"İlk olarak, Popper'ın ele alışı Hegel üzerine tek başına alınan başka herhangi bir denemeden çok daha fazla yanlış-anlama kapsar. İkinci olarak, eğer 'entellektüel dürüstlüğün değer verdiğimiz herşey için temel olduğu' konusunda Popper ile anlaşırsak, onun yöntemlerine karşı çıkmamız gerekir; çünkü totaliterlikten nefretinin kitabının esin kaynağı ve ana motifi olmasına karşın, yöntemleri ne yazık ki totaliter "araştırmacıların" yöntemlerine benzer - ve bunlar özgür dünyada da yayılmaktadır." -Kaufmann, H

Mantık, kurucusu Aristotelesin ardıllarının adlandırdıkları gibi, doğru düşünmeye yönelik bir araçtır. Bir bakıma düşüncenin grameridir. Nasıl ki insan, dilbilgisini öğrenmeden belirli bir dili konuşuyorsa, mantık öğrenmeden de çıkarımlarda bulunur. Yine nasıl ki insanın, dili doğru kullanabilmesi için dilbilgisine ihtiyacı varsa, doğru akıl yürütebilmesi, doğru çıkarımlarda bulunabilmesi için de mantık öğrenmeye ihtiyacı vardır. Bundan dolayı mantık, asırlarca, bir propedeotik belirli disiplinlere ve bilim

Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu

Elinizdeki kitap, 20.yyın bilim ve felsefe anlayışını köklü biçimde dönüştüren Albert Einsteinın bu konular üstüne kaleme aldığı yazılardan derlenmiş bir seçkidir. Fizik ile felsefenin sıkı bağlılığını ve etkileşimini sürekli vurgulayan bu bilimadamı ve düşünürün söylediği gibi, Kendi bilimdalının şu andaki güçlükleri fizikçiyi, önceki koşullardan daha fazla bir oranda felsefi problemlerle uğraşmaya ve hesaplaşmaya zorlamaktadır. Bu cümleden olarak bilimadamının deney ve gözlem yanında tıpkı bir filozof ve

Gilles Deleuze'ün edebiyat ile yaşam arasındaki bağı ele alan yazılarını biraraya getirdiği "Kritik ve Klinik"in İngilizce baskısında çevirmenin önsözü olarak yayımlanan bu metin Deleuze felsefesinin eksenlerini, bu eksenlerin yaratıcı çokluğunu kavramak bakımından kilit bir rol üstleniyor. Deleuze'ün "Kritik ve Klinik" projesinin altında yatan temel fikrin, yazarların ve sanatçıların hekimler ve klinisyenler gibi uzman semptomatolojistler olarak görülebileceği olduğunu ileri süren Smith, kritik ile kliniği

Mu'tezilenin bilinen son önemli kelamcısı olması yönüyle ele aldığımız Necrani, Mu'tezile'nin, son dönemine ilişkin düşünce yapısı hakkında bize ipuçları vermesi açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu kitapta klasik olanlardan kendisini farklılaştırdığına inandığımız Mu'tezile bilgi teorisini, Takiyyüddin Necrani'nin "el-Kamil fi'l-İstiksa fi ma Belegana min Kelami'l-Kudema" adlı eserinde tasvir edildiği şekliyle ele aldık. Giriş bölümünde, bilgi meselesinin tarihi süreç içerisinde geçirmiş olduğu a

İnsan deneyiminin (ki bu deneyimin dışında hiçbir şey yoktur) en yüksek biçimi, varlık ile bilginin özdeşliğinin ifşası ve tümel özbilincin yapısına nüfuz etmektir. Varlık konuşulan şey hakkında olduğu kadar konuşan 'ben' hakkında da söz söyleyerek kendini dile getirir. Kategorinin, kategoriler, uğraklar veya diyalektik bir zincirin tek tek halkaları olarak çeşitlenen deviniminin izlediği yolu takip etmek, felsefenin mantığını oluşturur ve Hegelci girişimi de en iyi şekilde bu anlatır. Filozofun varlık ha

Deleuze'ün Foucault'nun ölümünden iki yıl sonra yayımladığı bu kitap aslında bir yas çalışması değil, belki de bir düşünürün bir çağdaşı için yazdığı en kapsamlı değerlendirmelerdendir. Bu kitabın en çarpıcı yanlarından biri Foucault'nun felsefesine tam orta yerinden dalması ve ısrarla hep burada kalmasıdır. Bu çalışma, Deleuze'ün diğer tüm çalışmaları gibi, kendi rizomatik ve nomadik yaklaşımını ortaya koyan "ortadan başlamak" düşüncesinin ete kemiğe bürünmüş halidir ve bu anlamda ne bir Foucault'ya giriş

Bu kitabın temeli Kanada Felsefe Derneği'nin 1971 yılındaki Batı Bölümü (Western Division) toplantılarına gönderilmiş bir makaleye dayanıyor. Bi­limsel Gerçekçilik birbirlerinden ayrı iki okuyucu kitlesine aynı anda hitap etmektedir. Birinci okuyucu kitlesi, bilimsel gerçekçilik adlı felsefi tutuma yakından aşina olmayan akademisyen felsefecilerden, diğer akademisyen­lerden, öğrencilerden ve meslekten olmayan okurlardan oluşuyor. Onlar için algı felsefesi, anlam kuramı, zihin felsefesi ve sistematik epistem

Bu eser temelde iki sorunun cevabını arama serüvenidir: İnsan davranış ve tercihlerini açıklamada rasyonelliğe ne kadar yer vermek gerekir? Eğer insanlar rasyonelseler, o zaman niçin hata yaparlar? Birinci soru önemlidir; çünkü sosyal bilimler içerisinde önemli bir koltuğa sahip olan iktisat, temelde bu varsayım üzerine kurulmuştur. Bu bağlamda, kendi çıkarını gözeterek karar veren birey yaklaşımı ne kadar gerçekçidir? İnsan davranışlarını anlamak için, bu varsayım ne tür handikaplara sahiptir?

Başarılı koç Petra Bock, Mindfuckta insanın zihinsel olarak kendi kendini sabote etme konusunu ele alıyor. Gerçek hayattan örnekler veriyor, okurun kendine dair farkındalığını harekete geçiriyor ve zihinsel faaliyeti etkili bir şekilde uygulamanın kapsamlı bir yolunu gösteriyor. Mindfuck (beyni becermek) ifadesinin var olduğu ve anlamı, yazarın, hayatlarında daha fazla başarı, anlam ve içindeki potansiyeli iyi kullanmaktan dolayı memnuniyet arayışı içindeki insanlarla yaptığı uzun soluklu çalışma sonucunda

Eleştirici ve çözümleyici düşünme biçimini gençlere kazandırmanın çok önemli olduğunu düşünen Teo Grünberg, sembolik mantığın Türkiye'deki lise eğitim programlarında yer alması için büyük çaba harcadı. Pek çok alanda yayın yaptı ve öğrenci yetiştirdi. 1983 yılında ODTÜ'ye bir Felsefe Bölümü de kazandıran Teo Grünberg, 1994'te yaş haddinden emekli olana kadar başkanlığını yaptığı bu bölümde şevkle, coşkuyla birçok çalışma yürüttü. Felsefe eğitiminde -mantıkla başlatılan- geniş kapsamlı bir reform yapma fi

"François Jacob'un kitabı şimdiye dek yazılmış en ilginç dirimbilim tarihidir. Bu tarih aynı zamanda bizi düşünceyi yeniden öğrenmeye çağırır." -Michel Foucault- "Canlının Mantığı", bir bakıma, bütün bilimlerin temeli sayılması gereken "dirimbilimin" (biyolojinin abc'sidir. Onu okuyup sindirmeden canlı-cansız varlık, insan-hayvan, kişilik-kalıtım, yazgı-istenç gibi kavramları "gerçek anlamda" bilemeyiz; bilemeyince de, evrimin ilk aşamalarından kalma beyinlerimizle, sürüngen ve memeli hayvan beyinleriyle d

Fransız Sosyoloji Okulunun kurucusu olarak Durkheim ve mensupları olarak da Halbwachs, Henri Hubert, Marcel Mauss, Marcel Granet ve Lévy-Bruhl gösterilir. Felsefi menşei bakımından Auguste Comtea dayanırlar. Her ne kadar Lévy-Bruhl, bazı ilkelerde, Durkheima karşı ise de eserleri genel olarak bu okulun an fikrine bağlıdır. Bu sosyoloji cereyanı Türk fikir hayatına da tesir etmiş ve Ziya Gökalp tarafından temsil edilmiştir. Fransız Sosyoloji Okuluna göre mantığın menşeini incelerken ilkin, mantık terimi üze

Bu çalışma, günümüzde bilginin tanımı, türleri, elde edilişi, unsurları ve yapısı ile ilgili tartışmaların seyrini önemli ölçüde belirleyen ve 1963ten sonra yayımlanmış makalelerden oluşan bir derlemedir. Çağdaş epistemolojiyi etkileyen düşünürleri zikretmeye başladığımızda Platona kadar geri gideriz. Platonun, özellikle Theaetetus diyalogunda bilginin tanımı ve unsurları konusundaki yaklaşımı, geleneksel epistemoloji adıyla etkisini günümüze kadar devam ettirmiştir. Platonun gerekçelendirilmiş doğru inanç

Burada yazılanlar Gottlob Frege tarafından geliştirilmiş dil felsefesi ve mantık felsefesine bir giriştir. Kendisi, dilsel anlamların ne fiziksel ne de psikolojik öğeler olduklarını, ama bunun yerine, nesnel ve zihinden-bağımsız bir üçüncü gerçeklik aleminde ikamet eden kendine has türden varlıklar oldukları gibi bir fikri savunmuş olmasıyla tanınmıştır. Düşüncenin, doğruluğun ve mantık yasalarının nesnelliğine ve zihinden bağımsızlığına dair Frege'nin sunduğu açıklamayı, anlamın nesnelliği ve zihinden - b

Kitap, temel asaletlerin oluşumunda Güneşin doğrudan tesiri ile açılar üzerindeki gizli kalmış egemenliğini anlatıyor... Diğer önemli nokta ise; Açıların bilinmeyen yönleri, ilginç gezegen ilişkileri, birbirilerine olan engelleri ve söz aktarmalarıdır... Bu kitap aynı zamanda astroloji tarihinde yapılmış iki büyük değişikliğin gerçek iç yüzünü ortaya koymaktadır. İlki, 17. yy. Kepler keşifleri olan açılar ailesidir. İkincisi, 19. yy. sonlarında Alan Leo tarafından değiştirilerek astrolojinin bozulmasına seb

Sağduyulu düşünce evliliği ahlâkî hâle getirmez; aksine ahlâksızlığa dönüştürür. Tensel sevginin tek bir şekli değişmiş hâli vardır ve bu hâli aynı derecede estetik dinî ve etiktir ve o da aşktır. Sağduyulu mantık ise onu hem estetiksiz hem de dinsiz hâle getirir; çünkü burada tensellik aşkın yakın hakları içinde yer almaz. Bu yüzden şu ya da bu nedenle evlenen adam hem estetiksiz hem de dinsiz bir adım atmış demektir. Maksadın iyiliğinin bunu değiştirme açısından yararı yoktur; zira tüm hata zaten adamın b

Bu kitap Yeni İskenderiye Okulunun ve Yeni Eflatunculuğun en büyük temsilcisi olan filozof Plotinos'un öğretisinin kendi talebesi Porphyrios tarafından Enneadlar (Dokuzluklar) başlığı altında toplanmasıyla oluşturulmuş büyük yapıtın M. Nicolas Bouillet'nin çevirisi ile Paris'te 1856 yılında yayınlanmış olan orijinalinin bir özetidir. Eflatun'un idea kuramını ve metafiziğini kendi katkılarıyla da yeniden öne süren Plotinos'un öğretisi, büyük inisiyenin (Eflatun) Hellenistik çağda, ayrıca Orta Çağda hem Hri