RUS DEVLET ARŞİVİ GİZLİ BELGELERİ

“Türkiye Asyası’nın Parçalanması” sorunu, Türkiye’nin savaşa girmesinden sonra yalnız siyasal bir önem kazanmakla kalmamış, fakat aynı zamanda Müttefik devletlerin savaş sonrası dönemdeki politikalarını da belirleyen başlıca etkenlerden biri olmuştur.
Savaşın en sıcak dönemi olan ilk üç yıl (1915-1918) içinde ve “Türkiye’nin Parçalanması” konusunda diplomatik yazışmalara ilişkin belgeler, ihtilâle kadar Rusya Dışişleri Bakanlığında “özel nitelikte bir iş” olarak görülüp büyük önem verilerek bakanlığın gizli dosyalarında saklanmış, bugün de Sovyet Dışişleri Bakanlığı Merkezi Arşiv Dairesinin (Devlet Arşivi) bölümünde bulunmaktadır. Bu konuya ilişkin belgeler, Dışişleri Bakanlığı tarafından litografya ile kopyaları çıkarıldıktan sonra, deriden yapılma bir büyük dosya içine konulmuş ve üzerine de eski Dışişleri Evrak Müdür Yardımcısı M. A. Bazil’in el yazısı ile “Türkiye Asyası’nın Parçalanması” yazılarak imzalanmıştır.

Sovyet Hükümeti
Dışişleri Bakanlığı