Bundan yüz yıl kadar önce, bugünkü Türkiye sınırları içinde, nüfusunun tamamı ya da çok büyük kısmı Ermenilerden oluşan bin kadar köy vardı. Şimdi sadece bir köyden bahsedebiliyoruz: Hatay ili Samandağ ilçesindeki Vakıflı. Bu kitabın hazırlığına, Vakıflı'nın tarihine ışık tutma arzusuyla girişildi ama onunla sınırlı olmayan bir çalışma çıktı ortaya. Kitapta İskenderun, Antakya ve Musa Dağı Ermenilerinin tarihinin özet bir bilgisini verirken, unutulmuş bazı detaylar dikkatlere sunuluyor. Ermenilerin tarihsel

Jak İhmalyan (İstanbul, 1922 - Moskova, 1978) Ermeni komünist genç bir ressam olarak 1940'ların Türkiyesinde kendisine hayat hakkı tanınmayınca yurtdışına çıkmak zorunda kaldı. Olağanüstü duygulu, tertemiz iç dünyasını yansıtan tablolarıyla tanındı. Yakın arkadaşı Nâzım Hikmet, şiir kitabını resimleyen İhmalyan'ın sanatına olan hayranlığını "Bir gün öyle şiirler yazacağım ki, senin resimlerine layık olsun" sözleriyle ifade eder. Jak İhmalyan 64 yıl sonra bu kitapla ülkesine dönüyor. Jak İhmalyan (İstanbul,

Bu kitabın ilk cildi 2005 yılında "Sireli Yeğpayrıs" (Sevgili Kardeşim) adlı bir sergiyle birlikte okurların karşısına çıktı. Sergi o yıllarda Türkiye'nin en çok ziyaret edilen sergilerinden biri olurken yurtdışında da aralarında Frankfurt, Paris, Cenevre, Londra ve Erivan'ın da bulunduğu bir dizi şehirde gösterildi. Kitabın ikinci cildinde bu topraklarda yüz yıl önce yaşayan Ermenilerin hayatlarına 900 kartpostalın eşliğinde yeniden bakılıyor. Kitapta yer alan kartpostalların çoğunluğu 1900-1914 yılları ar

Bu kitabın ilk cildi 2005 yılında "Sireli Yeğpayrıs" (Sevgili Kardeşim) adlı bir sergiyle birlikte okurların karşısına çıktı. Sergi o yıllarda Türkiye'nin en çok ziyaret edilen sergilerinden biri olurken yurtdışında da aralarında Frankfurt, Paris, Cenevre, Londra ve Erivan'ın da bulunduğu bir dizi şehirde gösterildi. Kitabın ikinci cildinde bu topraklarda yüz yıl önce yaşayan Ermenilerin hayatlarına 900 kartpostalın eşliğinde yeniden bakılıyor. Kitapta yer alan kartpostalların çoğunluğu 1900-1914 yılları ar

Mesrob Maşdots tarafından 412de yaratılan Ermeni alfabesinin ve Meğabart Hagop tarafından 1512de başlatılan Ermeni matbaacılığının, Ermeni kültürünün oluşması ve gelişmesinde çok önemli etkileri olmuştur. Farklı bir alfabeye sahip olmaları, Ermenilerin komşu ve egemen kültürler içinde erimeden varlıklarını sürdürmelerine yardımcı oldu. Matbaa ise birbirinden uzakta yaşayan cemaatler arasında bağların korunmasını kolaylaştırdı. Alfabenin bulunuşunun 1500. ve ilk Ermeni matbaasının 400. yıldönümüne denk gel

Aghtamar adasındaki onuncu yüzyıl Kutsal Haç ya da Surp Haç Ermeni Kilisesi, Türkiye'deki en önemli mimarlık mahallerinden biridir. Kutsal Kitap'tan alınma ve din dışı bir dizi temanın resmedildiği eşsiz kabartmalarıyla kilise, ortaçağ Ermeni ve erken Hıristiyanlık sanat ve mimarisinin bir mücevheridir. Onuncu yüzyıldan yirminci yüzyıla kadar uzanan birçok kaynağa dayanan Aghtamar: Ortaçağ Ermeni Mimarisinin Bir Mücevheri, Kutsal Haç kilisesinin büyüleyici bir tarihçesini verirken, içerdiği paha biçilmez m

1914 doğumlu Varsen Oruncakcıel Ben son Arapgirliyim diye söze başladığında bizi sağlam hafızasıyla şaşırtırken, bizzat tanık olduğu yaşanmışlıkların yanı sıra, babasından edindiği bilgileri de bir bir sıralıyor. Bizi zaman tünelinden geçirerek yaklaşık yüzyıl öncenin Arapgirine, halkının büyük kısmını Ermenilerin oluşturduğu, Mikael Efendilerin, Aslanyan Krikor Ağaların başlarında fesleriyle at üstünde gezindiği bu Anadolu kasabasına ve daha sonra yerleştiği Malatyaya götürüyor. Varsen Oruncakcıel, who was

Diyarbakır Surp Giragos Kilisesinin restore edilip ibadete yeniden açılması vesilesiyle yayınlanan bu kitap, 2005te ilk baskısını yaptığımız Orlando Carlo Calumeno Koleksiyonundan Kartpostallarla 100 Yıl Önce Türkiyede Ermeniler kitabının Diyarbakır vilayeti bölümünün genişletilmiş yeniden basımıdır. Kitapta bugünkü Diyarbakır ilinin yanı sıra Mardin, Midyat, Nusaybin, Siverek, Ergani, Cizre, Palu ve civarında 20. yüzyıl başında nasıl bir Ermeni toplumunun yaşadığı, Orlando Carlo Calumeno Koleksiyonundan 58

Bir fotoğrafçının kimliği, kaderi ve çalışmaları, onun içinden geldiği toplumla nadiren bu kadar örtüşür. Antoine Agoudjian Fransız; Ermeni anne babadan doğma; Ermeni göçmenlerinin torunu; Ermeni halkının trajik tarihiyle ilgili hiçbir şeye uzak ve kayıtsız değil... Fotoğraf, Agoudjianın itiraf ettiği gibi, modern tarihin azabıyla aniden savrulmuş ve parçalanmış bir halka çok yakın olmanın en radikal yoludur. Agoudjian 1988den beri çektiği fotoğraflarla Ermenilerin belleklerindeki yerlerin envanterini çıkar

1869 yılında Kütahyada doğan Gomidas, etnomüzikoloji alanında yaptığı çalışmalar, beste ve derlemeleri, güzel bariton sesi, kilise ve halk müziği üzerine verdiği dersler ve Tiflis, Bakü, İstanbul, İzmir, İskenderiye, Kahire, Paris, Lozan ve Cenevrede organize ettiği korolarla çağdaş Ermeni müziğinin babası kabul edilir. Sanat yaşamının zirvesinde olduğu bir dönemde, Nisan 1915te çok sayıda Ermeni aydını ve toplum lideriyle bir ölüm yolculuğuna çıkarılan Gomidas, kısa sürede sağ olarak İstanbula geri geldiy

Küçük Asya Araştırmaları Merkezi Arşivinden Fotoğraflar Bu kitap bize 1924 yılında gerçekleşen Türk-Yunan nüfus mübadelesinden önce Ortodoks Rumlar ile Müslüman Türklerin birlikte yaşadığı Ürgüpün, eski yaşama dair izlerin henüz silinmediği halini sunuyor. Atinadaki Küçük Asya Araştırmaları Merkezinin arşivinden alınma 123 fotoğrafın bir kısmı 1924 öncesine ait olmakla birlikte çoğunluğu, Mübadeleden çeyrek yüzyıl kadar sonra, eski kasabalarında kendilerinden neler kaldığını görmek için gelen Rum göçmenleri

In 1920s Sinasos, now Mustafapaşa, was a Cappadocian town with a population of 3.000, mostly made up of Greeks. Located five kilometers south of Ürgüp, the town was known as the pearl of the east for its peculiar architecture, educated and talented inhabitants. Greek inhabitants of the town forced to leave their homeland in connection with the population exchange between Turkey and Greece did something unprecedented before evacuating their beloved town: They hired two photographers to take the photos of the

Ölenler öldü... Ya kalanlar? Bu kitap, kalanlardan birkaçının gerçek hayat hikâyesidir. Sinop, Kastamonu, Boyabat ve çevre köylerinde 1950, özellikle 1970 sonrasında Ermenilerle Türkler ve Kürtler arasında meydana gelmiş olayları, Boyabat'ın Ödül ve Avloğuç Köyündeki Ermenilerin başlarına gelen inanılması güç olayları Avloğuçlu Agop'la, Zıngıl Köylü Sultan'ın ağzından Hollanda'da dinledim. Kendilerine güvenim tamdı. Buna rağmen Almanya'dan Boyabat'a gittim. Avloğuç ve Ödül Köyünü, Ermeni Tepesi'ndeki vi

Şiirin, Almanya’da doğup büyüdü. Kendisini Adıyamanlı Kürt Hacı İbrahim’in kızı olarak biliyordu. Annesinin ve babasının Ermeni olduğunu, kendilerine “Bizimkiler” dendiğini, on iki yaşında tesadüfen öğrendi. Çok üzüldü. “Bizimkiler” 1915 faciasından kurtulduktan sonra zorla Müslümanlaşan; görünürde Müslüman, aslında Hıristiyan olarak Anadolu’da yaşamak zorunda kalan Ermenilerdir. Baskı altında tutulmuş, kimlikleri inkâr edilmiş bu insanlardan birçoğu olağanüstü bir çaba ile kendini yetiştirmiş; çalışkan

Bu kitap, 20. yüzyıl başında bugünkü Türkiye sınırları içinde yaşayan Ermenileri, çoğunluğu 1900-1914 yılları arasında hazırlanmış 750 kartpostalın sunduğu verilere dayanarak anlatıyor. Ermenilerin yaşadığı şehir, kasaba ve köyler; bulundukları yerleşim yerlerinin iktisadi ve sosyal hayatındaki rolleri; Ermenilere ait, kilise, manastır ve okullar; yayımladıkları gazete ve dergiler, Türkiye´de ilk kez Ermeni, Türk ve batılı kaynaklara dayanarak yapılmış bir araştırmayla ortaya konuyor. Kitapta yer alan kar

İstanbullu Rum ressamlar, Bizanstan başlayarak Osmanlı ve Türk kültürüne önemli katkılarda bulundular ve yüzyıllar boyu İstanbulun sanatsal gelişiminde etkin rol oynadılar. Rumların siyasi nedenlerle Türkiyeyi terk etmek zorunda bırakılmış olmasının, aynı zamanda önemli bir kültür ve sanat hazinesini de İstanbuldan kopardığı, tartışılmaz bir gerçek. Genç yaşta İstanbuldan ayrılan Rumlar, sanat çalışmalarını Yunanistanda ya da Avrupanın çeşitli ülkelerinde sürdürseler de, İstanbulun güzelliklerini, göç ve h

Kozmopolit Smyrna bir Yunan şehri değildi, fakat Osmanlının İzmir´i de bir Türk şehri değildi. İzmir´in Ermenileri yabancı değillerdi bu şehirde, ayrıca burası Yahudi nüfusun da kendi eviydi. İzmir´i Levantenler olmadan hayal etmek mümkün müdür peki? Kimi Avrupa´dan yeni gelmiş, kiminin ailesi kuşaklar boyunca yerli Hıristiyanlarla karışmış, belki de Batı Avrupa´yla yeniden bağlar kurmuş ya da olan bağları zorunlu olarak korumuştu. Çingeneler ya da Siyahlar gibi pek fazla yazılı belge üretmeksizin yaşamış,

II. Abdülhamid´in otuz yılı aşkın süredir devam eden İstibdad rejimine son veren 1908 Devrimi, Osmanlı Devleti´ni oluşturan farklı unsurların kendi milli kimliklerinin üzerini örtmeksizin giriştikleri ilk ve son siyasal harekettir. 1789 Fransız Devrimi´nin "Hürriyet, Eşitlik, Kardeşlik" sloganlarının yanında "Adalet" sloganının da öne çıkarıldığı devrim, bir bakıma gecikmiş bir Fransız Devrimi´dir ve "Cumhuriyet"e giden yolun da başlangıcıdır. 1908 Devriminin 100. yıldönümünde yayınlanan bu kitapta, Doç. Dr

Bugün Mustafapaşa adını almış olan Sinasos, 1920li yıllara kadar halkının çoğunluğu Rumlardan oluşan, üç bin nüfuslu bir Kapadokya kasabasıydı. Ürgüpün beş kilometre kadar güneyindeki bu kasaba, kendine özgü mimarisi, eğitimli ve yetenekli insanlarıyla "Doğunun incisi" olarak anılırdı. 1924 yılında uygulanan Türk-Yunan nüfus mübadelesiyle vatanlarını terk etmek zorunda kalan Rumlar, kasabalarından ayrılmadan önce, Mübadeleye tabi tutulan başka hiçbir yerde örneği görülmeyen bir şey yaptılar: İki fotoğrafçı

Bu kitabın ana metnini Rahip Boğos Natanyan´ın 1877yılında kaleme aldığı bir rapor oluşturmaktadır. 1863 yılında ilan edilen Ermeni Nizamnamesi´nin tatbik edilip edilmediğini yerinde araştırmak için İstanbul Ermeni Patriği Nerses Varjabedyan tarafından Sivas´a gönderilen Natanyan, Sivas şehri ve bu vilayete bağlı Tokat, Amasya ve Merzifon ´u kapsayan bir rapor sunmuştur. Raporda bu bölgedeki Ermeni manastır ve kiliseleri, okulları, mezarlıkları, eğitim ve yardımlaşma dernekleri, halkın yaşam tarzı, gelenekl