Ulusların kendi kaderlerini belirleme hakkı (yani ayrılma sorununu kararlaştırılmasının tam olarak özgür ve demokratik bir yönteminin anayasal güvencesi), hiçbir koşul altında, belli bir ulusun ayrılmasının uygunluğuyla karıştırılamaz. Sosyal-demokrat parti, ayrılmanın uygunluğu sorununu, her özgül durumda, bir bütün olarak toplumsal gelişmenin ve proletaryanın sosyalizm için yürüttüğü sınıf mücadelesinin çıkarlarına yararlı olup olmadığına bakarak karar vermek zorundadır. (V. İ. Lenin)

ERMENİ SOSYAL-DEMOKRATLARININ BİLDİRGESİ ÜZERİNE
PROGRAMIMIZDA ULUSAL SORUN
ULUSAL SORUN ÜZERİNE TEZLER
ULUSAL SORUN ÜZERİNE KARAR
ULUSAL-KÜLTÜREL ÖZERKLİK
RSDİPNİN ULUSAL PROGRAMI
ULUSAL SORUN ÜZERİNE ELEŞTİREL NOTLAR
ULUSAL SORUN ÜZERİNE BİR KONFERANS İÇİN NOTLAR
ULUSLARIN KENDİ KADERLERİNİ BELİRLEME HAKKI
BÜYÜK-RUSLARIN ULUSAL ONURU ÜZERİNE
ULUSAL SORUN VE SÖMÜRGELER SORUNU ÜZERİNE TEZLERİN ÖN TASLAĞI