İÇİNDEKİLER
GİRİŞ ............................................................................................................................................... 1
Birinci Bölüm
EKONOMİK DÜŞÜNCEDE ALANSAL ANALİZ VE BÖLGESEL BÜYÜME
MODELLLERİ
I. KURULUŞ YERİ TEORİSYENLERİ ............................................................................................................... 6
1. ALANSAL ANALİZİN HABERCİLERİ .................................................................................................... 7
A. Richard Cantillon (1680-1734) ........................................................................................................... 7
B. Dr. Quesney (1694-1770) .................................................................................................................. 8
C. Adam Smith (1723-1790) ................................................................................................................... 8
D. David Ricardo (1772-1823) ................................................................................................................ 9
2. ALANSAL EKONOMİNİN KURUCUSU: Von THÜNEN (1783-1850) .................................................. 11
3. ALFRED WEBER .................................................................................................................................. 14
4. TORD PALANDER ................................................................................................................................ 15
5. AUGUSTE LÖSCH ................................................................................................................................ 19
II. ETKİ ALANINI SAPTAYAN TEORİSYENLER ........................................................................................... 21
1. REILLY KANUNU .................................................................................................................................. 21
2. MERKEZİ YERLER TEORİSİ ................................................................................................................ 24
3. DPT TARAFINDAN YAPILAN ETKİ ALANI SAPTAMA ÇALIŞMASI ................................................. 28
A. Etki Alanı Anket Çalışmalarının Niteliği............................................................................................ 28
B. Kırsal Karakterli Yerleşme Merkezlerinin Etki Alanları ..................................................................... 29
C. Kentsel Karakterli Yerleşme Merkezlerinin Etki Alanları .................................................................. 30
4. STEWART'IN NÜFUS VE UZAKLIK ÜZERİNE KURULAN CAZİBE MODELİ ................................... 34
5. YERLEŞME MERKEZLERİNİN BÜYÜKLÜK SIRASI YASASI ............................................................ 35
III. BÖLGESEL BÜYÜME ve KALKINMA TEORİLERİ .................................................................................. 37
1. EKONOMİK BÜYÜME VE EKONOMİK KALKINMA KAVRAMLARI .................................................. 38
2. NEOKLASİK BÖLGESEL BÜYÜME TEORİSİ ..................................................................................... 39
3. İÇSEL BÜYÜME TEORİSİ .................................................................................................................... 41
4. KALKINMA İKTİSADINDA BÖLGESEL KALKINMA YAKLAŞIMLARI .....................................43
A. Rosenstein-Rodan'ın Büyük İtiş Görüşü........................ ... ...............................................43
B. İhracat-Tabanlı Kalkınma Modeli................................. ... ...............................................44
C. Kalkınma Kutupları Modeli........................................................................................... 44
5. İKTİSADÎ COĞRAFYA VE YENİ EKONOMİK COĞRAFYA.........................................................47
A. İktisadi Coğrafya.................................................................................... ...........................47
B. Yeni Ekonomik Coğrafya........................................................... ............................ .......48
vi
İkinci Bölüm
FAALİYETLERİN ALANDA DAĞILIM NEDENİ OLARAK
İŞLETMELERİN KURULUŞ YERİ SEÇİMİ KARARLARI
I. TAŞIMA HARCAMALARI ............................................................................................................................ 56
1. HAMMADDEYE YÖNELİK İŞLETMELER ............................................................................................ 57
2. ENERJİ KAYNAĞINA YÖNELİK İŞLETMELER .................................................................................. 58
3. PAZARA YÖNELİK İŞLETMELER ....................................................................................................... 61
4. SERBEST İŞLETMELER ...................................................................................................................... 62
II. DIŞSAL EKONOMİLER .............................................................................................................................. 63
1. DİĞER İŞLETMELERİN FAALİYETLERİ SONUCU SAĞLANAN DIŞSAL EKONOMİLER .............. 64
A. Satın Alınan Yarı İşlenmiş Mamullerden Sağlanan Dışsal Ekonomiler .......................................... 64
B. Kalifiye Eleman Sağlanarak Kazanılan Dışsal Ekonomiler .............................................................. 65
C. Pazarlama Avantajı Nedeniyle Sağlanan Dışsal Ekonomiler .......................................................... 66
D. Satın Alınan Hizmetlerden Sağlanan Dışsal Ekonomiler ................................................................. 67
2. KAMUSAL FAALİYETLER SONUCU ORTAYA ÇIKAN DIŞSAL EKONOMİLER ........................... 67
A. Altyapı Hizmetleri ............................................................................................................................. 67
B. Mahalli Vergi ve Özendirme Önlemleri ............................................................................................ 70
3. OLUMSUZ DIŞSAL EKONOMİLER...................................................................................................... 72
4. DIŞSAL EKONOMİLERİN MALİYET ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ................................................................ 73
III. ÖTEKİ KURULUŞ YERİ ETMENLERİ ....................................................................................................... 74
1. İKLİM ....................................