Ahmet Midhat Efendi´nin romanlarında İstanbul, ağırlıklı olarak yer alan en önemli mekândır. Araştırmacı ve meraklı bir kişiliğe sahip olan Efendi, pek çok romanında okuyucuları XIX. yüzyıl İstanbul´unun hayal bile edemeyecekleri mekânlarında dolaştırır.
Batı ve Doğu medeniyetleri arasında bir köprü kurmaya çalışan Ahmet Midhat Efendi, Tanpınar´ın ifade ettiği gibi ´´bir medeniyet krizi´´ ile doğan modern Türk edebiyatının ilk romancısıdır ve İstanbul da bu ´´medeniyet krizi´´ ne ilk ve en çok sahne olan şehirdir.
Şehir portreleri ve mekân incelemelerinin edebiyat, sosyal tarih, kültür tarihi, sosyoloji gibi sahalar açısından şüphesiz büyük önemi vardır. Bu türden inceleme ve ilişkiler bakımından, Ahmed Midhat Efendi´nin romanlarının önemli unsurlar ihtiva ettiğini görmekteyiz. Onun, zaman zaman konu dışına çıkarak verdiği bilgiler de romanlarını söz konusu unsurlar açısından daha zengin hâle getirmektedir.
Mehmet Doğanay (arka kapak)