Sakarya Savaşının kazanılacağının anlaşıldığı 1921 yılı Temmuzundan sonra Enver ve Cemal Paşaların hayali şöyle güncellenmişti; Mustafa Kemal, Anadolu'da Yunanlıları yenerek Bağımsız Türkiye Cumhuriyetini kuracak; Enver Paşa, Türkistan'ı Rus işgalinden kurtararak Bağımsız Türkistan Devletini kuracak; Cemal Paşa ise Arabistan ve Hindistan'ı İngiliz sömürgeciliğinin işgalinden kurtararak Bağımsız Hind-Arap İslam Devletini kuracaktı. Bu üç devlet, İstanbul'da bulunan halifenin manevi otoritesi altında birleşti

Aksaray Okulu, mevcut bütün alternatifleri değerlendirmiştir. Yunus Emre, Hacı Bektaş dergâhında alıç ile buğdayı değişirken, Taptuk Emre dergâhına düz meşeleri getirip eğri meşelerin buraya yakışmayacağını belirterek çağın İslam ahlakı ile biçimlenmiş doğal değerlerini ifade etmiştir. Cemaleddin Aksarayî, evden medreseye gidip gelirken at üzerinde dahi talebelerini eğitmeyi ihmal etmemiştir. Somuncu Baba, başka bir yerde yaktığı odunun hamura temas etmeyen sıcaklığı ile somunlarını pişirip, Hacı Bayram Vel