Gerek İbn Rüşd gerekse öteki İslam filozoflarını, Gazzâlî’nin katı bir tutum içinde suçladığı gibi, İslam’dan çıkmış, küfre düşmüş kişiler olarak görmek onların eserlerini dikkatle okuyan bir kimse için pek mümkün görünmemektedir. İslam filozofları ve kelâmcılar, her iki grup da, İslam’ın inanç ilkelerini temellendirme amacıyla yola çıkarlar, ancak birinciler ikincilere göre daha akılcı bir yol izlerler. Öyle görünüyor ki, Gazzâlî küfürle suçlamayı, filozoflar üzerinde psikolojik bir baskı aracı olarak kull

İbn Rüşd üzerine çalışma yapan herkes, "İbn Rüşd, din ve felsefe arasını uzlaştırıyor" iddiasında birleşmiştir. Ancak gerçekte İbn Rüşd'ün gayesi farklı bir şeydir. O, İslâm şerîʿatı ve felsefe arasında aslında bir zıtlık bulunmadığını ve uyuştuklarını kesin olarak ifade etmektedir. Bu da "uzlaştırma" anlamına gelmemektedir. Ancak O, kendisine göre esas teşkil eden bir husus üzerine yoğunlaşmaktadır: Felsefenin dayanmış olduğu burhânî söylem ile hedefi hakîkatin ortaya çıkarılmasından ziyade hasmı etkilemek

"Kimseden daha iyi olmadığınızı anlayacak kadar mütevazı, herkesten farklı olduğunuzu kavrayacak kadar bilge olun." İbni Rüşd ya da dünyanın tanıdığı adıyla Averroes... Avrupa'nın fikir mimarlarından Endülüslü Müslüman, felsefeci, astronom, hekim, psikolog, hukukçu, fizikçi, edebiyatçı ve matematikçi. 12 yüzyılda akılcılığı, hem İslam dünyasına hem de Skolastik Felsefe'nin baskıladığı Ortaçağ Avrupası'na yeniden hatırlatan, Aristo'nun metodolojisini yeniden gün yüzüne çıkartan ve eserlerini yaptığı şerhlerl

İslam felsefesi geleneğinde din ile felsefe arasındaki ilişkinin mahiyetine dair tartışmaların tarihini, felsefî etkinliğin İslam dünyasındaki başlangıç dönemlerine kadar geri götürmek mümkündür. İlk defa Kindî (ö. 252/866) tarafından ele alınan bu ilişki, çeşitli filozoflar tarafından farklı açılardan yorumlanmıştır. Nihayet Gazzâlî (ö. 505/1111) bilhassa Tehâfütü'l-felâsife ve el-Munkız mine'd-dalâl ve'l-mufsıh bi'l-ahvâl adlı eserlerinde bu sorunu felsefe ve filozoflara yönelik eleştirel bir yöntemle inc

Aristoteles'in metafiziği uzun asırlar boyunca felsefi düşünce geleneği içinde etkili olmuş ve değişik kültür ortamlarında paradigma kurucu bir unsur olarak yaşaya gelmiştir. Modern dönemlerde de felsefi araştırmaların temel konularından biri olmuş olan Aristoteles'in metafiziği çok değişik bağlamlarda mercek altına alınmış ve üzerinde binlerle ifade edilebilecek ciddi çalışmalar ortaya konulmuştur. Büyük İslam Filozofu İbn Rüşd, kendi telifi olan eserlerinin yanında Aristoteles külliyatına yazmış olduğu şe

İslam düşüncesinin yüzyıllardır süregelen en önemli sorunlarından birini oluşturan; din-dünya, akıl-nakil, ilim-iman, şeriat-hikmet ilişkisinin belirlenip buna göre İslam'ın yeni gelişen olaylara intibak ettirilmesi meselesi, büyük fikir ayrılıklarının doğmasına hatta itikadi mezheblerin oluşumuna neden olmuştur. Konunun öneminden dolayı, İmam-Azam'dan bu yana İslam bilgin ve düşünürlerinin büyük bir kısmı bu mevzuda küçük-büyük eserler kaleme almışlardır. İmam Gazzali'nin "Tehafutü'l-Felasife" isimli eseri

İslam felsefe geleneğinin kurucu akımı olan Meşşâî öğretinin zirvesini gösteren fikirlere sahip filozof, hâkim ve hekim İbn Rüşd -Ebü'l-Velîd Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Kurtubî- [ö. 595/1198] temel dinî ilimlerin yanı sıra astronomi, fizik, mantık, matematik, politika, psikoloji, tabiat ilimleri, tıp, zooloji, edebiyat, felsefe gibi ilimler de tahsil etmiştir. Aristoteles'in eserlerini şerh etmesi sebebiyle İslam âleminde Şarih, Latin dünyasında Commentator ve Averroes diye bilinir. Bilhassa Aristo

Aristoteles'in metafiziği uzun asırlar boyunca felsefi düşünce geleneği içinde etkili olmuş ve değişik kültür ortamlarında paradigma kurucu bir unsur olarak yaşaya gelmiştir. Modern dönemlerde de felsefi araştırmaların temel konularından biri olmuş olan Aristoteles'in metafiziği çok değişik bağlamlarda mercek altına alınmış ve üzerinde binlerle ifade edilebilecek ciddi çalışmalar ortaya konulmuştur. Büyük İslam Filozofu İbn Rüşd, kendi telifi olan eserlerinin yanında Aristoteles külliyatına yazmış olduğu şe

İbn Rüşd fikirleri ve yazmış olduğu eserlerle İslam Felsefesinde önemli bir yer tutmaktadır. İslam dünyasından daha çok Batı dünyasında tanınmış ve Batıda İbn Rüşdçülük (Averroism) diye bir akım ortaya çıkmıştır. İbn Rüşd özgün eserlerinin yanı sıra Aristoteles'in eserlerini şerh etmiş, bu yönüyle de Aristoteles'in en büyük yorumcularından birisi olarak kabul görmüştür. İbn Rüşd'ün Aristoteles'in eserlerine büyük, orta ve küçük olmak üzere üçtür şerh yazmış olduğu görülmektedir. Tahkik ve çevirisini yapmış

Yunan felsefesi İslâm dünyasına Abbasî Devleti'nin desteği ve çoğu gayr-ı müslim mütercimlerin gayretleriyle geldi. Bu geliş "İslâm felsefesi" adıyla o zamana kadar olmayan bir ekolü doğurduğu gibi kelâm ve tasavvuf başta olmak üzere diğer İslâmî ilim ve kültür birimlerini de büyük ölçüde etkiledi; bir kelâm felsefesi, bir tasavvuf felsefesi gelişti. Bütün bu gelişmeler sürerken felsefeye karşı küllî veya kısmî karşı oluşlar, tenkitler de vücut buldu. Gazalî felsefeye kısmî tenkitler yöneltti, fakat bu tenk

Aristoteles'in metafiziği uzun asırlar boyunca felsefi düşünce geleneği içinde etkili olmuş ve değişik kültür ortamlarında paradigma kurucu bir unsur olarak yaşaya gelmiştir. Modern dönemlerde de felsefi araştırmaların temel konularından biri olmuş olan Aristoteles'in metafiziği çok değişik bağlamlarda mercek altına alınmış ve üzerinde binlerle ifade edilebilecek ciddi çalışmalar ortaya konulmuştur. Büyük İslam Filozofu İbn Rüşd, kendi telifi olan eserlerinin yanında Aristoteles külliyatına yazmış olduğu ş

Klasik İslam felsefesi geleneğinde Aristoteles'in İkinci Analitikler'i bağlamında gelişen burhân çalışmaları, sadece bilimsel bilgiye ulaşmak için teorik bir çerçeve sunmakla kalmamış, aynı zamanda en temel ilkelerini metafizikten alan ve vardığı bilimsel sonuçları yine metafizikte sorgulayan bir bilim ve felsefe zihniyetinin de inşa edilmesini sağlamıştır. Bu bilim ve felsefe zihniyeti, İslam dünyasında XII. yüzyıldan sonra özellikle mantık biliminin diğer konularına ilgi duyan düşünce geleneği tarafından,

İbn Rüşd, Bidâyetü'l­Müctehid'de, hem kitabın bütünü, hem de incelediği her bir kitap açısından, son derece sistemli bir yol izler. Her kitabın başında, ele alacağı konuları belirtir. Konuları işlemeye başlayınca, müctehidlerin ittifak ettiği noktaları belirterek söze başlar. Daha sonra da ihtilâf ettikleri meseleleri ele alır. İhtilâf edilen meselelerde, belirleyebildiği bütün müctehidlerin görüşlerini tasnifli bir biçimde sunar. "Bu ihtilâfın sebebi" klişesiyle, ihtilâflarının kaynağını belirtir. Her görü

Ona benzer hiçbir şey yoktur, işiten ve gören de odur.) (Şûra : 4211) Kavl-i Kerimidir. Yaratan, yaratmayana benzer mi ?). Şöyle ki, her kesin fıtratında meknuzdur ki Halik ; hiçbir şey halk etmiyenin evsafı haricinde sıfatları cami bulunmak iktiza eder. Yoksa halk edenin, halik olmaması lâzım-gelir. Bu esasa (mahlûk, halik değildir) kazıyyesi de ilâve olununca artık mahlûktaki sıfatların, ya haliktan tamamiyle mün-tefi olması, yahut ta bunların halikta ; mahlûkta bulunduğu vecihten başka bir vecih ve suret

Aristotelesin Ortaçağdaki en büyük yorumcusu olarak kabul edilen büyük İslam filozofu İbn Rüşdün şerhleri, Batı dünyasında asırlar boyunca düşünce ve kültür çevrelerinde, etkili felsefe akımlarının ortaya çıkmasını sağlayacak kadar belirleyici olmuştur. Modern dönemlerde de felsefi araştırmaların temel konularından biri kabul edilen Aristotelesin eserlerine yapılan şerhler, felsefe tarihindeki kayıp halkayı temsil etmektedir. Felsefe tarihinde Şârihler Şârihi olarak bilinen İbn Rüşd ve onun Metafizik şerh

Batılılar tarafından Averroes olarak bilinen ve Aristoteles´in en büyük yorumcusu olarak kabul edilen büyük İslam filozofu İbn Rüşd, Aristoteles´in eserleri üzerine onun doktrinine bağlı olarak kısa, orta ve uzun şerhler şeklinde üç bölümde sınıflandırılabilecek tarzda eserler kaleme almıştır. 72 yıllık verimli geçen entellektüel ve siyasi bir yaşam içinde mantık, tabiat bilimleri, tıp, metafizik, astronomi, siyaset, ahlak ve din ilimleri alanında yaklaşık 125 eser vermiş olan İbn Rüşd´ün Aristoteles´in ese