Codex Cumanicus, Kuzey Kıpçak Türkçesinin en önemli eseridir. 13. yüzyıl sonlarıyla 14. yüzyılın ilk yarısında Karadeniz'in kuzeyinde yazılmış olan bu eşsiz eser, hem kültür hem de dil tarihimiz bakımından paha biçilemez değerdedir. Latince olan Codex Cumanicus adı "Kuman Kitabı" anlamına gelmektedir. Eserin eldeki tek nüsha yazması, İtalya'da Venedik Saint Marcus Kütüphanesi'nde muhafaza edilmektedir. Codex Cumanicus, birbirinden tamamen farklı iki defterden oluşmaktadır. Bu ad birinci deftere, yani İtalya