Bir delinin kuyuya attığı taşı, kırk akıllı zor çıkarırmış. Lawrence'ın öyküsü (ya da efsanesi) ilk bakışta bu deyimi anımsatıyor. Gerçekten Lawrence'ın ortaya attığı iddiaları kırk akıllı üç çeyrek yüzyıldan beri çözmeye çalışıyorlar. Aralarında İngiliz'i, Fransız'ı, Arap'ı, kısaca her ulustan araştırmacılar var; konu öylesine ilgi çekici ve önemli. Batılıların propagandadaki üstünlükleri, bizim ise zayıflığımızın etkisi ve uzun süre siyasi ve tarihi olaylara resmi tez dışında yaklaşımın hoşgörüyle karş

İSTANBULLU sayılmak sadece Suriçi doğumlu ŞEHROĞLANI - ŞEHRKIZI'na yakıştırılırken, bugün yarışa katılan sayısı 20 milyona yaklaşıyor. Orhan Koloğlu Sana bir tepeden baktım aziz İstanbul Görmedim gezmediğim, sevmediğim hiçbir yer Ömrüm oldukça, gönül tahtıma, keyfince kurul Sade bir semtini sevmek bile bir ömre değer Nice revnaklı şehirler görülür dünyada, Lâkin efsunlu güzellikleri sensin yaratan Yaşamıştır derim en hoş ve uzun rüyâda Sende çok yıl yaşayan, sende ölen, sende yatan. Yahya Kemal Beyatlı

"Türk-Arap İlişkileri"nin konusu, iki ayrı toplumun dünyadaki birbirinden kopuk yaşamını gündeme getirmek değildir. Aksine, dünyayı bir anlayışta birleştiren Türklerin ve Arapların birlikteliklerine 21. yüzyılın dünyasında nasıl bakıldığını göstermektir. Konuya bir ırklar arası sorun şeklinde yaklaşmadığımızı peşinen belirtelim. 1500 yıla yakın bir süreden beri devam eden siyasi, sosyal ve kültürel ilişkiler konumuzu oluşturuyor. Üstelik sadece kendi aralarındaki ilişkilerle değil, bu alanlarda dünya tari

Selanik´te İtalyan mason locasını kuranın ismini ve özelliklerini biliyoruz da, tarihini bilmiyoruz. Baruh Kohen adındaki Volterci, özgür fikirli bir düşünür, 1880´den 1905´e kadar kentte, bir havari gibi fikir özgürlüğünü vaaz etti. Ön yargısız ve geleneklerden sıyrılmış olarak eleştiriler yaptı, hahamlarla çatıştı ve yerdi. Havariliğini bazı arkadaşlarıyla kurduğu, İskoç ritine bağlı bir İtalyan mason locasında sürdürdü. Bu loca bir kaç yıllık faaliyetten sonra kapandı. 1901 Kasım´ında yeniden canlandı ve

Günümüzde Teşkilatı Mahsusa hakkında birçok tartışma yapılıyor. Bazıları etrafı esrar perdesiyle çevrili bu örgütü bütün kötülüklerin nedeni sayıyor, bazılarıysa Teşkilatı Mahsusa'nın Türkiye'nin devrimci birikiminin bir parçası olduğunu ileri sürüyor. Peki, gerçek ne? Değerli tarihçi Orhan Koloğlu Curnalcilikten Teşkilatı Mahsusa'ya isimli yeni kitabında bu soruya yanıt arıyor. Koloğlu işe 'curnal' kavramının tarihini inceleyerek başlıyor. Teşkilatı Mahsusa'nın kuruluş sürecini ve Kafkaslar'dan İran'a, Hin

Bütün tarih kitapları, yükseliş aşamasına varmış bir toplumda lider olanları yüceltmekte yarış ederler. Devlet örgütlenmesinin düzeni öyle bir yapıya ulaşmıştır ki, kişisel yetenekleri sınırlı da olsa o kişileri zirveye çıkarır, övgüye layık gösterirler. Mesela, tarihimizde Fatih Sultan Mehmet ile büyük bir ivme kazanan dünyanın zirvesine oturma, öyle bir yapılaşma getirmiştir ki, Sultan Süleyman üstün bir kişiliğe sahip olmasaydı bile yine övgüyle anılacaktı. Bu sebeple KANUNİ OLMAK KOLAYDIR diyoruz. Çöküş

Masonluk, yaşadığımız coğrafyada yıllardır tartışılan bir kurum. Kimilerine göre kökleri binlerce yıl öteye giden bir gelenek, kimilerine göreyse başımıza gelen bütün kötülüklerin müsebbibi. Komplo teorilerinin yaygınlaştığı bir dünyada bu türden iddiaların rağbet görmesine şaşırmamak gerekiyor. Peki, gerçek ne? Amerikan ve Fransız devrimleri masonların eseri mi? Masonluğun gerek bizim tarihimizde gerekse diğer İslam ülkelerinin tarihlerindeki yeri nedir? İslamcılar arasındaki ünlü masonlar kimlerdir?

Üç İttihatçı, değerli tarihçi Orhan Koloğlu'nun bir dönem İttihat ve Terakki Fırkası'nda yer alan Aziz Ali Mısri, Kürt Şerif Paşa ve Dukagjinzade Basri'ye dair kapsamlı bir incelemesidir. Bu üç ismin ortak noktası, yola İttihatçı olarak çıkmaları ama sonrasında kendi etnik kimliklerine uygun biçimde milliyetçilik yapmalarıdır. İttihatçılıktan Jöntürklüğe geçen, bir dönem Balkanlar'da Komitacı avcılığı bile yapan Osmanlı subayı Aziz Ali Mısri sonradan Arap milliyetçiliğine dönmüştür. Osmanlı Devleti'nin Sto

"1915 Basınında Çanakkale" adlı kitabın konusu, Çanakkale olayının dünya tarihindeki yerini belirlemekten çok, kendi toplumumuza nasıl yansıtıldığıdır. Silahların Avrupa'nın en büyük üreticileri İngiliz ve Alınanlardan sağlandığı ortamda savaş sırasında asıl gerekli olan gücü Türk askeri sağlamıştı. Türk askeri başarıya ulaşınca da dünya tarihini değiştiren bir toplumsal girişime zemin hazır­lamış oldu...

"Bütün toplumlarda dilin bir zenginleşme ve evrenselleşme süreci yaşadığı, bunun da okuryazarlık düzeyini etkilediği bilinir. Siyaset, teknoloji ve ekonomi alanlarında olduğu gibi bilim konusundaki yenileşmeler de bunda önlenemez şekilde yönlendiricidir. Deve sırtında dört ayda aştığı alanı at ile on beş günde geçenlerin, bu süreç otomobil ya da uçakla birkaç saate indirilince etkilenmemesi mümkün değildi. 13. yüzyılda tek resmî dil kabul edilen Türkçenin, başta Avrupa'nınkiler olmak üzere bütün komşu dille

Sözlükler her sözcüğe belirli bir anlam yakıştırır. Hain sözcüğünü kullanan taraf, karşıt görüşlü kişi ya da örgüt hakkında onaylamadığı davranışı belirtmeyi hedefler. Ancak tarih, Hainci'nin kendi yanlış ya da eksik bakışı sonucu aynı damgaya layık görüldüğüne de pek çok örnek verir. Buna dünyanın her toplumunda rastlanır. Ünlü aşk oyunlarında olduğu gibi, Sezardan Napolyona kadar sayısız siyasi örnek vardır. Elinizde tuttuğunuz bu araştırma, son iki yüz yıldaki çağdaşlaşma çabamızın günümüze varış sürec

Osmanlı'nın ilk gazetesi Vakayii Mısriye mi Takvimi Vakayi mi? Kavalalı Mehmet Ali'nin yenilikleri bir Arap Rönesansı mı Osmanlı yenileşme hareketinin bir uzantısı mı? Mısır için Fransa mı Osmanlı mı örnek alındı? Kavalalı sarayda Arapçayı neden yasakladı? İktidar ve muhalefet basını kullanmaya nasıl başladı? Tarihimizde ilk basın dezenformasyonu, ilk yazılı savaş bülteni, tefrika edilmiş ilk savaş öyküsü yayımlanmış ilk röportaj. Tarihçi-gazeteci Orhan Koloğlu'nun ülkemizde alanında bir ?ilk" olan çal

Bireyin, en sade vatandaşın ön plana çıkması, kendisine özgü bir kimlik sahibi olması, tarihte bini aşan yıllar süren bir dönemin sonucunda gerçekleşmiştir. Bütün toplumlarda bu alanda öncelikle bayraklar ya da anıtlara konulan ve toplumsal birliği belirten simgelerle ilk adımlar atılmıştır. Arkasından, hükümdarlar ya da cihangirler gibi yönetimin en üstüne yerleşenlerin kimliğini öne çıkarma süreci başlar. Bireyin bunlara saygı duyması doğaldı. Ancak daha çok ilgisini çeken, günlük yaşamının güvencesini o

Bu kitabımda, Abdülhamid ve Masonlar (Başlangıçtan 1905´) ve onu izleyen İttihatçılar ve Masonlar´ı (1905-1918) tamamlamaya yöneldim. 1919´dan 2003 yılına kadarki süreç incelenmektedir. Bir harici olarak, Masonluk kurumunu içinden değil, topluma yansıyıp ve algılanış şekliyle değerlendirmeye bu kitapta da özen gösterdim. 19 ve 20. yüzyıllardakinden çok farklı bir dünya oluşurken, Masonluğun nasıl bir işlev üstlenebileceği konusundaki yargıyı okuyucularıma bırakıyorum. Dış dünyanın toplum içi sorunlara müd

"Dahi Kurtarıcı" Atatürkün çağdaş Türkiye Cumhuriyetini var etme çabasını fotoğraf ve belgelerden derlenmiş bir seçki eşliğinde sunuyor. Bu seçkiye tarihçi-yazar Orhan Koloğlunun Atatürkü bir asker, lider, devlet adamı, devrimci, eğitimci, ekonomist ve siyasetçi olarak yedi ayrı kimliğini yorumladığı makaleleri eşlik ediyor. Türkiye ve dünyadaki politik, sosyal ve kültürel değişimlerin kronolojik bir akışı içerisinde verildiği kitapta, Atatürkün hayatı yaşadığı çağın bilim, siyaset, sanat ve toplumsal olayl

... Bırakınız buharlıyı, henüz yelkenli gemilerin bile yaygınlaşmadığı bir dönemde her esir edilenin küreğe bağlanması Osmanlı'nın değil, Avrupalıların bir geleneğiydi. Turgut Reis gibi bir amiral bile İtalyanlara esir olduğunda aynı uygulamaya tabi tutulmuştu. Pedro işin bu tarafından bahsetmiyor ancak Türklerin daha insaflı davrandıklarını da saklamıyor: Hıristiyanlara bekçilik etme konusunda Hıristiyan bir esire Türklerden daha çok güvenirler, çünkü Türkler bize onlardan daha merhametli davranırlar... A

Türk resim sanatının en önemli ustalarından Fikret Mualla üzerine kapsamlı bir inceleme... Resimlerinden örneklerin yanı sıra Fransadaki çalkantılı hayatı, el yazması mektupları ile dahi sanatçının gizemli dünyasından ilginç notlar... 2003 yılı Fikret Muallanın 100. doğum yılı... 100. doğum yılında Fikret Muallayı anma amacı da taşıyan kitap, büyük ustanın iki büyük tutkusu etrafındaki sıra dışı yaşamını konu ediniyor. Resim yapmak ve alkol... Bu iki büyük tutkusu ile kendine özgü bir dünya ku

1914´te Dünya Savaşı´na girdiğimizde düşünürlerimizin büyük hayalleri vardı: Turan´ı alacak, bütün Türk ve Müslümanları sömürgecilerden kurtaracak, Devleti Ebad-Müddet´i bir zamanki doruğuna tekrar oturtacaklardı. Ama 1918 yılına girildiğinde büyük rüya hiç de gerçekleşecek gibi görünmüyordu. Bu yüzden Zaferi Nihai sloganının yanına artık Şerefli Bir Sulh deyimini yerleştirmişlerdi. Demeye kalmadı ortakları gibi kendi ordularının da bozguna uğramasıyla, Mondros´ta Tam Teslimiyet´e imza atıldı. Bu sefer ay

Çok yönlü bir araştırmacı, eski bir gazeteci ve üretken bir tarihçi olan Orhan Koloğlu, hem kişisel tarihini anlatıyor, hem tarihte az bilinen yanlışlıklara dikkat çekiyor, hem de bilimsel tarihle medyatik tarih, gerçek tarihçiyle medyatik tarihçi arasındaki büyük farkı ortaya koyuyor. Kanuni Sultan Süleymandan Sultan Abdülhamide, Masonlardan İttihatçılara, türban tartışmalarından 2. Cumhuriyetçilere, Enver Paşadan Atatürke Avrupadaki Türk imajından Asya ve Afrikadaki Türk algısına dek çok geniş bir yelpaze

Bu memlekette Abdülhamitin seveni de çoktur, yereni de. Bir kesim, her türlü musibetin kaynağı olduğunu düşünür; imparatorluğun çöküşü ve hatta geri kalmışlığımızın vebali ondan bilinir. Muhipleri ise, Ulu Hakanın her şeyini mükemmel ve de kusursuz bulur. İki kesimin bu farklı değerlendirmelerinin tek bir hedefi vardır; İttihatçılar Yerenlerin amacı İttihatçıları aklamaktır. Sevenleri ise, tüm sorumluluğu İttihatçılara yüklemenin bir taktiği olarak, yüceltirler de yüceltirler Abdülhamiti. Yabancıların derdi