İslam'ın temel kaynaklarında ırkçılık açık bir biçimde reddedilmiştir. Buna karşılık ırkçılığın tarih boyunca İslami kılıflar altında zaman zaman ortaya çıkışına da rastlanmıştır. Konuyla bağlantılı olarak bu araştırmada öncelikle, tarihte 'dinsel ırkçılık' olarak nitelenebilecek olan Ümeyyecilik ve Şu'ubiyye akımı ele alınıp kavmiyetçi anlayışa zemin oluşturacak veriler ortaya konulmuştur.
Ardından, günümüzde Türk Müslümanlığı olarak ortaya çıkan ve akademik çevrelerde de tartışılan eğilimin İslam'a uyarlanış biçimleri irdelenmiş, konu, dini-tasavvufi ve tarihi arkaplanıyla birlikte incelenmiştir.
Bundaki amaç, bir Cumhuriyet projesi olarak start alan ve çeşitli evrilmelerle günümüze değin sürekliliğini devam ettiren, özellikle 12 Eylül sonrası çabalarla mukimleştirilmeye çalışılan bu modern projenin kendisine dayanmaya çalıştığı verili ve üretilmiş tarihi kodları ortaya koymaktır.
Biz Müslümanlar açısından konunun özü şudur: Mensubiyet 'Arap Müslümanlığı'na olmadığı gibi rücu da 'Türk Müslümanlığı'na veya bir başka kavmin Müslümanlığı'na olmayacaktır.