İklim değişikliği, doğal afetler, savaşlar, salgın hastalıklar,
kitlesel göçlerle birlikte, dünyanın sonunun yaklaştığına dair
karanlık öngörülerin arttığı ve kıyamet senaryolarının
hortladığı şu dönemde, tıpkı ortaçağda olduğu gibi, geniş
kitleler artan sefalet ve büyüyen endişeyle gitgide daha
karamsar bir ruh haline girmekte.
Böyle bakıldığında Norman Cohn'un Binyılın Peşinde adlı
çalışması, sadece yüzyıllar öncesini değil, günümüzü de
anlamak için bulunmaz bir kaynak. Cohn, 11 ve 16 yüzyıllar
arasında Batı Avrupa'da kıtlık, Haçlı Seferleri ve vebayla
birlikte yükselen binyılcılık ve onun etrafında gelişen mistik
anarşist hareketleri inceliyor. Binyılcılık dar anlamıyla
dünyanın sonuna dair bir dogma. Cohn bu öğretiyi geniş
anlamda kurtuluşçuluk olarak ele alırken, ortaçağın zihinsel
dünyasını şekillendiren dini düşünce kalıpları içinde, İsa'nın
apostolik orduları ile Deccal'ın güçleri arasındaki nihai savaşa
dair kehanetlerin, yoksulların günahtan arınmış hayat özlemi
ve yeryüzü cenneti yaratma arzusuyla nasıl birleştiğini ve
bunun da binyılcı fantezileri nasıl beslediğini gösteriyor.
Huzursuzluk dönemlerinde geleneksel inançların nasıl
yeniden ortaya çıkıp düşmanlıkları araçsallaştırdığına bu
kitapta bir kez daha tanıklık ediyoruz.