İlim, sanat, birlikte yaşama tecrübesi ve hoşgörü başta olmak üzere çeşitli sahalarda insanlığa önemli katkılarda bulunmuş olan İslam medeniyetinin, bir taraftan medeniyetlerararası ilişkilerin son derece önem kazandığı, diğer taraftan medeniyetler çatışması tartışmalarının yaşandığı günümüzde, esasında hemen her yönünün bir dizi çalışmaya konu yapılması elzemdir. Geniş bir coğrafyada yüzyıllar boyunca hakim olan İslam medeniyetinde münferiden veya bazı mevzii olumsuz gelişmeler yaşanmışsa da, bu çalışmada esas olarak söz konusu medeniyetin insanlığa önemli katkılar sağlamış olan yönleri/tecrübeleri tanıtılmıştır. Konular ele alınırken ayrıntıya girilmemiş, temel fikirler verilmekle yetinilmiş; özellikle klasik dönem ve İslam coğrafyasının geneli göz önünde bulundurulmuş; ancak bazı konularda Türk tecrübesi biraz daha vurgulanmıştır.