Çekicin ahenkle ve tempolu vuruşundan öyle ilâhî bir musiki meydana gelmişti ki, bu tatlı ses, birdenbire oradan geçmekte olan Mevlânâ'nın ruhundaki kederi heyecana çevirdi. Biraz bekledi. Bir süre derin yankılar yapan bu hoş sesleri dinledi. Gözlerinin önünde bütün kâinat canlandı. Bir güneş etrafında dönen gezegenler, yıldızlar, güneşin karşı konulmaz cazibesiyle, ilahi aşk ve cezbeyle mest olmuş, dönüyorlardı. Sağ ayağıyla ilk çarkı attı. Sonra da dönmeye başladı. Cadde ortasında durmadan dönüyordu.

Mevlânâ Hazretleri hakikatleri açıklarken konuların daha iyi anlaşılması için bazı hikâyeler söylemiştir. Mevlânâ bu hikâyeleri söylerken kendi güzel anlatış tarzıyla bir takım çağrışımlarla, hayallerle kendi yaratıcı muhayyelesinden ilham alarak kendine has hoş bir şekilde hikâye etmiştir. Bunların içinde her duyguya yer verilmiştir. Aşk, İmân, kahramanlık, fazilet, doğruluk ve bunların dışında bütün insanî duygular yer almıştır. Büyük bir psikolog gibi bazen insan ruhunun derinliklerine inmiş, bazen de in