Tasavvuf ve tarikatlar sahası, yeni zamanlarda Müslüman aydınlar tarafından hem yer yer sertleşen bir tenkit ve tasfiye alanı hem de yeni şartlarda bir imkânlar ve açılımlar manzumesi olarak görülmüş ve yorumlanmıştır. Tenkit ve tasfiye hattı büyük ölçüde tasavvufun İslâm'a ve Müslümanların hayatına dışarıdan ilişmiş bir yorum, bir dinî anlayış ve hayat tarzı oluşuna odaklanmaktadır. Buna paralel olarak tasavvuf ve tarikatlara ilim-bilgi bakımından da fiiliyat ve yaşama üslubu itibariyle de imkânları ve aç

Muhterem okurlarım, birkaç yıldır üzerinde çalıştığım Umumi Tarih adıyla neşredilmiş Dünya tarihi üzerinde çalışmaktayım. Gördüğüm kadarıyla 1901'de Prof. Dr. Mehmet Ali Ayni Bey ki, kendileri birçok vilayetin bir Osmanlı valisi olarak devlet-i aliyeye hizmeti geçmiş yüksek bir şahsiyettir. Kü­çük Umumi Tarihi isimli eserini 1901'de Kastamonu valisi iken yazmış ve vilayetin matbaasında tab ettirmiştir. Metin Hasırcı

İnsan, bir iradeye yani "seçme" yetisine sahip bir varlık. İnsana verilen bu özellik, onu biyolojik bir varlık olmaktan çıkararak ahlâkî bir varlık haline getirmekte. Bu yüzden, "seçme" yetisine yani "irade"ye sahip varlık olarak insanın bir kaideye, temel bir ilkeye sadakatle bağlanarak davranması gerekiyor. Biliyoruz ve hissediyoruz ki, kötülükten ve haksızlıktan çekinmek , hakikate ve iyiliğe hizmet etmek zorundayız. İşte bu vicdanî zorunluluk ya da görev duygusu psikojiye, mantığa ve estetiğe sıkıca b

İsmail Hakkı Bursevî, tefekkür dünyamızın eşine az rastlanır doğurgan kalemlerinden biridir. Sayısı yüzü aşkın eserlerinin birçoğu kaza, kader, özgürlük, sorumluluk, irade, zorunluluk, gibi metafizik ve ahlâkî öğretilerin en önemli konularını içermektedir. Özellikle eserlerinde vahdet-i vücud nazariyesinin bütün inceliklerini ele alırken ve aydınlatırken gösterdiği maharet her beğeninin üstünde ve ötesindedir. O'nun aydınlatıcı ve ışıklı kaleminin meydana getirdiği düşünceler tefekkür dünyasının en önemli k

İslâm düşüncesinin en önemli isimlerinden biri olarak asırlarca aşılamayan İmam Gazâlî hakkındaki bu çalışma, değerli mütefekkir Mehmed Ali Aynînin ufuk açıcı bir çalışmasıdır. Aynî bu eserde, onun filozoflara getirdiği eleştirilere ve akaid alanındaki görüşlerine değiniyor. Daha sonra Gazâlînin tasavvufî görüşlerinden geniş bir şekilde bahseden müellif, ondan sonra gelen Sühreverdî, Geylânî, Rufaî ve İbn Arabî gibi önemli sûfîlerin görüşlerine de yer veriyor. Müellif çalışmasında, İmam Gazâlînin diğer M

'İlk dersleri meclis-i valayı ahkam-ı adliye azasından Ethem Paşa verecekti. Bu dersler hakkında Tasvir-i Efkar gazetesi şöyle malumat vermekteydi. Birinci dersin üçyüz kadar dinleyicisi vardı. Yapılan deneyler garip işlerden olup, hazır bulunan dinleyicilerin büyük çoğunluğu ömürlerinde böyle şeyleri ilk defa görmüş olduklarından hayretten hayrete düşmüşlerdir. Bilhassa elektrik deneyi yapılırken özel aletten kıvılcımlar çıkması, başka bir ince tel vasıtası ile elektrik kuvveti bir adamın vücuduna nakil ol