Altay dağlarının doğu tarafında Ulug-Hem (Yenisey) ve Hemçik ırmakları sahillerinde, Tannu ve Sayan dağlarının yamaçlarında yaşayan ve geçmişte kendilerini 'Yış-Kiji' ya da 'Tıva Kiji' olarak adlandıran Tıva Türkleri (Moğolistan'ın Tsengel bölgesiyle Çin'de de bir miktar Tıva Türkü yaşamaktadır.) maalesef, Tıva Kahramanlık destanları üzerine hazırlanmış iki ciltlik çalışmanın yayımlandığı 2004-2005 yıllarına kadar sözlü edebiyatı bağlamında Türkiye Türkolojisinin ilgi alanına ciddi anlamda girememiş, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dil, kültür sosyal-siyasi yapıya yönelik araştırma ve öğrenme çabaları yeterli olamamıştır.

Geçmişten beri zengin bir sözlü geleneğe sahip olan Tıva Türkleri, son yıllarda yapılan çalışmalara rağmen hala Türkiye Türkolojisinin ilgi alanına hak ettiği ölçüde girmeyi beklemektedir.