Bir peygamberin hayatı asla dikensiz bir gül bahçesi değildir, aksine dikenlerle örülü bir ormanda gece gündüz yapılan bir yolculuk gibidir. Geçmişin keşfi bilinen bir dünyanın değil, yeni bir kıtanın keşfi gibidir. Bir tarih anlatısında her şey size tanıdık geliyorsa o anlatı sadece övgü ve yergidir, sadece fanatizm ve hamasettir. Hamaset ise tarihi değil sadece duygusal bir reflekstir. Tarihin perisi yoktur, sadece zekânın yolları vardır. Zekâdan mahrum bir tarih anlatısı sadece kuru bir aptallıktır ve he

1980'lerin sonunda Doğu ve Orta Avrupa ülkelerindeki sosyalist rejimlerin demokrasiye dönüşünde aktif rol oynayan sivil toplum örgütleri, insan hakları, demokratik katılım, şeffaf yönetim gibi değerler bakımından bir ümit kaynağı haline geldiler. Sivil toplum örgütlerine karşı beslenen ümit, Arap Baharı sürecinde zirve noktasına çıktı. İslam dünyasını boydan boya saran despotik rejimlerin dönüşümünde belirleyici rol oynayan bir güç olacaklardı. Ne var ki, fazla geçmeden sivil toplum örgütleri uluslararas