Son Söz

Şu hikâyeyi yazmaya başladığım zaman bütün medeniyet dünyası Halley'in çarpma tehlikesine karşı heyecanla titreyip duruyordu. Bu korkunun pek yersiz olduğunu, bu kötülük ister gibi yayılan haberlere rağmen kimsenin başı bile ağrımayacağını önsözde temin etmiştim. İş dediğim gibi oldu. Göz korkutucular, Halley'in dünya insanlarına bir şey duyurmadan nezaketle geçip gittiğini görünce kaç zamandır yaygın bir hastalık haline giren umumi korkuyu yeniden yaratmak için dünyaya çatmak üzere yıldızın bir daha geri döneceğini iddia garipliğine kadar varmaktan çekinmediler. İnsanların yalancılıktaki cüretlerine bundan büyük örnek mi olur. Halley geri dönecektir. Ama yetmiş beş yıl sonra! Şu satırlara bakanlar içinde Rumi 1401 (Miladi 1985) yılına kadar hayatta kalacak talihliler bulunursa geçirdikleri şu denemeye dayanarak gelecekteki evlâtlarımıza yalanları hor görme lüzumunu tekrarlasınlar.

Her sonbaharda birbiri üzerine dökülen ağaç yaprakları gibi insanlar da birbirlerinin ardından toprağa yatarak yok oluyorlar. Bu değiştirilemeyen, umumi bir kanun... Neden tasalanmak? Şu dünyada erilen başka ne var? Hayat yalan, ölüm gerçek...

Yakacık, 26 Mayıs 1326 (8 Haziran 1910)