Yaklaşık iki yüzyıllık Türk modernleşmesinin en önemli aktörlerinden birisi hiç şüphesiz din olgusudur. Bu olgu, günümüze kadar gelen modernleşme süreci içerisinde kimi zaman karşıt bir kavram olarak sürecin karşısına çıkabildiği gibi, sanılanın aksine kimi zaman da destekleyici-ilerletici bir katalizör görevi görmüştür. Bu durumlar, modernleşme sürecinin karakteristiğini belirleyen önemli bir unsurdur. Yenileşme hareketleri ve süreci, topluma kimi zaman jakoben bir tarzda tepeden inme-dayatma şekliyle kabu