Cumhuriyet ekonomisinin öyküsünü üç ciltte anlatıyoruz. Birinci cilt başlangıçtan 1950 yılına kadar olan dönemi kapsıyor. Bu dönemi DEVLETÇİLİK olarak tanımladık ve başarısını ALTIN YILLAR olarak betimledik. Bu ikinci ciltte 1950 - 1980 yılları arasındaki dönemin öyküsünü anlatacağız. Bu dönemin adı KARMA EKONOMİ'dir. Karma Ekonomi'nin görüntüsüne DOĞRULAR YANLIŞLAR-UMUTLAR adını vermeyi uygun bulduk. Üçüncü dönemin serüvenini üçüncü ciltte okuyacaksınız. ALTIN YILLAR döneminin kendine özgü büyüklüğü, bugün

Tarih boyunca Türk topraklarına sığınanlar: Macarlar, Polonyalılar, Museviler, Almanlar, Avusturyalılar, Fransızlar, İtalyanlar, Estonyalılar, İspanyollar, Ruslar, Arnavutlar, Kırım Tatarları, Çerkesler, Abhazalar, Romenler, Gürcüler, Azeriler, Hintliler, İranlılar, Suudi Arabistanlılar, Kazaklar, Afganlar, Cezayirliler, Tunuslular, Moritanyalılar, Boşnaklar, Karadağlılar, Hıristiyan Topluluklar, Sırplar, Yunanlılar, Irak'tan kaçan Kürtler, Suriyeliler Ender Arat Büyükelçi Ender Arat, Galatasaray Lisesi

"Beni Pazartesi günü aldılar. Yazıhanenin asansörüne biniyordum. Bir el hafifçe omuzuma dokundu. İkimiz de irkilmedik. Asansörün kapısının bir kanadını açmıştım. "Şubeye kadar gideceğiz" dedi ve gözüyle, başıyla kapıya yürümemi isteyen bir işaret yaptı. Elimde çantam vardı. İçinde o seninle nereye saklayacağımızı bilemediğimiz hikâye. Hani evde oturup sekiz-on nüsha çoğaltarak oraya buraya dağıttığımız hikâye. Biliyorum, sen bu hikâyeden vazgeçmemi hiç istememiştin. "Kitaba girmesin" diyen avukatımıza da bi

Uygarlık tarihi, adı üzerinde, insanoğlunun barbarlıktan uygarlığa geçişinin ve sonrasının tarihidir. On binlerce yılın insanın gözünün önünde uçuştuğu uçsuz bucaksız bir alan, adeta bir mahşerdir. Uygarlık tarihi bir büyük hesaplaşmadır aynı zamanda, insanın "öz"ünün çok yönlü muhasebesidir. Uygarlık tarihi, bir bakıma insanın aynada kendine bakması, kendisi ile hesaplaşmasıdır. Bunun iyi yapılması yaşamsal önemdedir. İnsanoğlunun uygarlığı doğuda, Batı Asya'da doğdu, orada gelişti ve yıllar sonra batıya t

Fay Kirby, 1926'da Amerika'da doğmuş, yüksek öğrenimini Cornell ve Columbia Üniversitelerinde tamamlamıştır. Kirby, 1947-1950 yılları arasında Türkiye'de öğretmenlik yapmış ve 1951'de tekrar geldiği ülkemizde 1954 yılına kadar kalarak Köy Enstitüleri'ni incelemiştir. Bu inceleme esnasında Türkiye'nin neredeyse tüm illerini dolaşan Kirby, 1954'te elinizdeki çalışmaya esas oluşturan ve özgün adı "The Village Institute Movement of Turkey: An Educational Mobilization for Social Change" olan doktora tezini tama

Ülkemizde ilk eğitim şûrası, Maarif Vekâleti tarafından 15-21 Temmuz 1921'de Maarif Kongresi adıyla Ankara'da toplandı. 15 gün sürmesi planlanmışken, Yunan saldırılarının Ankara'yı tehdit etmesi üzerine yarıda kaldı. Kurtuluş Savaşı'nın çeşitli yönleri hakkında temel kaynak değerinde yapıtları bulunan araştırmacı yazar Zeki Sarıhan, 1921 Maarif Kongresi'ni her yönüyle ele alıyor. Yeni Türkiye Devleti için kongrenin önemine vurgu yaparken, bu kongre hakkında az sayıdaki çalışmada göze çarpan eksik bilgileri

İstiklal Savaşı'nın mali kahramanı, Atatürk'ün Maliye Bakanı Hasan Fehmi Ataç, Milli Ordu'nun kurulmasında büyük katkı ve çaba gösterir. Cumhuriyetin kurulması ve kurumlaşması sürecinde önemli görevler üstlenir. Savaş yıllarında Maliye'nin düzene girmesinde etkin olur. Maliye Bakanlığı döneminde devlet gelirlerinin azlığına rağmen ordunun tüm ihtiyacını karşılar. Orduya kaynak bulur. Doğu ve Batı cepheleri için iki ayrı ordu defterdarlığı kurarak, subay maaşlarının düzenli ödenmesini ve masraflarının belgel

İlber Ortaylı'nın eserlerinden birisinin adı "İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı" başlığını taşımaktadır. Burada kastedilen 19. yüzyıldır ve tüm sıkıntı ve sorunlarıyla Osmanlı modernleşme tarihi, sosyo-kültürel değişiklikler vurgulanmaktadır. İlber Hocadan esinlenerek, "İkinci Meşrutiyet dönemini (1908-1918) İmparatorluğun en uzun 10 yılı" diye nitelemek mümkündür. Osmanlı Devleti'nin büyük savaşlar (Trablusgarp, Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı) verdiği bu yıllar ve ardından gelen mütare

"Bir Nadir Öyküsü" ASİL NADİR'in annesi SAFİYE NADİR'in Kıbrıs'ın köylerinden İngiltere Kraliçesi'nin sarayına uzanan iniş çıkışlarla dolu hayatını, onun bitmek tükenmek bilmez mücadelesini ve azmini anlatıyor. Bu kitapta yalnızca SAFİYE NADİR'in bilge kişiliğini, sosyal adaletini, yaşama ve insanlara olan tutkusunu değil, onun yaşamı ekseninde dünyada yok sayılan Kuzey Kıbrıs'ın ve Kıbrıslı Türkler'in 1920'lerden 2000'lere uzanan serüvenini de okuyacaksınız. Bir kadının savaş casusluğu, aşkı, acılarıyla

Yirminci yüzyıl, insanlık tarihinin en kanlı yüzyılıdır. İki büyük dünya savaşı geçirmiş, yüz milyonlarca insanın ölümüne tanıklık etmiştir. Yirminci yüzyıl, tarihin çağ değiştirdiği bir yüzyıldır. Osmanlı İmparatorluğu da Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda dağılmış yok olmuş, buna karşı Anadolu'nun yanmış yıkılmış dünyasında genç bir Türkiye Cumhuriyeti doğmuştur. Bu mucizeyi Anadolu insanı, Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının rehberliğinde, kan ve ateş içinde yoğrularak meydana getirmiştir. Osmanlı İm

Belki de; Bir pınardan su içmek gibidir hayat, Sanki bir ceylanla göz göze gelmişcesine heyecanlanmak. Fırından taze çıkmış ekmek sıcaklığında dostluklar, Gaz pedalına ufacık bir dokunuşla şaha kalkan uğraşlarımız, Ne zaman istersek o zaman duran koşuşturmalardır... Belki de; İstediğimiz zaman "Hayır", istediğimiz zaman "Evet" diyebilmektir. Ya da başladığımızı bitirmektir. Sevmek çok sevmektir kendimizi ve birbirimizi, Hevesimizin başarıya dönüşmesidir... Belki de; Yıldızlara baktığımızda içimizin huzurl

Trablusgarp Savaşı'nda "Mustafa Kemal Ruhu", ilk kez İtalyanlara karşı savaşan genç Osmanlı subaylarını sarmıştı. Mustafa Kemal ve arkadaşları, Osmanlı Hükümeti'nin İtalya'ya savaş açmaktan çekinmesine karşın, bu savaşı kendi sorumlulukları altında ve Hükümet'ten bir şey beklemeksizin başlatmışlar ve başarıyla sürdürmüşlerdi. Trablusgarp Savaşı, bu açıdan halkın savaşıydı. Trablusgarp zaferi, halkın hakları uğruna onun güvenini kazanmış olan genç komutanların kazandığı bir zaferdi. Trablusgarp Savaşı'nın ö

Birkaç cümleyle benim tanıdığım Arnavutluk'a da değineyim. O yıllardaki Arnavutluk, bugünkü Arnavutluk'tan çok farklıydı. Ülkeyi kırk yıl demir yumrukla hükmetmiş olan Enver Hoca, benim Tirana'ya varışımdan altı ay kadar önce ölmüştü. Ama onun bütün kadrosu iktidarda ve kurduğu rejim de ayakta idi. Baştan başa iki sıra tel örgülerle çevrilmiş, midye gibi içine kapanmış, kuş uçurmaz, kervan geçirmez bir ülkeydi o zamanki Arnavutluk. Arnavut polisi herkese kuşkuyla bakardı, kendi halkına da bizlere de göz açt

Atatürk'ün Cumhuriyet rejimini dayandırdığı Halkçılık anlayışının halk okulları ve ulusal kültür merkezleri olarak kurmuş olduğu HALKEVLERİ hakkında ilk yapılan bilimsel araştırma, bu kitap ile Türk okuruna ulaşmaktadır. Daha sonraları bazı Anadolu üniversitelerinde bu konu ile ilgili yüksek lisans çalışmaları yapılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti devlet modeli oluşturulurken katı bir milliyetçilik baskısı uygulanmamış ve halkçılık anlayışına dayanan bir ulus devlet, HALKEVLERİ sayesinde kurulabilmiştir. Atatürk

Atilla Kıyat

"... Bizim çocukluğumuzda, çocuklara sıkça sorulan, günün moda sorusu şuydu: "Büyüyünce ne olacaksın bakiim yavrucum?.." Gerçi aynı soru hâlâ soruluyor ya neyse... Sanırım henüz 9-10 yaşlarında filandım... Evimize eşiyle misafirliğe gelen bir amca bana gene bu soruyu sormuştu. Ben de o dönemde çocukluğun keyfine öylesine kaptırmıştım ki kendimi, o amcaya şu yanıtı vermiştim: "Valla amca, ben çocukluğu çok sevdim, o yüzden büyüyünce de çocuk olucam!.." Bu muzip yanıtı o günden beri aklımdan hiç çıkarmadım. M

Varlık Vergisi tartışması, uygulanmasından 70 yıl sonra, dünyadaki siyasi değişime koşut bir görüntüde ve o günlerin değil günümüzün ölçütleriyle yeni, anakronik bir kampanyayla canlandırıldı. Bu tartışma, ilgili kamuoyunu o derece bizar etmiş olmalı ki, bıkkınlık veren bu durum karşısında ilk kez daha kapsamlı bir şekilde hazırlanan Savaş Türkiye Varlık Vergisi kitabı beklenilen ilgiyi gördü. O nedenle yeni baskılara gitmek gereği duyuldu. Kitaba gösterilen bu ilginin arkasındaki düşünsel temel şudur: Va

Son dönemlerin aktüel siyaset konuları arasına giren "Partili Cumhurbaşkanı" kavramı ve "Tarafsız Cumhurbaşkanı" tartışmalarının geçmişi Cumhuriyetin kuruluş yıllarına kadar uzanmaktadır. İlk Cumhurbaşkanlarımız Atatürk ve İnönü - her ne kadar bir genel başkan vekili tayin etmişlerse de - aynı zamanda CHP'nin Genel Başkanlığını da üstlenmişlerdi. Tek parti devrinde genel olarak olağan görülen bu uygulama, 1923-1950 yılları arasında kurulan muhalefet partilerinin başlıcaları olan TCF, SCF ve DP dönemlerinde

"Tokmağın davula vurmasıyla yerinden oynayıp sağa sola uçuşan toz taneciklerinden farksızım şimdi. Uçtuğum bir gerçek. Peki, düşeceğim yer?" 2016... Temmuz... Kanlı bir işgal girişimi ve sonrasında yaşananlar... Ergenekon ve Balyoz kumpasları sürecinde yaşanan dramların travmasını henüz atlatamayan bir gazeteci, tesadüf o ki, 15 Temmuz'daki işgal girişimi sonrasında da mağdur olur. Bir gece vakti aldığı kötü haberin ardından yaşama tutunmak için çabalar. Yediği yumruk yüzünü kızartırken, iyileşmek için tari

On altıncı ve on yedinci yüzyıllar, Türklerin Büyük Almanya için tehlike yarattığı bir dönemdi. 1529 ve 1683 Viyana Kuşatmaları bu sıkıntının zirvelerini temsil eder. On birinci yüzyılda Orta Asya'dan kopup gelen ve savaşçı bir bozkır halkı olan Turan Türkleri, Batı'nın Doğu'ya yaptığı Haçlı Seferleri'ne karşılık olarak düzenledikleri seferlerle önce Bizans devletinin kalbi durumundaki Rum Küçük Asyası'nı Türk ülkesi "Anadolu"ya çevirdiler. Sonra cesur bir lider olan Osman'ın emrinde