Usûl ilminin temelini atan Şâfiî'nin Risale adlı eseri ile usul ilminin olgunluk çağı arasında bir kopukluk görülmektedir. Bu dönem III. ve IV. asırlara denk gelmektedir. Bu dönem fıkıh usûlünün gelişim ve teşekküllünde önemli bir dönemdir. Konuyla ilgili yapılmış çalışmalar yok denecek kadar azdır. Biz bu çalışmamızda kayıp halka ya da karanlık çağ olarak isimlendirilebilecek bu döneme projektör tutmaya çalıştık.

Fıkh Usûlünün konusu olan asli kaynaklar günümüz itibariyle yazılı olduğundan bunların anlaşılma şekillerinin belirlenmesi ile ilgili olarak metodolojik kayıtlar konmuştur. Lafzın manaya delaleti ile ilgili konular neredeyse usûl kitaplarının üçte birini oluşturur. Bu konuların en önemlilerinden biri de "ilk konulduğu anda lafzın anlama delaleti"nin tartışıldığı konu başlığıdır. Nasslarda, umum ifadenin kapsamının belirlenmesi teklifin ve mükellefiyetin belirlenmesinde önemli bir yere sahiptir. Tahsîs bu a