Şehristânî bu eserde, Thales, Anaksagoras, Anaksimenes, Empedokles, Pythagoras, Sokratres, Eflatun, Plutarkhos, Ksenophanes, Zenon, Demokritos, Herakleitos, Epiküros, gibi büyük Yunan Filozoflarının düşüncelerini tanıtmış, Aristoteles'e ise, İslam Felsefesindeki belirleyici mevkiinden dolayı ayrı ve büyük bir bölüm ayırmıştır. Bilhassa bu bölümde Aristoteles felsefesi üzerine düşünceleri, daha sonra İbn Sînâ özelinde Meşşâî felsefeye getireceği itirazların temelini teşkil ettiği için de son derece önemlidir

Şehristânî, islam Kelamı ve Mezhepleri konusunda hâlen otoritesini korumakta ve bir başvuru kaynağı olma özelliğini devam ettirmektedir. İslam Kelamı ve Mezhepleri adlı bu eser, onun dev eseri Milel ve Nihal'ın bu konuya ayrılmış bölümünü ihtiva etmektedir. Yazar bu eserde Mutezile, Cebriyye, Sıfatiyye, Hariciler, Mürcie, Şia, Hadis Ehli ve Re'y Ehli başlıkları altında ele aldığı İslam fırkalarını tarafsız bir ilim adamı hüviyetiyle ortaya koyuyor.

Ebü'l-Feth Muhammed b. Abdülkerim b. Ahmed Şehristânî, İslam dünyasının önemli düşünürlerinden biridir. En önemli eseri el-Milel ve'n-Nihal adlı eseridir. Şehristânî eserin girişinde, insanların din ve millet (mezhep) sahibi olduklarını belirtir. Din sahiplerinden maksat, Mecûsiler, Yahudiler, Hıristiyanlar ve Müslümanlardır. Re'y ve heva sahipleri ise dehrî filozoflar, Sâbiîler, yıldızlara ve putlara tapanlar, Brahmanlar gibi gruplardır. Müellif, kitabi dinlere mensup olanları Müslümanlar, Ehli Kitap ve

Muhammed b. Abdülkerim eş-Şehristânî'nin (ö. 548/1153) Filozoflarla Mücadele (Kitâbu'l-Musâraa) adlı elinizdeki bu eseri, İbn Sînâ'nın felsefi sistemine yönelik, Gazzâlî'nin Tehâfüt'ünden farklı bir eleştiri yöntemiyle yazılmış bir kitaptır. Şehristânî bu eserinde kendi ifadesiyle, ?Bu nedenle O'nun Şifâ'nın İlâhiyât kısmında, Necât'ta, İşarât'ta ve Ta'likât'ta söylediklerinden en kesin ve en açık olanlarını seçtim" diyerek İbn Sînâ merkezli bir eleştiri kaleme aldığını açıkça ifade etmiştir. Bununla birlik

İslam ilim mirasının çok köklü bir öğesi olan Milel ve Nihal geleneği Müslümanların iletişim içerisinde bulunduğu farklı dinsel ve kültürel grupların tanınmasını ve anlaşılmasını konu almaktadır. İslam tarihinde Miladi XI. yy.´dan itibaren bu başlığı taşıyan birçok eser kaleme alınmış ve bu eserlerde farklı inanç ve düşünce sistemleri tanımlanmaya çalışılmıştır. Kuşkusuz Milel ve Nihal geleneğinin en temel dayanağı/referansı İslam ve İslamın temel kaynağı olan Kur´an´dır. Farklılıklara yönelik olarak İslam