Li ser her aliye ve tekonişen, bi taybeti li ser ciye van zimanan a di perwerdeya li Irlanda, Britanya, Spanya u Fransaye de li Ewrupaye pir tişt hatine weşandin u niqas hatine meşandin, Mixabin, di ve mijare de, bi gişti di ware berdestbariya agahiyen li ser her aliye tekoşin u parastina ziman de di civaka me de valahiyek mezin heye. Bi ve xebate hate xwestin ku qet nebe ji aliye perwerdeye ve agahiyen kerhati ji kes u derdoren eleqeder re ben peşkeşkirin da ku niqaşen di vi wari de li ser bingeheke xurt b

Ulusal sorun ve farklı kimlik sorunsalının çözümünde, toprağa dayalı kendi kendini yönetme biçimi olarak özerklik, yani özyönetimdir. Özerklik genel anlamıyla anayasası ve iç hukuk düzenlemeleriyle, öz ekonomik yapısı ve gerekli kurumsal işleşisinden oluşan karmaşık bir prosedüre sahiptir. Halen uygulamada olan özerk bölgeler veya cumhuriyetler, özerk bölgeyi temsilen seçilmiş bir parlamentosu ve merkezi hükümetten bağımsız yürütme kurumu tarafından yönetilmektedir. Özerklik bölgesel ve toprağa dayalı özyön