Kadim öğretileri içinde barındıran Gnostisizm, insanlık tarihi boyunca seçkin
topluluklar tarafından günümüze ulaştırılmıştır. Önce Hristiyanlık, sonra İslâm
altında varlıklarını sürdüren, Heretik toplulukların aralarındaki benzerlik, ilk
bakışta göze çarpmasa da detaylarda gizlidir.
Hristiyan ve İslâm mistizmini birbirine bağlayan unsurlar, maddeden manaya
geçerken Tanrı'ya ulaşma amacı taşıdığı düşünülse de, "en-el hak" söylemi ana
ekseni oluşturan mihenk taşıdır. "Yaratıcı zekâya sahip olmak" iki dinin
okültistleri için yegâne hedeftir.
Bin altı yüz yıl boyunca başkent olan İstanbul, kadim bilgilerin muhafaza
edildiği doğu-batı üzerindeki yegâne köprü ve iki dünyanın mistisizm ustalarının
buluşma yeridir.
Felsefe taşının mucidi Nicolas Flamel, toksikolojinin kurucusu Paracelsus,
Goethe'nin Faust'u, ünlü çapkın Giacomo Casanova, üç bin yaşındaki Kont
Alessandro di Cagliostro, Thule örgütünün kurucusu Rudolf von Sebottendorf,
ünlü mistik George Gurdjieff, "Dünyanın En Kötü Adamı" unvanlı Aleister
Crowley, Hitler'in Yahudi medyumu Erik Jan Hanussen ve Britanya Şeyhülislamı Abdullah Quilliam gibi birçok okültist İstanbul'a gelerek Mevlevi veya Bektaşi
tekkelerinde inisiye edildiler.
Anadolu, Türkistan Erenleri'nin sayesinde Fuad Köprülü'nün deyimiyle,
"Yesevi'nin İslamlaşmış Şamanizmi" ile tanışmıştır. Selçuklu'yu yıkan Horasanlı
dervişler, Osmanlı'nın kuruluşunun yegâne bânileri olmakla beraber; Şeyh
Edebali, Geyikli Baba, Ahi Evran, Akşemseddin, Hacı Bayram, Ebul Vefa, Hacı
Bektaş, Muhammed Celaleddin ve Tebrizli Şems gibi tüm mutasavvıflar
Gnostisizm çatısı altında birleşmişlerdir.
Gnostik İttifak, Hristiyan ve Müslüman mistiklerinin birbirleriyle olan
ilişkilerindeki sır perdesini aralarken, yanı sıra İslam'ın ilk yıllarından itibaren
ortaya çıkan "Ali Meselesi"ne bu zaviyeden bakarak, İslâm içindeki Heretik
grupların "Alici" olarak nasıl yaşam bulduklarını ele almaktadır.