salınımlarını hissettiren neredeyse ‘eylemsiz’ bir roman. Bir zamanlar var olan altından bir hava, altından mekânlar, altından bir dünya. Böylesi bir saltanat söylencesi James’in karakterlerini hem kendisi hem de birbirleri için öyle ilgiye değer kılıyor ki onun her şey ve herhangi bir şeyle ilgili gözlemlerinin şiddeti, okurunu soluksuz bırakıyor. Hakiki altın, elinizle kavrayıp tutabildiğiniz altın, bu romandaki aşk hayalinin özünü oluşturuyo

MÖ birinci yüzyılda kutsal Delphi şehrinin ünlü tapınağı zenginliğini ve dünyadaki nüfuzunu giderek yitirmektedir. Romalılar Yunan şehirlerine hâkim olmak üzeredir. Arieka adlı genç kız, Delphi'deApollon adına kehanette bulunmak üzere Pythiaolarak seçilir. Apollon'un yeryüzündeki sesi olarak, tanrının hizmetinde geçirdiği yıllar boyunca Delphi'nin çöküşüne ilk elden tanıklık edecektir. Yaşlılığında geçmişe dönerek, sevgisiz bir ailede geçen çocukluğunu, psişik güçlere sahip genç bir bakire olarak Yüksek Rah

Jane Austen (1775-1817): Kırk iki yıllık gözden uzak ve sade yaşantısına karşın yazdıklarıyla İngiliz edebiyat tarihinin bir kült romancısı olmayı başardı. Eserlerinde güçlü kadın karakterleri başkahramanlar olarak yer aldı. Bütün romanları sinemaya uyarlanan Jane Austen, Akıl ve Tutku´da aile değerleri ve akrabalık ilişkileri ile kadın duyarlığı ve aşkı ele alır. Bu romanda da Jane Austen´ın derin gözlemi, zarif üslubu ve ince ironisi eserin konusu kadar dikkat çekicidir. Hamdi Koç (1963): İstanbul Ün

Marie-Claire’in Kokuları bitmek bilmeyen hesaplaşmalarla dolu, tuhaflıklarıyla insanı içine çeken, gizemli bir aşk hikâyesi. Mahfut ne yapacağını bilmez halde dolaşıyor Paris’te. O yürürken, sokak lambalarının altında yalnızlıklar ve bir araya gelişler, gündelik kaygılar ve kayıtsızlıklar bir belirip bir kayboluyor. Belirsizlikleri iyice artıran ise Marie-Claire oluyor; bir gün, Mahfut ile Marie-Claire karşılaştığında hepten değişiyor hayat. İki uzak uç birbirini çektiği anda tuhaf ritü

Şair ve yazar Hans Magnus Enzensberger, kimisi kahramanca kimisi utandırıcı yollarla, ama esas olarak eseriyle hayatta kalabilmiş, bütün dünyadan yazarların kısa portrelerini çiziyor. Aralarında Hamsun, Gorki, Colette, Jaroslav Haek, Ezra Pound, Ivo Andriç, Céline, Breton, Brecht, Neruda, Baldwin, İsmail Kadare... gibi meşhurlar da var – o kadar fazla bilinmeyenler de. Bu arada, Orhan Veli Kanık da var. Kadri bilinmeyenler de var, şöhretle şişirilmiş olanlar da. Komünistler, faşistler ve “r

Çarlık Rusyası kırsal yaşamından hüzünlü bir öykü ve insan manzaraları... Dünya edebiyatının en büyük yazarlarından biri olan Tolstoy, Polikuşka adlı uzun öyküsünde 19. yüzyıl Rusyası’nda malikâne sahibi efendilerle, burada zorlu koşullar içinde yaşayan köylülerin ilişkilerini anlatır. Polikuşka iyi niyetli ama kolayca aklı çelinen bir köylüdür. İçkiye düşkündür ve meyhanelerde içki içmek için küçük hırsızlıklar yapar. Aslında ona göre yaptığı pek de hırsızlık sayılmaz. Sadece insanların sağda solda bırakıp

İrlandalı yenilikçi yazar James Joyce’un (1882-1941) şair yönü ülkemizde pek bilinmez. Oysa yazarın ilk yayımlanan kitabı, Chamber Music (Oda Müziği) (1907) adlı şiirler toplamıdır. Bu kitabında Jacobean tarzda yazılmış lirik şiirler yer alır. Çok iyi şarkı söyleyebilen Joyce, 36 şiirden oluşan kitabına bu adı vererek şiirlerin müzikal özelliklerini öne çıkarır. Gerçi şiirler aşktaki tensel şehvetle duygusallığı birleştirebilmesiyle de ilgi çekicidir. Ancak Joyce, yıllar sonra, bu şiirlerin yayımlanmış olma

Bir şehri tanımanın en kolay yolu, oradaki insanların nasıl çalıştıklarını, nasıl seviştiklerini, nasıl öldüklerini öğrenmektir. Her şey, Doktor Rieux’nün bir nisan sabahı ölü bir fare görmesiyle başlar. Bu olay, Oran şehrini on bir ay boyunca perişan edecek, korkunç bir panik yaratacak büyük bir salgının habercisidir. Başta hastalığın kendilerine bulaşmayacağına, dokunulmaz olduklarına inanan insanlar, salgının iyice yayılmasının ardından kendi bireysel hapishanelerine hapsolurken fiziksel ve ruhsal ol

Yirmi beş -rakamla da 25- günde yazılan bir kitap Kumarbaz… Öyle ki dikkatli bir okur, kimi yerlerdeki çelişkileri çok rahat görür. Buna karşın Dostoyevski, tıpkı Suç ve Ceza’da olduğu gibi; roman kahramanında somutlaştırdığı çarpıcı psikolojik portre ile dramın doruklarına ulaşır. Kitap yirmi beş günde bittiyse bunun en büyük nedeni; Dostoyevski’nin unutamadığı, yarım kalmış gençlik aşkının hâlâ kanayan yarasının tazeliği ve ‘kaderime meydan okumak istedim,’ diye açıkladığı kumar tutkusudur…