İstanbul, Sultan Mehmed'in, adını dilinden düşürmediği, fikrini gönlünden gidermediği, hayali
düşlerini süsleyen bir gelindi. Bir aşktı İstanbul onun için, elde etme yolunda can verilesi bir
güzeldi. Bu aşkın hikâyesini yazan Tursun Bey, O'nun bu tutkusunu kendi ağzından şu iki beyitle
aktardı:
Hüzünlü ve sevinçli olarak ne zaman konuştuysam
Senin adın soluklarımla birlikteydi
Susuzluktan ne vakit su içmeye yeltendiysem
Hayalini kadehimde gördüm, benimleydi.
Bu aşkın bir adı da "Fetih" idi.
Ve Feth'i ele geçirmenin ardına düşen genç Sultan muradına erdi. Ve bu başarı kendisine iki
unvan kazandırdı: "Fâtih-i Kostantîniyye" (Kostantıniyye Fatihi) ve "Ebü'l-Feth" (Fetih Babası).
***
Tursun Bey, çağında olan biteni izleyen bir canlı şahit, bir yakın görgü tanığıydı. Bu fethin
hikâyesini doğrudan kendi gördükleri ve başka görgü tanıklarından duyup derledikleriyle kaleme
aldı, ölümsüzleştirdi.
Târîh-i Ebü'l-Feth (Fetih Babası'nın Tarihi) yalnızca kutlu fethin değil, atalarının kurup
büyüttüğü bir devleti imparatorluğa dönüştüren bir büyük fetihçinin soluk soluğa süren bütün
fetihlerinin de bir canlı tanık ağzından hikâyesidir.
Tursun Bey'in eseri, verdiği birinci elden bilgilerle bir ana tarih kaynağı, öte yandan bin bir olay
içinde yaşadığı sevinç ve hüzün heyecanlarını duyurmakta kullandığı, zengin ve çekici dil incelikleri ve güzellikleriyle bezenmiş bir dille aktardıklarıyla tarihseverler için sürükleyici bir
yaşanmışlıklar dünyasıdır.
***
Prof. Dr. Mertol Tulum Hocamızın titiz çabasıyla Tursun Beğ, hem çeviriyazı hem de günümüz
diline aktarılmış hâliyle yeniden okurun karşısında