Modern devletler ve ekonomiler, neden uzun çağlar boyunca Asya uygarlıkları yanında sönük kalan ve kıyıya itilmiş görünen Avrupa kültürü içinde geliştiler? Bu tarihsel muamma, sanayileşme ve ekonomik gelişmeyi konu alan her çalışmanın ardında bir gölge gibi belirir. Eric Jones, Avrupa Mucizesi'nde doğal çevre ve siyasi sistemin özgül kesişimlerinin yarattığı koşullardan hareket ederek bu gölgeyi, tarihin başlangıcına doğru kovalıyor. Modern Avrupa'yı önceleyen koşullar, bu kıtaya komşu bir dizi uygarlıkla yapılan karşılaştırmalar temelinde değerlendiriliyor.

Kitabın, Türkiye'yi ilgilendiren kısmıysa, Jones'un sorularının, içinde yaşadığımız uygarlık ve kültüre ilişkin iki yüzyıldan daha uzun süredir sorduğumuz sorularla örtüşüyor olması: Neden hep gerideyiz ya da geride görünüyoruz? Sorun sadece maddi kültür öğelerinin ya da yapısının aktarımıyla mı ilgili? Batıyla aramızdaki fark, uzun bir konjonktür sorunu mu; yoksa bu farkın daha özsel, değiştirilmesi güç ve bu yüzden de daha korkutucu bir boyutu mu var? Çok uzun erimli bir ekonomi tarihi incelemesi olan Avrupa Mucizesi, Çin ve Hindistan'la birlikte Osmanlı İmparatorluğu'nu da karşılaştırma evrenine dahil ederek bu soruların yanıtlanması için alternatif bir çerçeve oluşturuyor.