Son yıllarda, tekno-bilimsel ilerlemeler dünyamızı tümüyle dönüştürdü ve neredeyse tanınmayacak kadar değiştirdi. Büyük teknolojilerin cesur yeni dünyasında, her yenilik dalgasının ardından, kendimizi tuhaf bir biçimde, Marx’ın “katı olan her şey buharlaşıyor” şeklindeki meşhur öngörüsünün gerçekleşmesine doğru yaklaşırken buluyoruz. İşin otomasyonu, paranın sanallaştırılması, sınıf topluluklarının dağılması, maddi olmayan entelektüel emeğin yükselişi, cinsiyet kalıplarının altüst oluşu ve iklim krizi gibi

Tamamen nüktelerden oluşan, iyi ve ciddi bir felsefi metin yazılabilir. Ludwig Wittgenstein Önce iyi haber. Bu kitap Slavoj Žižek'in görüşlerini eğlenceli ve ufuk açıcı bir derlemede bir araya getiriyor. Diğer kitaplarının aksine okura Žižek'in düşünce dünyasına ait, felsefe, politika ve cinsellik gibi pek çok konuya dair pasajlar sunuyor. Bu kısa kitapta gözlemlerinden iğnelemelerine, mizahından felsefi argümanlarına dek Žižek'i Žižek yapan her şey mevcut. Peki kötü haber ne? Kötü haber yok. Karşım

Nietszche’nin tüm kesinlikleri ve dogmaları parçalama kararlılığıyla kendisini eli çekiçli bir filozof olarak gördüğü yerde, Bloch sınırları aşma ama aynı zamanda yaratma kararlılığına sahip orak çekiçli bir filozof olup çıkıverir muhtemelen. Peter Thompson 20. yüzyılın başlarından itibaren, kendine özgü düşünsel ve yazınsal tavırla ayrışmaya başlayan “Batı Marksizmi” içinde bile ayrı duran bir filozof Ernst Bloch. Kuşkusuz onun bu ayrıksılığında birçok etkenden söz edilebilir: en başta yazım tarzı, d

Çağımızın en çok takip edilen ve tartışma yaratan düşünürlerinden biri olan Slavoj Zǐzěk, Adını Söylemeye Cesaret Eden Bir Sol’da ününe yakışır bir biçimde yakın dönemin en önemli konu başlıklarını sıra dışı bir üslupla ele alıyor. Küresel ekonomik kriz dalgasının yarattığı kaostan cinsel özgürlük mücadelesine, sağ ve sol popülizmlerin yükselişinden siyaseten doğruculuğa, Trump dönemi ABD’sinden Çin’de sürmekte olan gerilimlere dek açılan geniş bir yelpazede politik gündeme müdahil oluyor. Bir yanda Katalon

Evrensel İstisna - Radikal Siyaset Okumaları Kitap Açıklaması Günümüzün en önemli filozofu Slavoj Zizek, Evrensel İstisna’da güncel siyasi olaylar üzerinden yeni bir siyasi ufuk oluşturuyor. 3. Yol olarak da adlandırılan bu siyasi-felsefi tavır kapitalizm karşıtlığına bildiklerimizden farklı bir soluk getiriyor. Zizek, kapitalizm karşısında konumlanırken her kapitalizm-karşıtlığının da iyi olmadığı noktasında ısrar ediyor. “Bugün tanık olduğumuz şey, “postmodern” kapitalizme tanımını veren özellik, dene

Bilimsel natüralizmden Deleüzcü Yeni Materyalizme kadar her türlü felsefi materyalizm modern dünyanın politik ve teorik zorluklarını karşılayamamış, filozof Slavoj Žižek çığır açan iki önemli yapıtıyla bu yükü omuzlarına almıştır: HİÇTEN AZ : Hegel ve Diyalektik Materyalizmin Gölgesi ve MUTLAK GERİ TEPME: Yeni bir Diyalektik Materyalizm Temeline Doğru. Kendisini felsefeyi güncelleştirmeye, yeni bir temel atmaya adamış bir materyalist olarak Žižek diyalektik materyalizmin revizyonunu önerirken Hegel'in düşün

Giderek kötüye giden bir dünyada iyimser gelecek beklentilerinin karşılığı yok. Dünya sisteminin içinde bulunduğu durumun vahametini olduğu gibi kabul etmeden yeni bir alternatif yaratamayız. "Giorgio Agamben bir röportajında, ‘düşünce, umutsuz olma cesaretidir,' demişti – en kötümser teşhisin dahi, şu meşhur tünelin sonundaki ışığı ima edip moral vererek sözünü noktaladığı tarihsel ânımız için bilhassa geçerlidir bu içgörü. Asıl cesaret bir alternatif tahayyül etmek değil, aşikâr bir seçenek olmadığı gerç

Günümüzde en ilginç teorik müdahaleler belli başlı alanların içinden değil, açıkça belli bir alana ait olmayan, bu alanlar arasında kalan çatlaklardan doğuyorsa eğer, en dikkat çekici teorisyenlerden biri de Slavoj Žižek olmalı. Ne çişini ne belini tutabilen bu kitabında Žižek'in geliştirdiği fikirler tam da böyle bir iş görüyor: Felsefe, psikanaliz ve siyasal iktisadın eleştirisi arasındaki boşlukları dolduruyor. Ontolojiden cinsiyetlenmeye, cinsiyetlenmeden siyasal iktisadın eleştirisine içkin geçişler üs

Eleştirel düşüncenin günümüzde ulaştığı düzeyi temsil edecek nitelikteki yazarlardan yaptığımız özel derlemelerdir Metis Seçkileri. Kavrayış ve sezgileriyle yaşadığımız çağın düşünce iklimine katkıda bulunmuş yazarlardan örnekler sunuyoruz bu dizide. Başka bir ülkede yaşayan bir yazarı Türkçe`de tanıtırken, sözkonusu iki toplum arasındaki dil, kültürel birikim, yayınlanmış ve yayınlanmamış öncüller gibi farklılıkların getirdiği güçlükler var. Türkiye`deki okuma ortamının kendine özgü koşullarına gözönünde t

Zizek'e göre sahte şiddet-karşıtları var. Öznel şiddete karşı savaşırken nefret ettikleri durumun ta kendisini yaratan iki yüzlüler bunlar. Benzer bir şekilde, doğrudan şiddeti alt etmenin bir aracı olan dilin özünde bile bir şiddet yatar. Şiddeti kesinkes kınamak, "kötü" bir şey olarak lanetlemek ideolojik bir operasyondur, bu operasyonla toplumdaki temel şiddet biçimleri görünmez kılınır. Batı toplumları şiddet türlerine büyük duyarlılık göstermesine rağmen bizi en vahşi şiddet biçimlerine karşı duyarsızl

Büyük Dâvaların günümüzdeki hali iç açıcı değildir. Çünkü günümüzde, "postmodern" çağda, ideoloji sahnesinde hegemonya mücadelesi verir gibi görünen taraflar arasında alttan alta derin bir konsensüs tesis edilmiştir. Bu konsensüse göre büyük açıklamalar dönemi kapanmıştır, büyük dâvalar bitmiştir, benzer şekilde siyasette de her şeyi açıklayan sistemler ve küresel kurtuluşçu projelerden kaçınmalıyız; ihtiyacımız olan "zayıf düşünce"ler, özel direniş ve müdahale biçimleridir... Şâyet okur bu satırlara asgar

"Ciddi ve iyi bir felsefi çalışma tamamen nüktelerle yazılabilir" -Ludwig Wittgenstein- Slavoj Zizek'in diğer kitaplarının aksine yazılarından derlenen nükteler, fıkralar ve şakalar onun felsefi, politik, psikanalitik düşünceleri için bir dizin sağlıyor. Zizek'e gore nükte felsefi bir içgörünün kısa yolu olan eğlenceli hikayelerdir. "Emniyet teşkilatındaki rüşvetçiliği dalgaya alan eski bir Yugoslav fıkrası vardır: Bir polis habersizce evine gider ve karısını besbelli şehvete ve heyecana kapılmış halde ya

Hitchcock filmleri, Stephen King, korku, bilimkurgu ve dedektif öyküleri, popüler romantik romanlar, günümüz kitle kültürü, Stalinist pornografi, Biçimsel Demokrasi, sonra Lacan, Hegel, Kant, Sade ve diğerleri... Hepsi bir arada, yan yana. İçinde hep rahat edegeldiğimiz düşünme ve açıklama çerçevelerinin otomatikliğinin sekteye uğradığı anlarda hissettiğimiz, sezdiğimiz, ama en derinlerdeki mantığına bir türlü nüfuz edemediğimiz için söze dökülmeden kalan şeyler vardır... Son dönemde Avrupa´nın "çev

Zizek bu sefer, belki de kendisinden hiç beklenmedik bir kurmaca eserle çıkıyor karşımıza: Antigone'nin Üç Yaşamı. Klasikmitologyanın en temel eserlerinden olan Antigone'yi Lacan katıksız bir arzu modeli olarak ele alır. Bu eser Platon, Hegel, Kierkegaard ve Butler gibi birçok felsefeci tarafından ele alınmış, edebiyat alanında da pek çok çeviriye ve farklı yeniden anlatımlara konu olmuştu. Zizek de örneğin Hiçten Az kitabında bu tragedyayı tartışma konusu etmişti ama şimdi burada o tartışmayı çok daha başk

Deleuze hakkındaki Lacancı bir kitap Bedensiz Organlar... Peki neden Deleuze? Son on yılda Deleuze çağdaş felsefenin merkezi referansı haline geldi: ?Direnen çokluk", ?göçebe öznellik", psikanalizin Anti-Oidipal eleştirisi ve benzeri kavramlar günümüz akademisinin geçer akçeleri oldu?bunun yanında, Deleuze gittikçe artan bir biçimde günümüz küreselleşme karşıtı Solunun ve kapitalizme karşı direnişin kuramsal temelini atan filozof olarak iş görür hale geldi. Bedensiz Organlar burada ?akıntıya karşı kürek çe

Kant'ı Sade'la, Hegel'i Lacan'la, Marx'ı Freud'la, Lacan'ı Hitchcock'la: Zizek, İdeolojinin Yüce Nesnesi ile başlayan eserlerinin bütününde, "metinlerarası" okumanın devrimci, altüst edici gücünü sergiliyor. Hegel'in diyalektiği icat eden ama idealist bir filozof olmanın ötesine gidemeyen, "modası geçmiş" bir düşünür olmadığını onu böyle Lacan ile birlikte okuduğumuzda anlıyoruz. Marx'ın eserinin politik iktisattan ibaret olmadığını, psikanalize ışık tutan, hatta onu var kılan "semptom" kavramını Marx'ın ic

Son yıllarda hepimizi, hatta bizzat içinde yer alanları bile şaşırtan bir dizi özgürleştirici olaya tanık olduk : Arap Baharı'ndan Occupy Wall Street hareketine, Yunanistan'daki isyanlardan, Birleşik Krallık'taki ayaklanmalara kadar. Bir süre sonra bu uyanışın ne kadar kırılgan ve istikrarsız olduğunu görmeye başladık; farklı veçhelerinde hep aynı tükeniş alameti. Şimdi ne yapacağız peki? Memnuniyetsizliğin alttan alta devam ettiğini göstermek gerekiyor: Öfke birikiyor, isyanlar dalga dalga gelecek. Öyleyse

Zizek'e göre Hitchcock'ta eşsiz bir boyut vardır ve bu boyutu belirleyen şeyin de Lacancı sinthomlar olduğunu iddia eder. "Bu sinthomlar Hitchcock'un filmlerinin sinematik dokusunun kendine özgü tadını, tözsel yoğunluğunu sağlar: Onlar olmaksızın, cansız biçimsel bir anlatıya sahip olurduk." İşte bu sebepten Hitchcock filmleri bir şekilde arzuladığımız nesneler olurlar. Bu sinthomların yanı sıra Zizek Hitchcock'un eserlerinin Lacan'ın bakış kuramını kusursuzca aktardığını ileri sürer. Zizek'e göre bakışın b

"Avrupa nedir?" sorusu, Eski Kıta'nın coğrafi olduğu kadar iktisadi, siyasal ve sosyokültürel sınırları, Avrupa Birliği, Avrupalılık-Avrupa vatandaşlığı gibi temalar hayli uzun zamandır tartışılıyor; bu tartışma özellikle 2000'li yılların henüz başında yaşanan ekonomik kriz dolayısıyla daha da yoğunlaştı. Dünyaca tanınan Sloven düşünür Slavoj Zizek, yanına Hırvatistan'ın genç kuşak entelektüellerinden Srecko Horvat'la Yunanistan'daki radikal sol muhalefet hareketi SYRIZA'nın lideri Aleksis Tsipras'ı alarak

2002 yılında eleştirmenler ve yönetmenler arasında yapılan Sight and Sound anketinin sonuçlarının gösterdiği gibi yozlaşma eksantrikleri saymazsak eninde sonunda iki temel sinemasever grubuyla karşı karşıyayız: Yurttaş Kanenin şimdiye kadar yapılmış en iyi film olduğunu düşünenler; ve bu sıfatı hak eden filmin Yükseklik Korkusu olduğunu düşünenler. Bu satırların yazarı da, Potemkin Zırhlısı ve Yurttaş Kane çağlarının ardından, yeni on yılların Yükseklik Korkusu çağı olarak anılacağını, Yükseklik Korkusuna h