Osmanlı siyaset düşüncesinin temel metinleri arasında yer alan Usûlü'l-hikem fî nizâmi'l-âlem (Nizâm-ı Âlemi Sağlayan Sebeplerin Temelleri), Hasan Kâfî Akhisârî'nin, on altıncı yüzyılda, Osmanlı siyasi yapısı ve devlet yönetimine dair gözlemlediği sorunlara çözüm olarak kaleme aldığı bir eserdir. Genel olarak siyasetnâme türü içerisinde kabul edilen bu eser, diğerlerinde de olduğu gibi doğrudan ve kendinde bir siyaset metni olarak incelenmekten ziyade Osmanlı tarihine ilişkin "gerileme ve çöküş" söyleminin

Bosnalı Hasan Kâfî Akhisârî (ö. 1616), devrinin önde gelen Osmanlı âlimleri arasında yer alır. Müderrislik ve kadılık görevlerinde bulunmuş, çeşitli alanlarda eserler kaleme almıştır. Bu eserler arasında yer alan "Usûlü'l-Hikem fî Nizâmi'l-Âlem", Osmanlılarda devlet düzenine dair eleştirel analizler içeren, ıslah çözümleri öneren siyasetnâmelerin öncülerinden biridir. Akhisârî'nin çok yönlü bir âlim olması ve sahip olduğu teorik bilgiyi devlet idaresinde edindiği pratik tecrübe ile birleştirerek özlü bir