II.Abdülhamid hakkında olumlu ve olumsuz öyle kesin hükümler yazıldı ki, insan bunların aynı şahıs için olduğundan ister istemez şüpheye düşüyor.Onun ıslahatçı olduğunu söyleyenler, siyasi hatalarını ve kusurlarını birer keramet derecesinde göstererek, hatta daha ileri giderek kutsallaştırarak ona ULU HAKAN dediler. Onun istibdatçı eski model bir Makyavelci diplomat olduğunu ve devleti yıkan kişi olduğunu söyleyenler ise KIZIL SULTAN dediler. Tarihin en tartışmalı padişahı: Abdülhamid bütün bu söylemlere ra