Bir İdam Mahkûmunun Son Günü, Victor Hugo'nun o dönem
Fransa'sında sıkça başvurulan bir uygulama olan idam cezasının
haksızlığını tüm dünyaya haykırmak için yazdığı, zamanının çok
ötesinde bir eser. Hugo, sıradan bir idam mahkûmu olan Claude
Gueux'nün hikâyesini ele alarak ve bu mahkûmun infaz anına kadar
deneyimlediği fiziksel ve zihinsel acıları muazzam bir incelikle
betimliyor. Bunu yaparak mahkûm sıfatı ardında insanlığını yitirmiş
bu kişilerin varlığına parmak basıyor ve eserinin, geçmiş ve gelecek
tüm mahkûmların savunması olmasını diliyor. 1829'da yayımlanmış
bu eser, Fransa ve insanlık tarihine dair içerdiği değerli bilgilerin
yanı sıra zamanötesi yapısıyla bugünün okurunu toplumun ve adalet
yapısının çarpıklığını sorgulamaya itiyor.