Monolitik bir tavırla, yalnızca modern düşüncenin ölçüleri ile Osmanlı-Türk modernleşme tecrübesini anlamaya çalışan düşünürler -zorunlu olarak- modernleşme sürecinin ve modern bilincin “çatışmacı” bir tarzda ilerleyerek kendisini kabul ettirdiği gibi fizikalist bir bakış açısından kurtulamayacaktır. Hâlbuki toplum ve düşünce geleneğimizde modernleşmenin ve modern bilincin kesin çizgiler ve somut veriler ile belirleyemeyeceğimiz bir varoluş macerası bulunmaktadır. Bu maceranın konumlandığı ve anlamlandığı z

Modern bilimin içeriğinde yaşanan en önemli gelişme fizik, kimya, biyoloji, astronomi gibi bilimin çok farklı dallarının kendilerine özgü yöntemsel yönelimlerinin belirmeye başlamasıdır. Modern bilimlerin yöntemsel yapılanması dönemin felsefi düşüncesini de yakından etkilemiş ve düşünürlerin felsefi düşünüşün değişik boyutlarında bu yöntemsel refleksiyonu yansıtmalarına neden olmuştur. Yapılan bu çalışmalar kendisinden sonraki dönemlerde de etkisini sürdürmüş ve özellikle aydınlanma ve pozitivizmin temeller

Toplumsal değişme modernizm tarafından tarihin her döneminde var olan bir gerçeklik olarak ele alınır. Modernizmin önceki dönemlerden farkı toplumsal değişme realitesini olumsuz anlamından sıyırarak ona müspet bir değer atfetmesi ve bu değişim sürecinin daima ilerici bir karaktere sahip olduğunu vehmetmesidir. Bu yüzden modernizmin esas derdi toplumun da doğada olduğu gibi bir yasalılığa tabi olduğunu ortaya koyabilmek ve bu sürece müdahale edebilmektir. Açıklamacı filozofların temel meselesi bu toplumsal d