"... Benim en daimi ilgim, hatta diyebilirim ki, felsefi ilgimden önce gelen ilgim, edebiyata yöneliktir, edebi olarak adlandırılan oyazıma yöneliktir." Jacques Derrida, Thèse d'État Jacques Derrida felsefede ve edebiyat teorisinde günümüzün en etkili figürlerinden biridir ve temel felsefi yazıları kadar edebi metinler ve edebiyat sorunu üzerine yazıları da çeviri güçlüğüyle anılmaktadır. Edebiyat Edimleri Derrida'nın Rousseau, Mallarmé, Kafka, Blanchot, Joyce, Ponge, Celan ve Shakespeare'in de aralarında

Modern düşüncenin klasiklerinden biri olarak, okumaya ve yazmaya odaklanmış bir kitap bu. Okumanın yazmak, yani "zeyil" yapmak olduğunu kabul eden Jacques Derrida'nın 1959-1966 arasındaki özgün okumalarından oluşuyor: Rousset, Foucault ve Descartes, Jabes, Levinas, Artaud, Freud, Bataille ve Levi Strauss hakkındaki denemelerinden. Bu yazılar bir yandan modern düşüncenin gelenekten kopmayı amaçlamış akımlarının nasıl geleneksel veçheler taşıdığını, metafizik kavramları nasıl kullandığını gösteriyor. Bir yan

J. Derrida çağımızın en özgün düşünürlerinden biri kuşkusuz. 1950'lerde özellikle Fransız kültüründe etkili olan yapısalcılık ve sonrasındaki Marksist, eleştirel, özeleştirel tartışmalarda doğrudan taraf olmadı Derrida. Platon, Rousseau, Kant, Hegel, Nietzsche, Husserl, Heidegger, Freud okumaları sonrasında kendi adıyla birlikte anılan "yapıçözüm"le çıktı düşünce sahnesine. Bu karmaşık kavramsal düzenek, Batı düşünce tarihinin ve buna bağlı kültürel, siyasi, teknik pratiklerin, tavır alışların mekanizmasını

Derrida'nın ilk dönem düşüncesinin bir ürünü olan Platon'un Eczanesi, özdeşliğin, kimliğin, aklın, logos'un temas ettiği ve hakim olma mücadelesi verdiği gerçek'in temel olarak akışkan, anlaşılmaz ve muğlak olduğunu öne sürer. Nasıl konuşur, neden yazarız? İki Atinalının bu konu üzerine yaptığı sohbet, yüzyıllar sürecek bir sorgulamanın en önemli taşlarından birini oluşturur. Platon'un en önemli diyaloglarından biri olan Phaedrus'tan yola çıkan Derrida bu tartışmaya yeni bir boyut kazandırıyor. Pharmakon

Zor anlaşılan bir düşünür olarak bilinen Derrida, bazılarının gözünde bir muamma, bazıları içinse Batı medeniyetinin son dehası idi. Derrida'nın yapı-söküm (deconstruction) hakkında yazıp söyledikleri, siyasetten edebiyat tenkidine ve hatta mimariye kadar çok çeşitli alanlara uygulandı. Bu yüzden Derrida'nın geride bıraktığı miras, yazdığı kitapların ve yapı-söküm konusunda ileri sürdüğü görüşlerin ötesinde bir etkiye sahip. Derrida'nın bu bölgede bile titizlikle okunduğu gerçeğini göz önüne alırsak, onu

Fransız Felsefesi'nin doruklarından Jacques Derrida'dan bağışlamak, bağışlanamaz olan ve zaman aşımına uğramayan üzerine ufuk açıcı bir seminer. Affetmek, bağışlamak, af dilemek çağında; zaman aşımına uğramayan ve insanlığa karşı işlenen suçlar çağında çıkageliyor Bağışlamak. Derrida hayati soruları hayatımıza bırakıyor. Jankelevitch affetti mi, Heidegger affedilebilir mi?! ?Ölüm Almanya'dan Gelen Bir Ustadır" "Ben Yahudi öldürmedim. Alman olarak doğmak benim ne kabahatim ne de meziyetim. Benden izin iste

Yargılama Fakültesi, "nasıl yargılamalı" sorusu üzerinden Jean-François Lyotard felsefesinin ele alındığı beş metnin yanı sıra, Lyotard'ın bir değerlendirmesini de içeriyor. Metinlerin her biri, aralarında gerçek bir devamlılık ilişkisi olmaksızın, Lyotard düşüncesinden hareketle bir tartışma açmakta. Böylece Derrida, Nancy, Lacoue-Labarthe, Descombes ve Kortian, hem Lyotard düşüncesiyle ilişkilerini ortaya koymuş oluyorlar hem de yargılama sorusu etrafında kendi düşüncelerini geliştiriyorlar. "Zira yasa

Jacques Derrida´nın Berlin Duvarı´nın yıkılışından bu yana Marksizmin durumu ve geleceğiyle ilgili yoğun düşüncelerinden oluşan Marx´ın Hayaletleri kadar tartışma yaratan kitap pek azdır. Marx üzerine kaleme aldığı 1993 tarihli bu önemli kitabında Derrida, yeni dünya düzeni ve "tarihin sonu" tartışmalarının eski bir tartışmanın devamı, Marksizmin temsil ettiği ruhu defetme girişimi olduğunu savunur. Onun Marx´ın Hayaletleri´nde sunduğu, belli siyaset felsefesine, "tarihin sonu"nda "siyasi" kavramının yenide

İnsan bedeninin girişlere, sızmalara açık geçirgen doğasını düşünürken akla gelen fiillerden biri: zerk etmek. Felsefe tarihi, insan bedeniyle birlikte ruhunun da deva bulmak, şifaya kavuşmak için eczaya ihtiyacı olduğunu söyleyen filozoflarla dolu, Sokrates'in hilafına. Sonu gelmez tartışmalara yol açan bu mesele Platon'un Phaedrus'unda açığa çıkmıştır. Derrida, bu tartışmaya, mitle felsefenin iç içe geçişini vurgulayarak sıra dışı bir katkıda bulunuyor: Yazı mitolojinin ve felsefenin dediği gibi ruha zerk

Nietzschelerin Şöleni, Derrida´nın Nietzsche okumalarından ve R. Beardsworth´la bir söyleşisinden oluşan özgün bir derleme kitaptır. Derrida, adeta katışıksız bir okurdur bu derlemede; bize felsefeyi bir okuma/yeniden-okuma etkinliği olarak, yazıyı bir yeniden-yazma etkinliği olarak görmeye zorlayan bir okur. Bunu da, hem okumanın hem de yazmanın sınırlarını zorlayarak yapar. Derrida, Nietzsche´den kendi yapıbozumcu öncüllerinden biri olarak söz eder. Nietzsche, Derridacı metinde, Derrida´nın Batı metafiziğ

Bu incelemenin Birinci Bölümü, "Yazı Yazı Olmadan Önce", ana çizgileriyle kuramsal bir matris çiziyor. Bazı tarihsel nirengi noktalarına işaret ediyor ve birkaç eleştirel kavram öneriyor. Bunlar İkinci Bölümde, "Doğa, Kültür, Yazı"da, sınanıyor: bu bölüm bir bakıma örneklendirme aşaması. Bunu da Rousseau'nun Dillerin Kökeni Üzerine Deneme adlı kitabı üzerinden yapıyor. Rousseau'nun metninin yorumlanma biçimi, Birinci Bölümde ileri sürülen önermelere sıkı sıkıya bağlı. Bunlar bu okumanın, hiç olmazsa ekseni

Jacques Derrida felsefede ve edebiyat teorisinde günümüzün en etkili figürlerinden biridir ve temel felsefi yazıları kadar edebi metinler ve edebiyat sorunu üzerine yazıları da çeviri güçlüğüyle anılmaktadır. Edebiyat Edimleri Derridanın Rousseau, Mallarmé, Kafka, Blanchot, Joyce, Ponge, Celan ve Shakespearein de aralarında yer aldığı Fransız, Alman ve İngiliz edebiyatının önde gelen figürleri ve metinleri üzerine yazılarından bazılarını bir araya getiriyor. Ayrıca edebiyat, yapıbozum, politika, feminizm ve

Çile, İsim Hariç Khöra, bu üç denemenin her biri bağımsız bir kiîap oluşturur ve birbirinden ayrı olarak okunabilir. Bunları eşzamanlı olarak yayımlamak uygun görüidüyse, bunun nedeni her birinin tekil kökenine karşın ayn: izleğın içlerinden geçiyor olmasıdır. Bir tür İsim Üzerine Deneme oluştururlar - üç bölümlü veya üç zamanh. Bu aynı zamanda üç kurmacadır da. Bu kurmacaların kahramanlarının sessizce birbirlerine hitap ettikleri işaretleri izleyerek isim sorusunun çınladığı işitilebilir, orada, çağrının,

Çile, İsim Hariç, Khöra, bu üç denemenin her biri bağımsız bir kitap oluşturur ve birbirinden ayn olarak okunabilir. Bunları eşzamanlı olarak yayımlamak uygun görüldüyse, bunun nedeni her birinin tekil kökenine karşın aynı izleğin ilerinden geçiyor olmasıdır. Bir tür isim Üzerine Deneme oluştururlar - üç bölümlü veya üç zamanlı. Bu aynı zamanda üç kurmacadır da. Bu kurmacalarm kahramanlarının sessizce birbirlerine hitap ettikleri işaretleri izleyerek isim sorusunun çınladığı isitilebilir, orada, çağrının, i

Çile, isim Hariç Khora, bu üç denemenin her biri bağımsız bir kitap oluşturur ve birbirinden ayrı olarak okunabilir. Bunları eşzamanlı olarak yayımlamak uygun görüldüyse, bunun nedeni her birinin tekil kökenine karşın aynı izleğin içlerinden geçiyor olmasıdır. Bir tür İsim Üzerine Deneme oluştururlar - üç bölümlü veya üç zamanlı. Bu aynı zamanda üç kurmacadır da. Bu kurmacaların kahramanlarının sessizce birbirlerine hitap ettikleri işaretleri izleyerek isim sorusunun çınladığı is. iti lebi lir, orada, çağrı

"Önemsizin Arkeolojisi, Platon'dan Hegel'e Batı düşüncesine egemen olduğunu düşündüğü metafiziği anlamamızda büyük önem taşıyan, özgün, tarihsel açıdan bilgili ve etkileyici bir düşünür tarafından yazılmış görkemli bir eserdir." -Philosophical Topics - Fransız philosophe Condillac, 1746'da, fikirleri bilgi olarak örgütleme ve geçerli kılma tarzımızı belirleme konusunda dönemindeki pek çok çabadan biri olan İnsan Bilgisinin Kaynağı Üzerine Deneme'sini yayımladı. Dili, özellikle yazılı dili incelerken, yaln

Kozmopolitizm ve Bağışlama Üzerine’de, Jacques Derrida, iki ivedi sorunla yüzleşir: mülteci ve sığınma hakları ile konukseverlik etiği arasındaki ihtilaflı gerilimler; ve içinde tarihin kanlı travmalarının bağışlanma talebinde bulunduğu uzlaşım ve genel af ikilemi. Kitabın başından sonuna kadar Derrida, gerçek bağışlamanın, bağışlanamaz-olanı bağışlamayı içerdiğini öne sürmek için, zorlayıcı örnekler kullanır. Bunlar, göçmenlerin zulüm ve sürgünden kurtaracak bir sığınak arayabilecekleri, heyecanlandırıcı

Nietzsche`yi bir filozof (varlığın, yaşamın ya da ölümün filozofu) olarak ya da bir bilgin ya da bilim adamı olarak okumayacağım belirtilmelidir, eğer bu üç tipin, biyo-grafik- olanın soyutlanmasını ve yazılarından yaşamlarının ve isimlerinin çıkarılması iddiasını paylaşacakları söylenebilirse. Şimdilik, Nietzsche`yi, Ecce Homo`dan bir sahne ile başlayarak okuyacağım. Bu sahnede Nietzsche, özel isimler olmaksızın, maskeler ve takma isimlerin arkasında ilerlemesine rağmen, kendi bedenini ve kendi ismini seyi

Şiir Nedir? adlı bu Derrida metni, her şeyden önce hem Türkiye´de tanınmayan ve yapıtlarının pek yayınlanma imkanı bulamadığı Derrida´nın bir metni olduğundan, hem de Derrida´nın sıkı ve kuramsal açıdan yoğun kitapları değil de, edebiyat kuramı ve edebiyat eleştirisi kategorisine sokabileceğimiz bir şiir metni, bir anlamda Derrida´nın Poetikası olduğundan edebiyat ve felsefe camiası için çok önemlidir.

Derrida için filozof olmak veya dilbilimci olmak, bu ikisi birbirinden ayrılamaz iki özellik olarak ortaya çıkmaktadır. O, kavramların incelenmesinden kavramların yapısının çözülenmesine gidip gelen birisidir. Onun geliştirdiği ve adına "yapıçözüm" dediği bu inceleme-araştırma biçimi bir yöntem midir? Hayır, der Japon bir Dosta Mektup´ta. Çünkü bu tür arşatırmanın kendine özgü bir tikelliği veya inisiyatifi elinde tutan ve bunu bir nesneye, bir metne bir izlene uygulama endişesi yoktur. Bir edim ya da bir i